ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΓΝΩΜΗΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)
Έχουμε δώσει δυσανάλογα μεγάλη σημασία στην ελευθερία έκφρασης, αλλά σχεδόν μηδαμινή σημασία στο ίδιο το περιεχόμενο της ελευθερίας και της γνώμης που θα χρησιμοποιήσει αυτή την ελευθερία.
Έχουμε δώσει δυσανάλογα μεγάλη σημασία στην ελευθερία έκφρασης, αλλά σχεδόν μηδαμινή σημασία στο ίδιο το περιεχόμενο της ελευθερίας και της γνώμης που θα χρησιμοποιήσει αυτή την ελευθερία.
Ένα μέρος της τεχνολογίας πρέπει να αναφερθεί ιδιαίτερα, γιατί είναι ίσως το σημαντικότερο κομμάτι της σύγχρονης τεχνολογίας, είναι το διαδίκτυο. Είναι ίσως το σημαντικότερο, γιατί καθιστά την αλληλεπίδραση των λαών, των πολιτισμών και των ατόμων εφικτή ή, έστω, πολύ ευκολότερη.
Αυτό είναι ένα θέμα που θα μας απασχολήσει πολύ στο μέλλον, μια και δεν μας απασχόλησε όσο έπρεπε στο παρελθόν. Η φιλοδοξία είναι διάχυτη σε όλους τους τομείς της ζωής και εννοούμε την τάση να επιβάλει κανείς την παρουσία του πάνω στους άλλους, να υπερισχύσει, και όχι την θετική στάση για βελτίωση του εαυτού.
(2ο Μέρος του άρθρου “Ισότητα και σκέψεις για το περιεχόμενό της”)
Η ισότητα χωρίς ελευθερία και χωρίς αδελφοσύνη ή, με άλλα λόγια, αληθινή κοινωνικότητα είναι μία διαστρέβλωση και δεν μπορεί παρά να καταντήσει σε φριχτές συλλήψεις κοινωνικής οργάνωσης. Βλέπουμε, λοιπόν, παντού την ανάγκη για καθολική αντίληψη της ζωής και όχι για σκόπιμη ή αφελή επιμεριστική αντιμετώπισή της.
Η ισότητα αφορά την ανθρώπινη προέλευση (που είναι βέβαια άγνωστη) και τον σκοπό της ύπαρξης του ανθρώπου – και δεν εννοούμε τη σωματική προέλευση αλλά την οντολογική. Αυτό σχετίζεται με τη φύση των όντων και ορθά ο Χάιντεγκερ είχε θέσει το φιλοσοφικό ερώτημα γιατί να υπάρχουν τα όντα και όχι το τίποτε.
Το ότι η μεσαία αστική τάξη καταστρέφεται είναι πασιφανές πλέον και πάντοτε αυτή η τάξη ήταν εκείνη που καταστρεφόταν από τις οικονομικές δυσχέρειες. Αρκεί να δει κανείς τι έγραφε ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ πριν την Γαλλική Επανάσταση στην Πολιτική Οικονομία του για την εποχή του λες και επρόκειτο για τη δική μας
Από την μία, κοινωνίες πρωτόγονες, αρχαϊκές, χωρίς πολιτισμό, χωρίς τάξεις, χωρίς εξουσία, χωρίς κράτος, χωρίς γραφή, χωρίς ιστορία, χωρίς εξέλιξη. Από την άλλη, κοινωνίες ανεπτυγμένες, με πολιτισμό, με τάξεις, με εξουσία, με κράτος, με γραφή, με ιστορία, με εξέλιξη.
Παρ’ όλο που κάποιο είδος προτύπου πάντοτε ρυθμίζει την ανθρώπινη ζωή, ο άνθρωπος δεν μπορεί να κατανοήσει και να αποδεχθεί ότι αυτά τα πρότυπα επηρεάζουν τον τρόπο που σκέπτεται και επιλέγει αλλά και αντίστροφα ο τρόπος της αντίληψής του επηρεάζει το είδος των προτύπων που επιλέγει.
(Μέρος του κειμένου «Μεγάλες Ιδέες: Όμοιες λέξεις, αντίθετα οράματα»)
Η επωνυμία και το όνομα είναι λέξεις των οποίων το νόημα και η αξία θεωρούνται τόσο αυτονόητα, ώστε να μην απασχολούν κανέναν, και μόνον σε μια διαδικασία αληθινής αυτογνωσίας που συσχετίζει το άτομο με το περιβάλλον του (και όχι ομφαλοσκόπησης) μπορεί να διερευνηθεί το περιεχόμενό τους και η σχέσης τους.
Σε μια εποχή, που υποτίθεται ότι απολαμβάνουμε απρόσκοπτα τα αγαθά της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας, είμαστε έρμαια του πιο σκληρού και, κυρίως, ανεπίγνωστου ολοκληρωτισμού. Του ύπουλου ολοκληρωτισμού της τηλεόρασης.
Οι τηλεοράσεις είναι πανταχού παρούσες. Σε όλους τους χώρους, δημόσιους και ιδιωτικούς. Όλες τις ώρες της ημέρας και της νύχτας. Κι εμείς, την εποχή της αποθέωσης της επικοινωνίας, να συνομιλούμε όλο και λιγότερο. Να παρακολουθούμε τηλεοπτικά προγράμματα όλο και περισσότερο.
Δεν έχετε ακόμη λογαριασμό;
Δημιουργία λογαριασμού