ΣΥΝΘΕΣΗ & ΣΧΕΔΙΟ ΙΔΕΩΝ, ΦΟΝΤΑΜΕΝΤΑΛΙΣΜΟΣ

ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (του Γιάννη Ζήση)

EarthlikePlanet 210 wikimedia - Σόλων ΜΚΟ
image_pdfimage_print

EarthlikePlanet 210 wikimedia - Σόλων ΜΚΟΤο πεδίο των πνευματικών ζητημάτων θα έπρεπε να προσεγγίζεται περισσότερο διευρυμένα από όσο έχει γίνει μέχρι σήμερα. Με άλλα λόγια το πεδίο της θρησκείας και της θρησκευτικότητας θα έπρεπε να περιλαμβάνει και το πεδίο των ανθρωπίνων σχέσεων, της ψυχολογίας, της φιλοσοφίας, της επιστήμης, της τέχνης, της ποιότητας της ζωής, των σχέσεων της οικολογίας και των σχέσεων του ανθρώπου με τη φύση και με τον κόσμο γενικότερα της κοσμοθεώρησης και της εμπραγμάτωσής της.

Η θέση των θρησκειών απέναντι στην πλανητική κρίση και τα προβλήματα της ανθρωπότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική. Υπό αυτή την έννοια χρήσιμο θα ήταν να υπάρχει ένα παρατηρητήριο χαρτογράφησης της δυναμικής των θρησκειών σε σχέση με τα προβλήματα. Αυτό το παρατηρητήριο θα βοηθούσε:

i) στη συνειδητοποίηση του κατά πόσο οι θρησκείες συνεργούν στην επιδείνωση ή στην επίλυση των κρίσεων

ii) στην εποπτική προσέγγιση του πεδίου εφαρμογής των ιδεών της θρησκείας 

Καθώς σήμερα μιλάμε για υπαρκτό φιλελευθερισμό και στο παρελθόν μιλούσαμε για υπαρκτό σοσιαλισμό μπορούμε να πούμε γενικότερα ότι οι ιδέες και τα ιδανικά πρέπει να κρίνονται και να εξελίσσονται μέσα από το πεδίο πράξης και όπου αναγνωρίζεται σχισματικότητα ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη να αντιμετωπίζεται άμεσα και ουσιαστικά.

Αυτό σημαίνει έναν διαφορετικό τρόπο αντίληψης και προσέγγισης τόσο ως προς τα ίδια τα πεδία των ιδεών και των ιδανικών, όσο προς τα πεδία της πράξης και των σχέσεων, των κινήτρων και των νοοτροπιών που επάγουν τα ιδανικά και τις ιδέες στο πεδίο των συμπεριφορών.

Η σκοπιμότητα αυτού του εγχειρήματος βρίσκεται στη δυναμική του αναστοχασμού. Στο παρελθόν ο αναστοχασμός θεωρείτο βέβηλος και αιρετικός και εναντίον του χρησιμοποιήθηκε η απειλή της ιεράς εξέτασης και της πυράς για την οποία δεν έχουν ακόμη απολογηθεί πραγματικά οι θρησκείες. Έχουμε όμως σήμερα φτάσει στην εποχή που κράτη, έθνη, οργανισμοί και κοινωνίες έχουν ζητήσει συγγνώμη ή ζητάνε σιγά-σιγά τη συγγνώμη τους για εγκλήματα -όπως η δουλεία και το δουλεμπόριο- που διέπραξαν στο παρελθόν.  

Σήμερα έχουμε φτάσει στη συμβολική τουλάχιστον θεραπεία ζητημάτων που συνδέονται με το ρατσισμό σε κάποιες περιπτώσεις όπως το βλέπουμε στις ΗΠΑ. Σημειώνουμε βέβαια ότι είναι συμβολικά θεραπευμένες γιατί η ουσιαστική θεραπεία αποδεικνύεται στην καθημερινότητα της ζωής και στην καθολικότητα και ισοτροπία της διάχυσης του πνεύματος του δικαιώματος του νοητού του ήλιου της δικαιοσύνης τελικά επί όλων.

Ο καιρός είναι ώριμος για ένα παρατηρητήριο βιώσιμης θρησκευτικότητας που θα επιχειρήσει απροκατάληπτα τη διερεύνηση των ιδεών των θρησκειών και τη θεραπεία της σχισματικότητας με το πεδίο εφαρμογής τους.

Γιάννης Ζήσης, συγγραφέας

Ημερομηνία ανάρτησης: 27 Οκτωβρίου 2011

Φωτό: wikimedia

Σχετικά άρθρα