ΓΙΑΤΙ Ο ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΣ ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ; (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Το πρόβλημα των κοινωνικών σχέσεων – είτε στην ίδια κοινωνία είτε στο διεθνές πεδίο – είναι πάντοτε πρόβλημα ανισότητας και, επομένως, ελευθερίας. Κάθε παραβίαση της ισότητας, της ελευθερίας και της ενότητας δεν είναι τίποτε άλλο παρά μορφές ολοκληρωτισμού που άλλοτε έχει μικρή εμβέλεια και άλλοτε (σε περιόδους κρίσης) πολύ μεγάλη, όπως ήταν π.χ. ο ναζισμός στον 20ό αιώνα.

Διαβάστε περισσότερα...

Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Το πρόβλημα στην ανθρώπινη ζωή – και κυρίως στην πολιτική – είναι ότι όλοι θέλουν μία πρόταση εντυπωσιακή που να τους λύσει τα προβλήματα γρήγορα και αποτελεσματικά. Δηλαδή, απαιτούν άμεσα αποτελέσματα.

Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΟΛΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΕΕΣ – Η ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΜΟΡΙΣ ΜΠΛΑΝΣΟ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Οι ιδέες και η σύνθεσή τους αποτελούσαν ανέκαθεν ένα από τα σπουδαιότερα προβλήματα της ανθρωπότητας. Παίρνοντας, λοιπόν, ερέθισμα από δύο αποσπάσματα της σκέψης του Μορίς Μπλανσό, θέλησα να παραθέσω μερικούς προβληματισμούς μου

Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΘΟΛΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Οι Ιδέες έχουν ως χαρακτηριστικό τους την καθολικότητα, δηλαδή ισχύουν για όλους και όλα. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι η καθολικότητα ταυτίζεται με τους γενικούς νόμους της φύσης και ότι γι’ αυτό είναι απλώς αντικείμενο της επιστήμης, όπως νομίζει ο Πόππερ.

Διαβάστε περισσότερα...

ΑΤΟΜΟ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΣΜΟΣ – ΠΟΛΙΤΗΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΗΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Ζούμε και έχουμε ζήσει επί πολλές δεκαετίες σε μία κατάσταση εκρηκτικού ατομισμού. Η ατομικότητα στη δύση έχει αναγορευθεί σε θεότητα και η δημοκρατία (ή, μάλλον, τα ίχνη μιας αρχόμενης δημοκρατίας) έχουν πια αφανιστεί στην απόλυτη ιδιώτευση της κοινωνίας.

Διαβάστε περισσότερα...

IΔΕΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΙΔΕΩΝ: ΜΙΑ ΔΥΣΑΡΕΣΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Ο αιώνας που πέρασε ήταν ένας αιώνας που χαρακτηρίστηκε από την κυκλοφορία και την επιρροή ορισμένων μεγάλων ιδεών, κυρίως αυτών που προβλήθηκαν σαν ομάδα στην Γαλλική Επανάσταση – μια και χωριστά ήταν γνωστές από παλιά.

Διαβάστε περισσότερα...

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Η Ελευθερία ως Ιδέα έχει αναπόφευκτα μία καθολικότητα, δηλαδή ισχύει για τα πάντα, έστω και αν αυτό θα επιτευχθεί σε ένα μακρινό μέλλον. Ο,τιδήποτε δεν έχει αυτή την καθολικότητα δεν αποτελεί ιδέα αλλά μία επιθυμία που για να επιβληθεί ως ορθή προσπαθεί να περιβληθεί με το κύρος μίας μεγάλης Ιδέας, όπως κάνει ο ολοκληρωτισμός υπό το πρόσχημα της ελευθερίας ή της ασφάλειας ή άλλης δικαιολογίας.

Διαβάστε περισσότερα...

Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΣΥΝΗΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου) – (2ο μέρος του άρθρου)

(2ο μέρος του άρθρου «Η έννοια της αδελφοσύνης»)    Έχοντας κάπως αναλύσει τι δεν είναι αδελφοσύνη, φθάνουμε στο σημείο όπου α...

Διαβάστε περισσότερα...

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου) – (1ο μέρος του άρθρου)

Η αδελφοσύνη είναι μία Ιδέα που αποτέλεσε την έμπνευση ή τη βάση για έμπνευση όλων των οραματιστών ανά τους αιώνες. Και αποτελεί πραγμα...

Διαβάστε περισσότερα...

ΙΣΟΤΗΤΑ, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

(2ο Μέρος του άρθρου “Ισότητα και σκέψεις για το περιεχόμενό της”)

Η ισότητα χωρίς ελευθερία και χωρίς αδελφοσύνη ή, με άλλα λόγια, αληθινή κοινωνικότητα είναι μία διαστρέβλωση και δεν μπορεί παρά να καταντήσει σε φριχτές συλλήψεις κοινωνικής οργάνωσης. Βλέπουμε, λοιπόν, παντού την ανάγκη για καθολική αντίληψη της ζωής και όχι για σκόπιμη ή αφελή επιμεριστική αντιμετώπισή της.

Διαβάστε περισσότερα...

Η ΙΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Η ισότητα αφορά την ανθρώπινη προέλευση (που είναι βέβαια άγνωστη) και τον σκοπό της ύπαρξης του ανθρώπου – και δεν εννοούμε τη σωματική προέλευση αλλά την οντολογική.   Αυτό σχετίζεται με τη φύση των όντων και ορθά ο Χάιντεγκερ είχε θέσει το φιλοσοφικό ερώτημα γιατί να υπάρχουν τα όντα και όχι το τίποτε.

Διαβάστε περισσότερα...

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΑΣ ΤΑΞΗΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Το ότι η μεσαία αστική τάξη καταστρέφεται είναι πασιφανές πλέον και πάντοτε αυτή η τάξη ήταν εκείνη που καταστρεφόταν από τις οικονομικές δυσχέρειες. Αρκεί να δει κανείς τι έγραφε ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ πριν την Γαλλική Επανάσταση στην Πολιτική Οικονομία του για την εποχή του λες και επρόκειτο για τη δική μας

Διαβάστε περισσότερα...

ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ (του David Auerbach)

Ο Βίτγκενσταϊν εξηγεί γιατί διαρκώς παρεξηγούμε ο ένας τον άλλον στο Διαδίκτυο. «Να περιγράψεις το άρωμα του καφέ. – Γιατί δεν γίνεται...

Διαβάστε περισσότερα...

ΙΔΕΕΣ-ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ: ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Η πράξη και οι ιδέες είναι το καίριο δίπολο της πολιτικής και όσοι δεν το καταλαβαίνουν υποβαθμίζουν την πολιτική και την ίδια τη ζωή. Όμως η μόνιμη και θλιβερή επωδός των πολιτικών και των πολιτικολογούντων είναι η προτεραιότητα της πράξης έναντι της θεωρίας και των ιδεών της

Διαβάστε περισσότερα...

Η ΙΔΕΑ ΤΟΥ ΑΓΑΘΟΥ (του Βασίλη Κάλφα)

Για την Ιδέα του αγαθού ο Πλάτων μιλά μόνο στην Πολιτεία. Εκεί παρουσιάζεται ως η ανώτατη ιεραρχικά Ιδέα και ως αιτία της ύπαρξης των ά...

Διαβάστε περισσότερα...

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Χρησιμοποιώντας τον όρο «δημοκρατική οργάνωση της αντιδημοκρατικότητας» από ένα κείμενο του Γιάννη Ζήση,(1) θα επιχειρήσουμε να αναλύσο...

Διαβάστε περισσότερα...

Η ΓΝΩΣΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ (του Βασίλη Κάλφα)

Ο Πλάτων προσεγγίζει το πρόβλημα της γνώσης σε πολλούς διαλόγους, πουθενά όμως δεν αναπτύσει μια πλήρη θεωρία της γνώσης. Απορρίπτει τι...

Διαβάστε περισσότερα...

ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΥΤΟΠΙΚΗ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ, Η ΦΥΣΗ ΤΟΥΣ (του Γιάννη Ζήση)

Η Ιδεολογία είναι ένα σύνολο νοοτροπίας κατευθυντικής μέσω αρχών και σκοπών. Είναι ένα διαρθρωμένο σύστημα κατεύθυνσης, σχέσης, ερμηνειών και εννοιών με κατανόηση της πραγματικότητας μέσα από συνειδησιακές αποδοχές και όρια.

Διαβάστε περισσότερα...

ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)

Ένα μεγάλο πρόβλημα στη σκέψη είναι η διάκριση μεταξύ ατομικών δικαιωμάτων (που αποτελούν τον κορμό του φιλελευθερισμού) και λαϊκής κυρ...

Διαβάστε περισσότερα...

ΣΤΑΘΜΟΙ ΣΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ (του Νίκου Τσούλια)

Πριν γίνουν οι μεγάλες συγκρούσεις στους δρόμους, που άλλαξαν την ιστορία της Ευρώπης, θα γίνουν πρώτα στις ιδέες, γύρω από το χαρακτήρ...

Διαβάστε περισσότερα...