1

ΤΟ ΝΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟ ΑΓΑΘΟ (της Ανίτας Παπαχριστοπούλου)

Στην Ευρώπη, το κύμα επαναδημοτικοποιήσεων έχει αποδείξει ότι η απελευθέρωση των υπηρεσιών ύδρευσης αποτελεί μοντέλο που έχει απορριφθεί. Έχει γίνει πλέον κοινή συνείδηση ότι το νερό, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του (απαραίτητο για τη ζωή, σε ανεπάρκεια, πόρος εξέχουσας γεωστρατηγικής σημασίας), δεν μπορεί να θεωρηθεί ένα απλό εμπόρευμα που υπόκειται σε ανταγωνισμούς και ιδιωτικά συμφέροντα. Γι’ αυτό και η διαχείριση, η παραγωγή και διάθεση πόσιμου νερού, η αποχέτευση και η περιβαλλοντική προστασία ανήκουν στον δημόσιο τομέα.

Στις 20.1.2017 το Δ.Σ. της Aqua Publica Europea (APE) υποδέχθηκε την ΕΥΔΑΠ στην «οικογένειά της», μέλη της οποίας είναι οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, όπως η Eau de Paris, η Vivaqua του Βελγίου και οι μεγαλύτεροι γερμανικοί πάροχοι.

Στην Ευρώπη, το κύμα επαναδημοτικοποιήσεων έχει αποδείξει ότι η απελευθέρωση των υπηρεσιών ύδρευσης αποτελεί μοντέλο που έχει απορριφθεί. Έχει γίνει πλέον κοινή συνείδηση ότι το νερό, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του (απαραίτητο για τη ζωή, σε ανεπάρκεια, πόρος εξέχουσας γεωστρατηγικής σημασίας), δεν μπορεί να θεωρηθεί ένα απλό εμπόρευμα που υπόκειται σε ανταγωνισμούς και ιδιωτικά συμφέροντα. Γι’ αυτό και η διαχείριση, η παραγωγή και διάθεση πόσιμου νερού, η αποχέτευση και η περιβαλλοντική προστασία ανήκουν στον δημόσιο τομέα.

Η Aqua Publica Europea (APE) ιδρύθηκε το 2008 με πρωτοβουλία της πρώτης προέδρου της επαναδημοτικοποιημένης Eau de Paris, γνωστής υπερμάχου του δημόσιου χαρακτήρα του νερού Αν Λε Στρατ, με σκοπό την προώθηση και ενδυνάμωση της δημόσιας διαχείρισης στην ύδρευση και την αποχέτευση σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. H APE είναι μια διεθνής μη κερδοσκοπική ένωση, μέλη της οποίας είναι αποκλειστικά δημόσιοι πάροχοι, που έχουν ως αποκλειστικό σκοπό την εξέταση ζητημάτων υδατικής διακυβέρνησης και σχετικών ζητημάτων πολιτικής από την πλευρά της δημόσιας διαχείρισης.

Είναι ένας κοινός τόπος συνεργασίας αυτών που θεωρούν ότι η διαχείριση του νερού πρέπει να γίνεται με πολύ υπεύθυνο τρόπο. Το νερό είναι κοινό αγαθό και τα έσοδα από τις υπηρεσίες ύδρευσης πρέπει, κατά συνέπεια, να κατανέμονται και να επανεπενδύονται προς όφελος της κοινωνίας. Η δημόσια διαχείριση είναι η μόνη προσέγγιση που δύναται να συμφιλιώσει την καθολική πρόσβαση στο νερό με την ανάπτυξη της κοινωνίας και τις περιβαλλοντικές ανάγκες. Για την αντιμετώπιση αυτής της θεμελιώδους πρόκλησης πρέπει οι δημόσιοι πάροχοι να αφοσιώνονται στη συνεχή βελτίωση της απόδοσής τους και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η δέσμευση λοιπόν αυτή για αποδοτικότητα και λογοδοσία υποστηρίζεται από ένα κοινό όραμα για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων.

Η ένωση αυτή όλων των ευρωπαϊκών δημόσιων παρόχων είναι μια πλατφόρμα που διευκολύνει και ενισχύει την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και την υλοποίηση κοινών έργων μεταξύ των μελών της. Κατά τούτο είναι κομβικής σημασίας για την προάσπιση της δημόσιας διαχείρισης. Επίσης, αποτελεί και ένα φόρουμ συνάντησης και συζήτησης για θέματα πολιτικής ύδρευσης και αποχέτευσης με στόχο τη συνεισφορά στην ανάπτυξη και χάραξη της διεθνούς πολιτικής σε αυτούς τους τομείς (με παρουσία και παρεμβάσεις στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα). Λειτουργεί, τέλος, και ως καταλύτης, προωθώντας τον διάλογο ανάμεσα στους δημόσιους παρόχους, στον επιχειρηματικό τομέα, τον ακαδημαϊκό κόσμο και στους διάφορους διεθνείς οργανισμούς.

Στην αρχή, η αίτηση της ΕΥΔΑΠ συνάντησε δυσκολίες, καθώς η εταιρεία είναι το μοναδικό μέλος που δεν ανήκει εξ ολοκλήρου στο Δημόσιο. Εν τούτοις, οι ομόλογοί μας ευρωπαϊκοί δημόσιοι πάροχοι παρακολουθούν από κοντά τα ελληνικά θέματα και έχουν συνειδητοποιήσει το ασφυκτικό μνημονιακό πλαίσιο μέσα στο οποίο είναι αναγκασμένη η σημερινή κυβέρνηση να κινείται και να παίρνει δυσάρεστες αποφάσεις (βλ. ένταξη ΕΥΔΑΠ στο Υπερταμείο). Γι’ αυτό με την απόφασή τους αυτή στηρίζουν και αγκαλιάζουν την προσπάθεια της ΕΥΔΑΠ να παραμείνει μια δημόσια αποδοτική εταιρεία στην υπηρεσία της κοινωνίας. Είναι πολύ σημαντικό ότι, έπειτα από επίμονες προσπάθειες, κατορθώσαμε να δημιουργήσουμε μια ισχυρή συμμαχία με τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς δημόσιους παρόχους.

Αποτελώντας μέλος αυτής της αποκλειστικής κοινότητας, που μοιράζεται κοινές στρατηγικές προσεγγίσεις και αξίες, η ΕΥΔΑΠ έχει την ευκαιρία να αποκομίσει πολλαπλά οφέλη από τη συμμετοχή στα working groups μέχρι και την ανταλλαγή καλών πρακτικών σχετικά με τεχνικά ζητήματα και διοικητικές υπηρεσίες. Ταυτόχρονα, όντας μέλος της διεθνούς κοινότητας του νερού, θα μπορεί να συνεισφέρει στον καθορισμό της ευρωπαϊκής και διεθνούς πολιτικής. Παράλληλα, δίνεται η ευκαιρία δικτύωσης με άλλους θεσμικούς και ακαδημαϊκούς φορείς μέσω της συμμετοχής σε διεθνή έργα και μελέτες, σεμινάρια και άλλες εκδηλώσεις.

Η ΕΥΔΑΠ, με την ένταξή της στη συμμαχία των δημόσιων ευρωπαϊκών παρόχων, έχει μια μοναδική ευκαιρία να εμπλουτίσει τις πρακτικές προοδευτικής διαχείρισης του νερού που ήδη εφαρμόζει προς όφελος της κοινωνίας και να εξαλείψει παθογένειες του παρελθόντος συνεργαζόμενη με όλες τις κορυφαίες δημόσιες εταιρείες της Ευρώπης.

! Η Ανίτα Παπαχριστοπούλου είναι περιβαλλοντολόγος, υπεύθυνη Διεθνών Σχέσεων στην ΕΥΔΑΠ


Πηγή/φωτογραφία: Η αυγή, avgi.gr