Σοβαρές στρεβλώσεις στην εφαρμογή ενός από τα σημαντικότερα εργαλεία αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής εντοπίζει έκθεση των περιβαλλοντικών οργανώσεων Sandbag και WWF Ελλάς. Συγκεκριμένα, στην έκθεση «Η εφαρμογή του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών στην Ελλάδα», το WWF Ελλάς και η Sandbag ανέλυσαν την εφαρμογή του ευρωπαϊκού συστήματος εμπορίας (ΣΕΔΕ) στη χώρα μας, παρουσιάζοντας ανησυχητικά δεδομένα.
Πιο συγκεκριμένα, διαπίστωσαν πως ο στρεβλός σχεδιασμός, που ήρθε στην επιφάνεια ακόμη πιο εμφατικά εξαιτίας της ύφεσης, απειλεί να καταστήσει τον μηχανισμό περιβαλλοντικά κενό περιεχομένου και πεδίο ανέξοδης κερδοφορίας για επιχειρήσεις με μεγάλο ενεργειακό αποτύπωμα.
Όπως προκύπτει από την έκθεση, η ευρωπαϊκή αγορά ρύπων έχει κατακλυστεί από υπερπληθώρα δικαιωμάτων εκπομπών με συνέπεια τον καταποντισμό της τιμής αγοράς τους και την εξάλειψη κάθε κινήτρου για λήψη μέτρων μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Τα αποτελέσματα της έκθεσης εφαρμογής του ΣΕΔΕ στην Ελλάδα συμφωνούν με τα συμπεράσματα αντίστοιχων εκθέσεων που ολοκλήρωσε η Sandbag, συνολικά για την ΕΕ και για συγκεκριμένα κράτη μέλη, όπως το Βέλγιο, η Γερμανία και η Τσεχία.
Ειδικότερα στη χώρα μας, ορισμένοι κλάδοι της βιομηχανίας (ιδιαίτερα η τσιμεντοβιομηχανία, η κεραμοποιία και η χαλυβουργία) έχουν αποκομίσει απροσδόκητα οικονομικά οφέλη από τη συσσώρευση αδιάθετων δικαιωμάτων, τα οποία έχουν λάβει δωρεάν από την ελληνική κυβέρνηση.
Το πρόβλημα, ωστόσο, εστιάζεται σε μικρό αριθμό βιομηχανιών καθώς το 87% του συνολικού πλεονάσματος έχει συγκεντρωθεί σε μόλις 10 ελληνικές επιχειρήσεις. Οι 10 αυτές επιχειρήσεις, κατά σειρά συσσωρευμένων πλεονασμάτων, είναι οι: Lafarge – Όμιλος ΑΓΕΤ Ηρακλής, Α.Ε. Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ, ΓΜΜΑΕ ΛΑΡΚΟ, Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε., Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης Α.Ε., Χάλυψ Δομικά Υλικά Α.Ε. – Όμιλος Italcementi, CaO Hellas ABEE, ΣΙΔΕΝΟΡ Α.Ε., Όμιλος ΚΟΘΑΛΗ, Χαλυβουργία Ελλάδος.
Ο κλάδος της ηλεκτροπαραγωγής, ουσιαστικά η ΔΕΗ, αποτελεί μια διαφορετική περίπτωση. Ενώ εδώ και χρόνια βρίσκεται με ‘ελλειμματικό’ ισοζύγιο δικαιωμάτων, η επιχείρηση κλείνει τα μάτια στη νέα πραγματικότητα, επεκτείνοντας τη διάρκεια ζωής παλιάς τεχνολογίας λιγνιτικών μονάδων και προχωρώντας στην κατασκευή μιας νέας, η οποία θα εκπέμπει κάθε χρόνο πάνω από 4,6 εκατομμύρια τόνους CO2. Συγκεκριμένα, από το 2013 και μετά, θα δημοπρατείται το σύνολο των δικαιωμάτων εκπομπών από την ηλεκτροπαραγωγή και θα παύσει η δωρεάν διάθεσή τους στις επιχειρήσεις ενέργειας. Το κόστος των επιλογών της ΔΕΗ καλούνται ήδη να πληρώσουν οι τελικοί καταναλωτές, δηλαδή τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, μέσα από αυξήσεις στα τιμολόγια. Όπως μάλιστα έχει ήδη αποδειχθεί και από προηγούμενη παρέμβαση του WWF, σε συνεργασία με την Greenpeace, η διόρθωση των στρεβλώσεων της αγοράς ρύπων μπορεί να αποφέρει και σημαντικά έσοδα για το κράτος.
«Μετά από σχεδόν μια δεκαετία λειτουργίας, είναι πλέον προφανές πως το ΣΕΔΕ χρειάζεται επειγόντως δομικές αλλαγές. Η αναμόρφωση της αγοράς μπορεί να αυξήσει τα έσοδα από δημοπρασίες για το ελληνικό κράτος κατά 2,9 δις ευρώ. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό ποσό, το οποίο εφόσον κατευθυνθεί σε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και καθαρών τεχνολογιών θα συμβάλει στο πρασίνισμα της βιομηχανίας και στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Παράλληλα δε, θα λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας για τους καταναλωτές απέναντι στο διαρκώς αυξανόμενο κόστος ενέργειας», σημειώνει ο Μιχάλης Προδρόμου, υπεύθυνος του WWF Ελλάς για θέματα ενεργειακής πολιτικής.
Εν όψει της κρίσιμης ψηφοφορίας της 19ης Φεβρουαρίου από την Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, WWF Ελλάς και Sandbag καλούν την ΕΕ να περιορίσει τη διάθεση δικαιωμάτων στην ευρωπαϊκή αγορά.
Ως πρώτο βήμα, προτείνεται η προσωρινή απόσυρση (backloading) 1,4 δισεκατομμυρίων δικαιωμάτων από την τρίτη περίοδο εφαρμογής του μηχανισμού (2013-2020), η οποία πρέπει να συνοδευτεί από την οριστική διαγραφή συνολικά 2,2 δισεκατομμυρίων δικαιωμάτων, στο πλαίσιο ενός γενικότερου πακέτου μεταρρυθμίσεων.
«Το ΣΕΔΕ, το κύριο όπλο της ευρωπαϊκής κλιματικής πολιτικής, σοβαρά αποδυναμωμένο από την κρίση, βρίσκεται σε μια διαρκώς πτωτική πορεία. Οι προσεχείς ψηφοφορίες στην ΕΕ προσφέρουν μια μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα προκειμένου να συμβάλει στην τόνωση της λειτουργίας του μηχανισμού. Πρέπει να είναι σαφές πως οι ευνοημένες βιομηχανίες που επί χρόνια συσσωρεύουν δωρεάν δικαιώματα ρύπανσης, εξασφαλίζοντας θωράκιση και για την επόμενη περίοδο εφαρμογής του ΣΕΔΕ, δεν μπορούν να αποτελούν εμπόδιο στην άμεση λήψη των απαραίτητων διορθωτικών μέτρων», σημείωσε ο Ντέιμιεν Μόρρις (Damien Morris) σύμβουλος πολιτικής της Sandbag.
Πηγή/φωτό: Econews
