Στην ιστορία των αγορών οι φούσκες, δηλαδή η υπερβολική διόγκωση των τιμών, δεν αποτελούν άγνωστο φαινόμενο. Αν και δεν είναι εύκολο να μαντέψει κανείς τη χρονική στιγμή κατά την οποία αυτές αρχίζουν να ξεφουσκώνουν, όλες οι μεγάλες φούσκες του παρελθόντος δείχνουν να έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: γιγαντώθηκαν με το εύκολο χρήμα.
Με αφορμή το Φόρουμ – Πολιτικό εργαστήρι «Ευημερία χωρίς ανάπτυξη: προτάσεις για έναν άλλο κόσμο από κοινού», που διεξάγεται στο Πολυτεχνείο από τις 20 έως και τις 22 Φεβρουαρίου, αναδημοσιεύουμε μία συνέντευξη που έδωσε στον Αλέξανδρο Παναγόπουλο, για το περιοδικό fractal, ο Γιώργος Καλλής
Ως πρώτο συμπέρασμα, παρατηρώντας τις κρίσεις και τις μεταπτώσεις των κρίσεων και την ποικιλία τους που άρχισε να ξεσπάει δραματικά από το καλοκαίρι και επεκτάθηκε στο φθινόπωρο του 2008, μπορεί να πει κανείς ότι όλες οι κρίσεις τελικά μοιάζουν με του ’29. Διαφέρουν όμως και αποκτούν δικά τους χαρακτηριστικά από τρείς βασικούς παράγοντες:
Α. Πρώτον από τα μέτρα που παίρνονται.
Β. Δεύτερον, από τη διακύμανση, τα στοιχεία και τον έλεγχο των ψυχολογικών αντιδράσεων.
Γ. Τρίτον από τις διαφοροποιημένες αντοχές και τις αλληλεπιδράσεις με την πραγματική οικονομία.
Έχουμε μια διπολικότητα του φαινομένου της φούσκας δείχνοντας ότι τελικά όταν χάνεται το μέτρο προς την μία μεριά, μετά χάνεται και προς την άλλη. Γι’ αυτό και πρέπει να ξανά επιστρέψουμε σε μια κουλτούρα του μέτρου και όχι των άκρων, όχι των μεγάλων αποκλίσεων. Μετά από την φούσκα υπερτίμησης τώρα αναπτύσσεται σε ειδικούς τομείς μια φούσκα υποτίμησης, γιατί ακόμη στο γενικό πεδίο αυτή η τεράστια φούσκα δεν έχει ξεφουσκώσει παρά ελάχιστα.
Η παρούσα οικονομική κρίση φαίνεται ότι ήταν μία κυλιόμενη υπόθεση, ενδογενής στο οικονομικό σύστημα.
Ας επιχειρήσουμε να διαβλέψουμε ή να πιθανολογήσουμε πάνω σε ένα πιο μακροχρόνιο πλαίσιο την όλη αυτή εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η οποία βλέπουμε σήμερα να παίρνει αυτές τις δραματικές διαστάσεις.
Δεν έχετε ακόμη λογαριασμό;
Δημιουργία λογαριασμού
