Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ (του Γιάννη Ζήση)
(Μέρος 1ο)
Η εσωτερική πρόσληψη του πνεύματος της ειρήνης είναι υπόθεση του καθενός, έχει προσωπικές διαστάσεις καθώς βέβαια και ομαδικές. Η εμφάνιση μιας σύγκρουσης μεταξύ της προσωπικής και ομαδικής συμμετοχικότητας στα πράγματα είναι θεμελιακά βασισμένη στην πλάνη και μπορούμε να αρχίσουμε από αυτό το σημείο, για να αλλάζουμε τη στάση μας απέναντι στα γεγονότα. Η προσωπική ευθύνη σημαίνει προσωπικό αφοπλισμό και τέλος του φθόνου απέναντι στην πραγματικότητα, ενός φθόνου που εκφράζεται με την καταναλωτική παντοδυναμία της επιθυμίας και με τον αβυσσαλέο ναρκισσισμό.
Ο αφοπλισμός δεν σημαίνει παθητικότητα, αλλά απόρριψη της ανωριμότητας και της ανευθυνότητας. Η αποδοχή του εαυτού μας είναι μια αφετηρία ειρήνης, αλλά αυτή η αγάπη δεν μαρτυρείται από την υπερβολή της επιθυμίας. Έτσι, λοιπόν, αφήνουμε χωρίς επιθυμίες -παρότι το υπόβαθρό μας είναι και ψυχολογικό – αυτή την προσέγγιση να ακολουθήσει τον δρόμο της σε ένα πεδίο ανοικτό που περιέχει τον καθένα.
1. Οι διαστάσεις της ειρήνης και η συστημικότητά της
Η ειρήνη είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει σε όλα τα επίπεδα, στο επίπεδο του στόχου μας για μια καθημερινότητα διαφορετική, στο επίπεδο της σχέσης μας με τη φύση και στο επίπεδο της σχέσης μεταξύ των κρατών, καθώς αυτή η τελευταία σχέση είναι και το προνομιακό πεδίο τόσο για την κατανόηση της ειρήνης όσο και για την επίτευξή της.
Αυτό πρέπει να γίνει, γιατί η ίδια η ειρήνη είναι μια κατάσταση που έχει πολλές διαστάσεις και πεδία αναφοράς. Ειδικότερα μπορούμε να πούμε ότι το πρόβλημα της ειρήνης συνδέεται:
με τη διάσταση της εσωτερικότητας και της υπερβατικότητας,
με την καθημερινότητα των προσωπικών σχέσεων
με τη σχέση μας με το φιλοσοφικό πεδίο της ύπαρξης
με τη διάσταση της διαχείρισης της καθημερινότητας όπως αυτή συνδέεται με τις καταναλωτικές απαιτήσεις και με την ποιότητα της ζωής με την πιο αποδεκτή έννοια της ευημερίας,
με τη σχέση μας με τη φύση και όλες τις άλλες μορφές της ζωής,
με την ικανότητά μας να συνδέσουμε υποκειμενικές και αντικειμενικές αξίες όπως η ευτυχία και η ευημερία και σαν πρόσωπα και σαν κοινωνίες,
με τις ευρύτερες διεθνείς σχέσεις των κοινωνιών,
με τις σχέσεις της διαμεσολάβησης στα μεγάλα σύνολα με τους θεσμούς,
με την επιλογή τελικά ενός πεδίου αξιών, ιδεών και σχέσεων
με την ανάπτυξη της ανθρωπότητας καθώς και την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών και λαών και
με την επίδραση που έχει η μεθοδολογία της οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας στην εσωτερικότητα.
Στην οικονομική ανάπτυξη ειδικότερα, που είναι κυρίαρχο στοιχείο του παρόντος, υπάρχει μια ανάδραση της εσωτερικότητας με την αγορά ως θεσμό, με την παραγωγική διαδικασία και την κατανάλωση καθώς επίσης υπάρχει και μια αλληλεπίδραση της απαξίωσης της ειρήνης στις κοινωνικές κλίμακες και της διακρατικής έντασης που μπορεί να αναπτυχθεί και να μεταθέσει μια εσωτερική κρίση προς μια διακρατική κρίση ή μια διεθνή κρίση και μια διεθνή να την αφομοιώσει σαν μια εσωτερική κρίση μέσα σε μια κοινωνία και σαν ένα στρες που απαξιώνει και αποξενώνει τον άνθρωπο από τον εαυτό του.
Όλη αυτή η ανάδραση ή διασύνδεση αρνητικών συνεπειών μας δείχνει ότι έχουμε να κάνουμε με ένα νόθο και αδιέξοδο σύστημα και γι’ αυτό υπάρχει η αναγκαιότητα για μια ενιαία προσέγγιση. Αρκεί εδώ να θυμηθούμε πως η επικοινωνιακή φόρτιση κάθε ημέρας λειτουργεί σαν ένας επιλογέας, σαν ένας στρεσσογόνος παράγοντας στην κίνησή μας προς το μέλλον, τον εαυτό μας, τους άλλους και προς την ολότητα.
Γιάννης Ζήσης, συγγραφέας
Ημερομηνία δημοσίευσης κειμένου: 17 Μαρτίου 2014
Φωτό: Γιάννης Ζήσης
Μπορείτε εδώ να δείτε τα άρθρα που δημοσιεύουμε σχετικά με το θέμα της Ειρήνης.