Από την θεολογία στον σχετικισμό Μας παραμένει άγνωστο κατά πόσο ο William of Ockham κατανοούσε το μέγεθος της ρήξης και τις συνέπειες που θα προκαλούσε η προσπάθεια του να αποκαταστήσει στους σχολαστικούς της εποχής...
Το παρόν άρθρο προορίζεται να είναι η εισαγωγή σε μια σειρά άρθρων που σκοπό έχουν να παρουσιάσουν το έργο και τη ζωή του Ρουσσώ. Ο Γουέλς στην ιστορία του (1) είχε πει για τον...
Πρόκειται για απόσπασμα μιας συζήτησης των Καστοριάδη και Λας με τον M. Ignatieff, σε εκπομπή του Channel 4, με θέμα την «κουλτούρα του εγωϊσμού». Δημοσιεύτηκε από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις (2014, σσ.26-40) Μετάφραση: Χριστίνα Σταματοπούλου Μάικλ...
Ο ελληνοδυτικός πολιτισμός ξεκινά με το αίτημα για δικαιοσύνη. Αυτό είναι εμφανές στα καταγωγικά κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας στην «Ιλιάδα» και την «Οδύσσεια» του Ομήρου (8ος π.Χ. αι.) και στα «Εργα και Ημέραι» του...
Σοφιστές και Πλάτων: Ηθικός σχετικισμός και ηθικός ρεαλισμός §1 – Ι. Ποιοι ονομάζονται σοφιστές; Οιστοχαστές εκείνοι, που εμφανίστηκαν μετά τους προσωκρατικούς στοχαστές και επιχείρησαν να στρέψουν το ενδιαφέρον της σκέψης σε θέματα του θεωρητικο-πρακτικού βίου των ανθρώπων. Η...
Στην ιστορία της φιλοσοφίας τα ζητήματα της ηθικής δεν ήταν μεταξύ εκείνων που προηγήθηκαν στη συστηματική διερεύνηση και στον στοχασμό. Aντίθετα, το ενδιαφέρον για τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου ακολούθησε τη μέριμνα για τη...
O Επίκουρος, ο Αθηναίος φιλόσοφος που έζησε στην αρχή της Ελληνιστικής εποχής περί το 300 π.Χ. κατανόησε την φύση του ανθρώπου και του σύμπαντος και έδειξε τον δρόμο προς την ευδαιμονική ζωή. Υπήρξε ο...
*Και για τον καλύτερο δρόμο με τον οποίο κατευθύνεται στην αληθινή γνώση των πραγμάτων <και ταυτοχρόνως για το μέσον της τελειοποίησής του> [1] Αφού με δίδαξε η πείρα ότι όλα όσα συμβαίνουν συνήθως στην κοινή...
Η ουσία του τραγικού στοιχείου Το γενικότερα ανθρώπινο πρόβλημα, το οποίο θέτει η αρχαία ελληνική τραγωδία, είναι η σύγκρουση ανάμεσα σε υψηλές αξίες, ιδεώδη και υποχρεώσεις. Αυτήν τη σύγκρουση την αντιλαμβανόμαστε καθημερινά, κάθε στιγμή,...
Με την έκδοσή της το 1516, η «Ουτοπία» του Τόμας Μορ μας βοήθησε να προσδοκούμε μια δίκαιη κοινωνία. Μετάφραση: Ομάδα Αfterwords – ΤΑ ΚΟΙΝΑ Η Ουτοπία κλείνει φέτος τα 500 χρόνια. Ο Τόμας Μορ – δικηγόρος, συγγραφέας, θεωρητικός, ριζοσπαστικός, μάρτυρας, άγιος...
Μέσα στη δύνη μιας πολιτισμικής θύελλας, η κοινωνία των πολιτών συνειδητοποίησε ότι η εγκύκλιος Κρατική Παιδεία ποτέ δεν την έκανε κοινωνό ενός πλούτου γνώσης η οποία αφορούσε τόσο το πεδίο των Θετικών Επιστημών όσο...
Πολλοί αναρωτιόμαστε: «Ποιο είναι το χαρακτηριστικό γεγονός το οποίο μπορεί να αποτελέσει κριτήριο κατάρρευσης ενός Πολιτισμού»; Στο ερώτημα αυτό μπορούμε να διατυπώσουμε μιαν απάντηση. Η ύπαρξη «λησμονημένων» βασικών «γνώσεων» και «πληροφοριών», τις οποίες οι κοινωνίες...
Ο Μπαρούχ ντε Σπινόζα γεννήθηκε το 1632 στην εβραϊκή συνοικία του Άμστερναμ, από μία οικογένεια ευκατάστατων εμπόρων, ισπανικής ή πορτογαλικής καταγωγής. Στο σχολείο κάνει τις σπουδές του, θεολογικές και εμπορικές. Χωρίς να τις διακόψει...
Το πορτρέτο του Δανού στοχαστή Σαίρεν Κίρκεγκωρ (Søren Aabye Kierkegaard 1813-1855) χαρακτηρίζεται από συγκρούσεις, αντιθέσεις, εμμονές, πίστη και αμφιβολία, τόλμη και πρωτοτυπία, που με πρότυπό του τον Σωκράτη, σημάδεψε και επηρέασε με τις ιδέες...
Συνεχίζοντας την αναζήτηση των αιτίων, που οδήγησαν μια σειρά διαπρεπών διανοούμενων σε όλο τον κόσμο, όπως αυτών της Λέσχης της Ρώμης, της Ομάδα Φουτουριστών στο Stanford Research Institute και των ιστορικών Χιού Κέρνυ, Μπακμίνστερ...
Η αρπαγή της γης ήταν συνηθισμένο φαινόμενο στην Αθήνα του έβδομου π.Χ. αιώνα. Στα δικαστήρια, κέρδιζε όποιος είχε χρήματα να δωροδοκήσει τους δικαστές. Η προμήθεια έδινε κι έπαιρνε κι είχε ημιεπίσημα οριστεί στο 10%....
ΠΛΑΤΩΝ ~ 427–347 π.Χ Οι Ιδέες συνυφαίνονται με την ύπαρξή μας. §1. Όποιος θέλει να καταλάβει όλο το βάθος και πλάτος της πλατωνικής αντίληψης για τις ιδέες, χρειάζεται να έχει κατά νου τα παρακάτω...
Ο Χέγκελ και η επιστήμη της συνείδησης Φεβρουάριος 1790. Στο ευαγγελικό Πανεπιστήμιο του Τύμπιγκεν Γερμανίας συγκατοικούν στην ίδια φοιτητική εστία τρεις ασυνήθιστοι φοιτητές: Γκέοργκ Βίλχελμ Φρήντριχ Χέγκελ, Φρήντριχ Βίλχελμ Γιόζεφ φον Σέλλινγκ, και Φρήντριχ Χοελντερλίνγκ. Έκαστος...
Έγραφα στο προηγούμενο άρθρο μου («Εφ.Συν.», 22.3.2016) ότι η ανάλυση της κρίσης του δυτικού πολιτισμού, που είναι μια κρίση ολόκληρου του πλανήτη, θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη της τη σημαντικότατη ανάπτυξη της επιστήμης, που συντελείται...
Θυμάμαι ένα παλικαράκι είκοσι πέντε χρονών που ήταν πανευτυχές επειδή είχε βρει στη βιβλιοθήκη το περίφημο βιβλίο του Καντ, «Η κριτική του καθαρού λόγου». Γύρισε στο σπίτι τρέχοντας για να το διαβάσει, πιστεύοντας ότι...
