Η απελευθέρωση μεθανίου το οποίο αποθηκεύεται στους πάγους της Αρκτικής, αυξάνεται συνεχώς εξαιτίας των υψηλότερων θερμοκρασίων οι οποίες λοιώνουν τους πάγους και μειώνουν σταθερά το παγοκάλυμμα της ηπείρου.
Η επιτάχυνση της απελευθέρωσης του μεθανίου μάλιστα, διευκολύνεται ιδιαίτερα από τους ολοένα και θερμότερους ανέμους που επικρατούν στην Αρκτική, ενώ είναι μεγαλύτερη στις υποθαλάσσιες περιοχές της ηπείρου από ότι στο υπέδαφός της.
Οι επιστήμονες έχουν εδώ και χρόνια προειδοποιήσει για δύο τεράστιες και αλληλένδετες διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στην Αρκτική ως αποτέλεσμα των κλιματικών αλλαγών:
–το λιώσιμο των πάγων εξαιτίας των αυξανόμενων θερμοκρασιών, και
–την απελευθέρωση του μεθανίου εξαιτίας του λιωσίματος των πάγων.
Η συνεχώς επιταχυνόμενη αύξηση των θερμοκρασιών στην Αρκτική, με το συνεπακόλουθο λιώσιμο των πάγων, έχει ως δεδομένο την συνεχή αύξηση απελευθέρωσης μεθανίου από την υφαλοκρηπίδα και το υπέδαφος της Αρκτικής, σε αυτό που οι επιστήμονες έχουν χαρακτηρίσει ως “ωρολογιακή βόμβα μεθανίου” (“the methane time bomb”), έναν κίνδυνο που θα επιφέρει αλλεπάλληλες συνέπειες στον πλανήτη, σε μία λογική ντόμινο.
Η Αρκτική, στο υπέδαφος της οποίας παρακρατούνται τεράστιες ποσότητες μεθανίου, αρχίζει σταδιακά να απελευθερώνει όλο και μεγαλύτερες ποσότητες μεθανίου, καθώς μειώνεται το παγοκάλυμμά της και λοιώνουν οι πάγοι εξαιτίας των αυξανόμενων θερμοκρασιών.
Επιπλέον, νέες εκτιμήσεις προερχόμενες από έρευνες στην Ανατολική Σιβηρία, την Αλάσκα και την Νορβηγία, δείχνουν ότι οι άνεμοι επιταχύνουν σημαντικά την απελευθέρωση του μεθανίου, καθώς συμβάλλουν όχι μόνο στη μείωση του παγοκαλλύματος και το λιώσιμο των πάγων αλλά και στην μεταφορά του μεθανίου σε άλλες περιοχές.
Το συμπέρασμα που προκύπτει από τις τελευταίες μετρήσεις δείχνει ότι η απελευθέρωση μεθανίου από τις υποθαλάσσιες περιοχές γίνεται με πολύ ταχύτερους ρυθμούς από την αντίστοιχη στο υπέδαφος, καθώς φαίνεται ότι οι βόρειες θάλασσες του πλανήτη βρίσκονται πολύ κοντά σε “σημεία απόψυξης”. Τεράστιες περιοχές στις βόρειες και ανατολικές θάλασσες της Σιβηρίας, του Καναδά και της Σκανδιναβίας απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες μεθανίου, οι οποίες φαίνονται με γυμνό μάτι στο νερό σαν φυσαλίδες, εξαιτίας της ανόδου της θερμοκρασίας της αρκτικής υφαλοκρηπίδας.
«Η υποβάθμιση της υφαλοκρηπίδας της Ανατολικής Σιβηρίας έχει ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση σημαντικών ποσοτήρων μεθανίου» αναφέρει η Νατάλια Σάκοβα του Πανεπιστημίου της Αλάσκα προσθέτοντας ότι οι αυξανόμενοι σε ένταση και θερμοκρασία άνεμοι στην Αρκτική, συμβάλλουν στην περαιτέρω επιδείνωση του φαινομένου. Σε έρευνα του Πανεπιστημίου το 2010, είχε καταμετρηθεί απελευθέρωση μεθανίου σε ποσότητα 1,85 μερών ανά εκατομμύριο, η υψηλότερη εδώ και 400.000 χρόνια.
Αν και οι ποσότητες που απελευθερώνονται είναι ακόμα σχετικά μικρές σε σχέση π.χ. με το διοξείδιο του άνθρακα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα από άλλα σημεία του πλανήτη, το μεθάνιο είναι πολύ ισχυρότερο των περισσοτέρων αερίων του θερμοκηπίου που εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα.
Η επίδραση του μεθανίου στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας εκτιμάται ότι είναι 20-25 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη του διοξειδίου του άνθρακα, εξαιτίας της ιδιότητάς του να παρακρατεί περισσότερη ηλιακή θερμότητα.
Πηγές: New Scientist, Arctic Methane Emergency Group
Φωτό: wikipedia
Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
ariskaparakis@gmail.com
25 Νοεμβρίου 2013
