1

ΣΤΑ ΠΡΟΘΥΡΑ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ ΤΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΙΡΗΝΙΚΟΥ ΩΚΕΑΝΟΥ

Η μόλυνση, η υπερεκμετάλλευση και η οξείδωση απειλούν τον Ειρηνικό Ωκεανό, τον μεγαλύτερο του κόσμου, φέρνοντας τα οικοσυστήματα μιας έκτασης 165 εκ. τ.χλμ σε οριακό σημείο και θέτοντας σε κίνδυνο την κατάσταση των θαλασσών παγκοσμίως.
Πρόκειται για άλλη μία από τις πολλές παράλληλες ανθρωπιστικές-περιβαλλοντικές καταστροφές που επειδή συμβαίνει μακριά από τα κέντρα της παγκόσμιας οικονομίας παραμένει για τους περισσότερους εντελώς άγνωστη…

Η περιβαλλοντική και ανθρωπιστική καταστροφή που βρίσκεται σε εξέλιξη στον Ειρηνικό, δύσκολα βλέπει τα φώτα της δημοσιότητας, όχι μόνο λόγω της απόστασης του Ωκεανού από τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά και εξαιτίας των μικρών και στην πλειοψηφία τους φτωχών νησιωτικών κρατών του Ειρηνικού.

Το τρίπτυχο της αλόγιστης μόλυνσης, της συνεχιζόμενης υπερεκμετάλλευσης και της οξείδωσης του Ειρηνικού, δεν απειλεί μόνο τα εκατομμύρια των κατοίκων των αρχιπελάγων του μεγαλύτερου ωκεανού του κόσμου, αλλά θέτουν σε μεγάλο κίνδυνο τους υπόλοιπους ωκεανούς παγκοσμίως, λόγω της τεράστιας έκτασης του Ειρηνικού και της σύνδεσής του με άλλους ωκεανούς και θάλασσες.

Τα Ηνωμένα Έθνη απηύθυναν μύνημα για την οριακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο Ειρηνικός επ’ ευκαιρίας της Παγκόσμιας Ημέρας Ωκεανών, την 8η Ιουνίου. Ο μεγαλύτερος ωκεανός του κόσμου βρίσκεται στα πρόθυρα της οικολογικής κατάρρευσης, αλλά οι προσπάθειες συντονισμού της πολιτικής των νησιωτικών κρατών με σκοπό την μετρίανση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης μένουν μέχρι τώρα στα χαρτιά.

Το Φόρουμ των Νησιών του Ειρηνικού υιοθέτησε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα προστασίας των θαλασσών γύρω από τα νησιά του ωκεανού, καθώς από το 2010 είχε αποφανθεί ότι «κανένα νησί δεν μπορεί να προστατευτεί από το ωκεάνιο περιβάλλον».

Το περιβάλλον του Ειρηνικού υποβαθμίζεται σταθερά εδώ και δεκαετίες. Η υπεραλιεία, η αλόγιστη ρίψη κάθε είδους υλικών στη θάλασσα (πολλά νησιά δεν διαθέτουν καν στοιχειώδεις χωματερές) και η διάβρωση των ακτών, απειλούν τόσο τα θαλάσσια οικοσυστήματα, με ολοένα και περισσότερα θαλάσσια είδη να κινδυνεύουν με εξαφάνιση, όσο και την ζωή των κατοίκων.

Τα θαλάσσια ρεύματα μεταφέρουν την περιβόητη Κηλίδα του Ειρηνικού (Great Pacific Garbage) -ένα τεράστιο σε έκταση σκουπιδότοπο στην επιφάνεια της θάλασσας εκτιμώμενης ποσότητας 100 εκατομμυρίων τόνων απορριμάτων κάθε είδους-  ο οποίος μετακινείται σε ολόκληρο τον ωκεανό, προσεγγίζοντας και κατοικημένα νησιά, με καταστροφικές επιπτώσεις για το περιβάλλον και τους κατοίκους τους.

Η περιβαλλοντική καταστροφή που συντελείται στον Ειρηνικό θα επιφέρει αλυσιδωτές αντιδράσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα παγκοσμίως, καθώς ο Ειρηνικός καλύπτει το 1/3 της έκτασης του πλανήτη, συνδεόμενος με όλους τους υπόλοιπους Ωκεανούς (Αρκτικούς, Ατλαντικό, Ινδικό) αλλά και με κάποιες από τις μεγαλύτερες θάλασσες της Γης. [2]

Με την κλιματική αλλαγή και την άνοδο της στάθμης των υδάτων, πολλά νησιά δεν θα είναι σε σύντομο διάστημα στο μέλλον κατοικήσιμα. Επιπλέον η αύξηση των έντονων ακραίων καιρικών φαινομένων, η οποία ήδη λαμβάνει χώρα έχει τεράστιες επιπτώσεις στην κοινωνική και οικονομική καθημερινότητα των νησιών. Αρχιπελάγη όπως το Κιριμπάτι, τα νησιά Μάρσαλ και τα νησιά Τουβαλού ήδη κινδυνεύουν σοβαρά με συρρίκνωση λόγω της διάβρωσης των ακτών τους και της ανόδου της στάθμης των υδάτων.

Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν ήδη μετακινηθεί μακριά από τα νησιά, ενώ εκατομμύρια άλλοι θα αναγκαστούν να το κάνουν μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Τα νησιά Κιριμπάτι έχουν από το 2008 ζητήσει από τις κυβερνήσεις της Νέας Ζηλανδίας και της Αυστραλίας την παραχώρηση γαιών για την εγκατάσταση προσφύγων από τα νησιά.


Πηγές: ΜΚΟ Σόλων, Ιnter Press Service
Φωτό: Σκουπίδια σε ακτές της Χαβάης, wikipedia

Άρης Καπαράκης
10 Ιουνίου 2013
ariskaparakis@gmail.com