Η Δύση μοιάζει σήμερα με την Κίνα τον δέκατο έννατο αιώνα, που είχε τέτοια αλαζονεία και σιγουριά για την ανωτερότητά της, θεωρώντας τους άλλους υποδεέστερους, που δεν έκανε τίποτα για να αλλάξει προς το καλύτερο τα πράγματα στο εσωτερικό της, μέχρι που οι δυτικοί την άλωσαν, διαμοίρασαν τα εδάφη της και άσκησαν κυριαρχία πάνω της.
Η απληστία έχει δραματικές συνέπειες, όταν λειτουργεί στις διεθνείς σχέσεις, γιατί επηρεάζει όλον τον κόσμο και όχι μόνον την προσωπική ζωή κάποιου. Για την απληστία ο άλλος είναι πάντοτε ένας περιορισμός, ένα όριο. Αυτή είναι μία ψυχολογική παρέκκλιση, που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και να μη θεωρούμε τόσο εύκολα ότι το συμφέρον διατηρεί πάντοτε τη λογική του
Το πρόβλημα των κοινωνικών σχέσεων – είτε στην ίδια κοινωνία είτε στο διεθνές πεδίο – είναι πάντοτε πρόβλημα ανισότητας και, επομένως, ελευθερίας. Κάθε παραβίαση της ισότητας, της ελευθερίας και της ενότητας δεν είναι τίποτε άλλο παρά μορφές ολοκληρωτισμού που άλλοτε έχει μικρή εμβέλεια και άλλοτε (σε περιόδους κρίσης) πολύ μεγάλη, όπως ήταν π.χ. ο ναζισμός στον 20ό αιώνα.
Αυτό το ερώτημα είναι πολύ παλιό και άπτεται της φύσης του ανθρώπου και των όντων. Ο ρεαλισμός (θα τον ονόμαζα υπαρκτό ρεαλισμό, γιατί αληθινό ρεαλισμό δεν μπορούμε προς το παρόν να έχουμε) θεωρεί ότι ο άνθρωπος είναι κακός, γιατί για χιλιάδες χρόνια έτσι τον ξέρουμε.
Το πρόβλημα στην ανθρώπινη ζωή – και κυρίως στην πολιτική – είναι ότι όλοι θέλουν μία πρόταση εντυπωσιακή που να τους λύσει τα προβλήματα γρήγορα και αποτελεσματικά. Δηλαδή, απαιτούν άμεσα αποτελέσματα.
Δεν θα υπεισέλθω σε άλλες λεπτομέρειες του βιβλίου του Κ. Σβαμπ. Ήθελα κυρίως να παρουσιάσω μερικά προβληματικά σημεία της σκέψης του, που δεν είναι όμως ασήμαντα, αλλά τόσο κομβικά που ανατρέπουν τους ισχυρισμούς περί του αντιθέτου.
Στο θέμα αυτό ο συγγραφέας του βιβλίου “Η Μεγάλη Επανεκκίνηση”, Κλάους Σβαμπ, γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνα ασαφής, γιατί το πεδίο, στο οποίο θα εφαρμοστούν όσα προτείνει για την προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος
Φαίνεται σαν να κάνει από το σήμερα ένα άλμα στο μέλλον όπου απλώς ορισμένα μέτρα πολιτειακά και η αποδοχή εκ μέρους των ανθρώπων να αλλάξουν την καταναλωτική ζωή τους θα είναι αρκετή για να επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα και να σωθεί ο πλανήτης… όμως το ερώτημα είναι: θα σωθεί και η ανθρωπότητα μαζί με το περιβάλλον;
Η ιδέα της ελευθερίας (που είναι ουσιαστικά η κυριότερη ιδέα για την ανθρωπότητα) και η ανεξαρτησία είναι όροι σχεδόν ταυτόσημοι, αλλά η ελευθερία είναι πολύ ευρύτερη και πιο περιεκτική, περιέχοντας όχι μόνον την απελευθέρωση από τα εμπόδια (ελευθερία από κάτι), αλλά και ένα νόημα περισσότερο αυθύπαρκτο και σχετικό με τη φύση του όντος.
Στην αναζήτηση της ελεύθερης βούλησης (για την οποία τόσο πασχίζει ο σύγχρονος άνθρωπος, τουλάχιστον ο δυτικός) συναντάμε ένα επόμενο δύσκολο σημείο, που δεν καταλαβαίνουν αυτοί που αναζητούν ριζοσπαστικές ή άμεσες λύσεις (κατά φαντασίαν, βέβαια).
Πολλοί αναρωτιούνται γιατί δεν μπορούμε να βρούμε καλούς πολιτικούς, που να ενδιαφέρονται για τη χώρα και τον λαό της. Αυτό είναι σαφώς παγκόσμιο φαινόμενο, που σημαίνει ότι δεν έχουμε κριτήρια σύγκρισης στην πράξη και ότι μερικά πράγματα ως ανθρωπότητα τα εκλαμβάνουμε ως αυτονόητα, όπως το ποιοι είμαστε και πού πάμε.
Η παραπάνω φράση έχει μία αναμφισβήτητη αξία και θα έλεγα ότι την γνωρίζουν όλοι όσοι σκέπτονται για τα κοινωνικά πράγματα. Όμως είναι τόσο απλό το νόημά της; Μήπως στην απλότητά του μπορεί να καταντήσει ένα εργαλείο καταπίεσης και παραλογισμού; Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι η απλότητα δεν είναι αυτό που είναι ευκολονόητο.
Η ελπίδα παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην ανθρώπινη ζωή και μπορεί να συντηρήσει αυτή τη ζωή και τους όποιους συνειδητούς σκοπούς της σε δύσκολες καταστάσεις. Μπορεί να την αναγνώσει κανείς υπό διάφορες οπτικές γωνίες.
Η εθνική στρατηγική λειτουργεί κυρίως στο πεδίο του υπαρκτού ρεαλισμού, ενώ ο πολιτισμός στο πεδίο των ποιοτήτων και της ταυτότητας. Λέγοντας «υπαρκτού» εννοώ ότι ο ρεαλισμός θα μπορούσε να έχει και μία άλλη έκφραση, αλλά μένω στο πεδίο του ρεαλισμού όπως αυτός γίνεται κατανοητός σήμερα.
Κανείς δεν μπορεί να αμφιβάλλει ότι η κοινή γνώμη είναι στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής. Η προπαγάνδα απευθύνεται στο πλήθος των ανθρώπων, ώστε να πείθεται για την αλήθεια αυτών που ισχυρίζεται η εκάστοτε εξουσία και να μην αντιδρά.
Πώς όμως θα ερμηνευτεί και θα επιτευχθεί αυτή η ισορροπία πολιτικών και προτεραιοτήτων; Εδώ βλέπουμε ξανά την ανάγκη για ενεργό ωριμότητα του λαού. Η ισορροπία πρέπει να έχει κατεύθυνση, αλλιώς θα μιλάμε για το ανέφικτο, δηλαδή για ισορροπία μέσα στο χάος.
Μία κυβέρνηση είναι όργανο της εκτελεστικής εξουσίας, που χρησιμοποιεί τον κρατικό μηχανισμό για να εκπληρώσει τους σχεδιασμούς της σύμφωνα με τον κοινό νόμο και το σύνταγμα.
Η λαϊκή εντολή είναι η εντολή που δίνει ένα πολιτικό υποκείμενο, ο λαός, στους εκλεγμένους αντιπροσώπους του να κυβερνήσουν. Η εντολή αυτή, εφ’ όσον πηγάζει από το κυρίαρχο πολιτικό υποκείμενο, τον λαό, δεν μπορεί παρά να έχει τουλάχιστον μια κάποια βαρύτητα, παρά τις δυσκολίες που υπάρχουν στο να λειτουργήσει πραγματικά.
Δεν έχετε ακόμη λογαριασμό;
Δημιουργία λογαριασμού
