ΟΥΤΕ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΥΤΙΝ ΟΥΤΕ ΜΕ ΤΗΝ ΔΥΣΗ (του Χάρη Ναξάκη)

World’s major cultural spheres, roughly following w:Samuel P. Huntington

     Η καταστροφή που επακολούθησε, της Μήλου από τους Αθηναίους, δείχνει το βαθμό μηδενισμού στον οποίο είχε φτάσει η δίψα των Αθηναίων για απόκτηση ισχύος και επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά ότι οι δαίμονες της βούλησης για την απόκτηση εξουσίας και κυριαρχίας έχουν εγκαθιδρύσει για τα καλά το βασίλειό τους εντός της ανθρώπινης κατάστασης. Όπως όμως συμβαίνει, όχι πάντα, η αλαζονική υπερεκτίμηση της δύναμης (ύβρις) οδηγεί στην νέμεση (τιμωρία). Η Αθηναϊκή ηγεμονία καταστράφηκε μετά την αποτυχημένη σικελική εκστρατεία.

     Μετά την ήττα των ολιγαρχικών το 403πΧ στην αρχαία Αθήνα, οι νικητές δημοκρατικοί αποφάσισαν “των δε παρεληλυθότων μηδενί προς μηδένα μνησικακείν”, να μην διατηρήσουν δηλαδή την μνήμη των περασμένων γεγονότων με μνησικακία, με δικαστικές διώξεις για τα εγκλήματα που έγιναν κατά την διάρκεια του εμφυλίου. Πρόκειται για μια ουμανιστική απόφαση που θεσμοθετεί για πρώτη φορά την αμνηστία, και δείχνει ότι εντός της ανθρώπινης υπόστασης κατοικούν οι δυνάμεις της ύβρεως, της διχόνοιας, αλλά και της ενότητας.

     Την ίδια αλαζονική υπεροψία έδειξε η Αμερική και οι δυτικοί σύμμαχοι της, με την κατάρρευση μετά το 1990 των χωρών της ανατολικής Ευρώπης, ιδιαίτερα απέναντι στην Ρωσσία την οποία περικύκλωσε ενθαρρύνοντας την ένταξη πολλών πρώην ανατολικών χωρών στο ΝΑΤΟ. Αυτό επιχείρησε να πράξει και με την Ουκρανία. Ταυτόχρονα στο όνομα της εξαγωγής της δημοκρατίας, των ιδανικών του ελεύθερου κόσμου, σε χώρες με αυταρχικούς ηγέτες, η Αμερική εξαπέλυσε “δίκαιους” πολέμους καταστρέφοντας την Γιουγκοσλαβία, το Ιράκ, την Συρία και την Λιβύη. Η μόνιμη επωδός πριν και μετά από κάθε στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ ήταν η ανάγκη διασφάλισης των στρατηγικών της συμφερόντων, η διεύρυνση του ζωτικού της χώρου και η απειλή της εσωτερικής της ασφάλειας. Η εξαγωγή διαμέσου του πολέμου της “δημοκρατίας” και της “εσωτερικής ασφάλειας” είναι ένα προϊόν που πουλάνε οι κυρίαρχες ελίτ στους υπηκόους τους. Τα ίδια βέβαια αλαζονικά επιχειρήματα ισχύος χρησιμοποιεί σήμερα η Ρωσσία για να εισβάλλει στην Ουκρανία. Η Δύση όμως δεν διαθέτει κανένα ηθικό πλεονέκτημα γιατί είναι ο πρώτος διδάξας από την εποχή των Μηλίων, του Κολόμβου, του α΄και β΄ παγκοσμίου πολέμου μέχρι και σήμερα.

Χάρης Ναξάκης, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

charisnax@yahoo.gr