Ο μαρξισμός θεμελίωσε ένα ανθρωπολογικά μονοδιάστατο ον, τον homo Faber (άνθρωπος κατασκευαστής). Η ανθρώπινη ουσία ταυτίζεται με την παραγωγική δύναμη του ανθρώπου, την εργασία, οι παραγωγικές δυνάμεις αναγορεύονται σε δημιουργό της πραγματικότητας.
Έχοντας επανειλημμένα θίξει στο παρελθόν την άμεση σχέση αλληλεξάρτησης της παιδείας και των κοινωνικοπολιτικών συνθηκών, θα θέλαμε σε αυτό το κείμενο να εμβαθύνουμε λίγο παραπάνω στις έννοιες του σχολείου ως φορέα κοινωνικοποίησης και της συμπερίληψης. Άλλωστε το κείμενο του Teacher Tom μας δίνει μια πολύ καλή αφορμή για να φέρουμε στο προσκήνιο, όλα αυτά τα πρακτικά ζητήματα που προκύπτουν σχετικά με την έννοια ‘σχολείο σε μετάβαση’.
«Λογική είναι η επιστήμη που έχει ως αντικείμενο μελέτης την ορθή νόηση· τους νόμους των νοητικών διαδικασιών, τις αρχές εγκυρότητας των επιχειρημάτων, τις μεθόδους εξαγωγής συμπερασμάτων, τον έλεγχο της ορθότητας των».
Στην ιστορία των αγορών οι φούσκες, δηλαδή η υπερβολική διόγκωση των τιμών, δεν αποτελούν άγνωστο φαινόμενο. Αν και δεν είναι εύκολο να μαντέψει κανείς τη χρονική στιγμή κατά την οποία αυτές αρχίζουν να ξεφουσκώνουν, όλες οι μεγάλες φούσκες του παρελθόντος δείχνουν να έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: γιγαντώθηκαν με το εύκολο χρήμα.
Με τη δημοκρατία συνδέεται εμφανώς, περισσότερο από κάθε άλλο πολίτευμα, η πληθικότητα. Σε ένα ολοκληρωτικό πολίτευμα πάλι υπάρχει η πληθικότητα, αλλά σαν χειραγωγούμενο και ενίοτε υπό εκμετάλλευση στοιχείο, ενώ στη δημοκρατία αυτή είναι το ελέγχον και αναδυόμενο κυβερνητικό στοιχείο.
Στο προηγούμενο άρθρο μας αναφέραμε ότι η συμμετοχή των πολιτών στη διακυβέρνηση και η ποιότητα των αποφάσεων είναι τα δύο θεμελιώδη κριτήρια της δημοκρατίας. Το πρώτο αποτελεί ένα οργανωτικό στοιχείο μέσω του οποίου εκφράζεται η δημοκρατία και το δεύτερο εκφράζει το υποκειμενικό στοιχείο της δημοκρατίας.
Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της σύγχρονης επιστήμης είναι ότι ενώ συνθέτει μια ηγεμονική κουλτούρα, ταυτόχρονα είναι και από τις λιγότερο κατανοητές και ομαλά ενσωματωμένες κουλτούρες σε κοινωνικό επίπεδο. Υπάρχουν ακόμα πάρα πολλές παρεξηγήσεις για το τι είναι και πώς λειτουργεί πραγματικά, για το ποια είναι τα ιδιαίτερα και θεμελιώδη χαρακτηριστικά της που τη διαφοροποιούν από άλλες μορφές γνώσης.
Η δημοκρατία είναι ένα πολιτικό σύστημα, ασχέτως του ότι το περιεχόμενό του δεν είναι ακόμη πλήρως προσδιορισμένο. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ίδιος ο άνθρωπος είναι εξελισσόμενος στον χρόνο αλλά, κυρίως, επειδή είναι ακόμη αναντίστοιχος με αυτό το πολίτευμα και έτσι επηρεάζει αρνητικά κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση.
Σε προηγούμενη ανάρτησή μας με τίτλο «Γιατί σχηματίζονται οι ανθρώπινες ομάδες;» έγινε μια γενική αναφορά στο σχηματισμό και την οργάνωση των ανθρώπινων ομάδων. Σε αυτό το κείμενο θα γίνει μια ελεύθερη παρουσίαση και κριτική ορισμένων θέσεων του R. G. Schwartzenberg από το βιβλίο του Πολιτική κοινωνιολογία.
Ακολουθούν αποσπάσματα από την 7η έκδοση (1927 – Εκδοτικός Οίκος Ι.Ν. Σιδέρης) του βιβλίου Τα κατά συνθήκη ψεύδη (1883) του Σίμων Ζούντφελτ (περισσότερο γνωστός με το ψευδώνυμο Mαξ Νορντάου) σε μετάφραση του Στ. Ι. Ζωγραφίδη. Ο Νορντάου σπούδασε ιατρική και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι το 1880, όπου άσκησε το επάγγελμά του, αφού είχε για λίγο εργαστεί ως ανταποκριτής εφημερίδας στη Βιέννη.
Η κρατούσα αντίληψη για το δίπολο Ελευθερία – Ασφάλεια λέει ότι αυτό περιλαμβάνει από τη μια απειλές κατά της ζωής, της περιουσίας κοκ (λ.χ. τρομοκρατία, οργανωμένο έγκλημα) και από την άλλη καταφυγή των κυβερνήσεων σε ολοένα αυξανόμενη αυταρχικότητα για την αντιμετώπιση των απειλών.
Η Ελευθερία ως Ιδέα έχει αναπόφευκτα μία καθολικότητα, δηλαδή ισχύει για τα πάντα, έστω και αν αυτό θα επιτευχθεί σε ένα μακρινό μέλλον. Ο,τιδήποτε δεν έχει αυτή την καθολικότητα δεν αποτελεί ιδέα αλλά μία επιθυμία που για να επιβληθεί ως ορθή προσπαθεί να περιβληθεί με το κύρος μίας μεγάλης Ιδέας, όπως κάνει ο ολοκληρωτισμός υπό το πρόσχημα της ελευθερίας ή της ασφάλειας ή άλλης δικαιολογίας.
Τα ξενόγλωσσα ονόματα πολιτευμάτων, Republic (Ρεπουμπλικανισμός) και Democracy (Δημοκρατία), αν και δεν έχουν το ίδιο νόημα, αποδίδονται στη νέα ελληνική γλώσσα με την ίδια λέξη. Με τη λέξη Δημοκρατία. Όμως οι διάφορες μεταξύ των δύο πολιτευμάτων είναι σημαντικές και αφορούν στους στόχους, τα όργανα εξουσίας και τις διαδικασίες .
Μετά την Ισότητα και την Αδελφοσύνη, τις οποίες επιχειρήσαμε να αναπτύξουμε κάπως σε προηγούμενα κείμενά μας, φθάνουμε στη “συνισταμένη” τους, την Ελευθερία. Είναι η πιο επιθυμητή αλλά ταυτόχρονα και η λιγότερο προσεγγίσιμη. Είναι πιο επιθυμητή, επειδή αποτελεί ένα είδος θέωσης, μια και ταιριάζει περισσότερο στην Ολότητα. Όμως, ακριβώς επειδή ταιριάζει στην Ολότητα, δεν προσεγγίζεται με τα ανθρώπινα μέτρα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι, αλλά ότι πρέπει να διερευνήσουμε την καθαρή λογική που αυτή περιέχει, για να μην απομακρυνόμαστε από αυτήν ολοένα και περισσότερο με τις ανόητες ερμηνείες που κάνουμε.
Τον Amartya Sen δεν μπορείς εύκολα να τον ταξινομήσεις σε κατηγορίες οικονομολόγων. Φιλόσοφος και ανθρωπιστής αγωνίστηκε με όλες τις δυνάμεις του να δείξει ότι η κλασική οικονομική ανάλυση δεν μπορούσε να εξηγήσει την ποικιλία των ανθρώπινων συμπεριφορών και κατά συνέπεια, ήταν απαραίτητο να ενσωματωθούν εκτιμήσεις πολιτικές, κοινωνικές και κυρίως ηθικές.
Η παγκόσμια διακυβέρνηση και η παγκόσμια επιτήρηση των πολιτών όλου του πλανήτη αναφέρονται τακτικά στα εναλλακτικά μέσα αλλά αγνοούνται πλήρως από τα συστημικά. Όταν, δε, γίνεται αναφορά από κάποιον σε αυτά, αποκτά την ταμπέλα του συνωμοσιολόγου και κατ’επέκταση του γραφικού, συμπεριφορά αρκετά ενδεικτική του πνευματικού απομονωτισμού της ελληνικής κοινωνίας.
Δεν έχετε ακόμη λογαριασμό;
Δημιουργία λογαριασμού
