ΑΦΡΙΚΗ: ΤΟ ΝΕΟΑΠΟΙΚΙΑΚΟ ΧΑΟΣ – A’ Μέρος – Κράτη δημιουργημένα με χάρακα

Ο πρώην πρωθυπουργός της Νότιας Αφρικής Τάμπο Μ’Μπέκι έκανε λόγο για την «Αφρική του 21^ου αιώνα» μια νέα δημοκρατική ήπειρο που θα κατακτούσε τον νέο αιώνα.
Λίγο καιρό πριν ο κ. Μ’Μπέκι είχε αντιμετωπίσει σφοδρές κατηγορίες για νοθεία ενώ κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του η χώρα έγινε παγκόσμια πρωταθλήτρια των εισοδηματικών ανισοτήτων και το καλύτερο πεδίο των νεοφιλελεύθερων πειραμάτων που μας επεφύλλαξε η νέα τάξη πραγμάτων μετά το αποκαλούμενο «Τέλος της Ιστορίας». 
Ο πρώην πρόεδρος της Αιθιοπίας Μελές Ζενάουι προειδοποιούσε το 2009, ότι περισσότερα από τα μισά κράτη της Αφρικής είναι ή πρόκειται να γίνουν «αποτυχημένα» κράτη. Ο ίδιος δεν έκανε τίποτα για να αλλάξει το δικό του κράτος, πουλώντας 300.000 τ.χλμ. γης σε ξένες εταιρίες αποκλείοντας τους λιμοκτονούντες ντόπιους χωρίς να τους αναγνωρίζει κανένα δικαίωμα, θεωρώντας πως η γη και τα νερά είναι αντικείμενο πώλησης και κέρδους και όχι φυσικό δικαίωμα και πηγή ζωής.
Όπως παντού, και στην Αφρική, όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων.
Και ο άνθρωπος δεν είναι από τις πρώτες…

Με τον πλανήτη σε μία μεγάλη οικονομική αλλά κυρίως περιβαλλοντική κρίση, η φτωχότερη ήπειρόςτου, βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού όσον αφορά τις μελλοντικές της προοπτικές.

Στη φτώχεια και τα χρόνια προβλήματα της ηπείρου στο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό πεδίο, ήρθαν τα τελευταία χρόνια η παγκόσμια οικονομική κρίση, και οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών, οι οποίες εξαιτίας γεωγραφικής θέσης και έλλειψης υποδομών και εξοπλισμών έχουν επιφέρει τρομακτικές καταστροφές σε μεγάλα τμήματα της ηπείρου.

Το νέο τεράστιο ρεύμα μεταναστών που έχει δημιουργηθεί από την ήπειρο τα τελευταία χρόνια, αποτελεί άμεσα ή  έμμεσα την μεγαλύτερη κοινωνικοπολιτική επίπτωση της επίδρασης των κλιματικών αλλαγών στην περιοχή της Αφρικής αλλά και της Ευρώπης.

Με τα περισσότερα από τα μισά κράτη της ηπείρου να έχουν χαρακτηριστεί ή να κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν αποτυχημένα (“failed state”) οι προοπτικές της νέας γενιάς στην ήπειρο μοιάζουν εξαιρετικά δυσοίωνες.

Αυτή η νέα γενιά, που διαφέρει ριζικά από τις προηγούμενες στην ήπειρο, έρχεται σταδιακά σε σύγκρουση με τα παλιά κατεστημένα κέντρα εξουσίας και τις διεφθαρμένες ελίτ που έχουν μετατρέψει την κατατάλλα πάμπλουτη ήπειρο στην φτωχότερη του πλανήτη. Όμως είναι αδύναμη να προτείνει και να χαράξει την επόμενη ημέρα, καθώς η έλλειψη πολιτικής ιδεολογίας, αποτελεί προς το παρόν τροχοπέδη.

Η “αραβική άνοιξη” όπως ονομάστηκε από τα δυτικά μίντια, προέκυψε κυρίως από τη δημιουργία ενός νέου μορφωμένου –σε αντίθεση με το παρελθόν- εργατικού δυναμικού, το οποίο έβλεπε ότι δεν προβλέπεται για αυτό καμία “θέση στον ήλιο” της ελεύθερης αγοράς εργασίας, όπως τουλάχιστον την σχεδιάζουν εδώ και χρόνια οι κυβερνήσεις των περισσοτέρων κρατών σε συνεργασία με τις νεο-αποικιοκρατικές δυνάμεις, οι οποίες υπό τη μορφή εταιρικών συμφερόντων, δεν έφυγαν ποτέ από την ήπειρο.

Η εξέλιξη των αραβικών επαναστάσεων στο βόρειο μέρος της ηπείρου αφενός ανέτρεψε σταθερά δεδομένα δεκαετιών, ως επί το πλείστον καθαρά δικτατορικά καθεστώτα με ή χωρίς δημοκρατικό “περίβλημα”, αφετέρου άνοιξε το δρόμο για επαναχάραξη της εκμετάλλευσης των πλουτοπαραγωγικών πόρων από πλευράς των εταιρικών συμφερόντων μεγάλων εταιριών άλλων ηπείρων.

Παρά τις ελπίδες εκδημοκρατισμού που προκάλεσαν, οι αραβικές επαναστάσεις δεν φαίνεται να επιφέρουν έστω και στοιχειώδεις βελτιώσεις για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, καθώς οι ηγετικές ομάδες που επί δεκαετίες ασκούσαν την εξουσία φαίνεται πως έχουν ακόμα σημαντικά στηρίγματα στην προσπάθειά τους να συνεχίσουν να παίζουν ρόλο στο πολιτικό και οικονομικό επίπεδο.

Η νέα τάξη που έρχεται να καλύψει το κενό δεν είναι σε καμία περίπτωση αυτό που είχαν στο μυαλό τους τα εκατομμύρια των εξεγερμένων: στην Αίγυπτο μία από τις πρώτες ενέργειες της νέας κυβέρνησης ήταν να καλέσει στη χώρα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προκειμένου να διαπραγματευτεί νέα δάνεια. Στην Λιβύη, αφού οι αντικαθεστωτικοί ήλεγξαν κάποια αστικά κέντρα και περιοχές εξόρυξης πετρελαίου, το μόνο ζήτημα που ανακύπτει δεν είναι η επόμενη ημέρα στη χώρα, αλλά το εκ νέου μοίρασμα των συμβολαίων με τις πολυεθνικές εταιρίες.

Η ήπειρος συνεχίζει στο πέρασμα του χρόνου να πάσχει από σημαντικά δομικά προβλήματα, τα οποία επιτείνουν οι σημερινές συνθήκες:
-τα μεγάλα ποσοστά οργανικού και λειτουργικού αναλφαβητισμού και ακραίας φτώχειας,
-το δημοκρατικό έλλειμμα και την έλλειψη εθνικής συνοχής, απόρροια τόσο του αποικιοκρατικού ζυγού, όσο και της μετέπειτα τεχνητής δημιουργίας των νέων κρατών και της επέμβασης σε αυτά των δυτικών κρατών,
-την κλιματική αλλαγή, οι επιπτώσεις της οποίας καθιστούν αδύνατη την παραμονή σε τεράστια τμήματα γης δημιουργώντας ένα τεράστιο μεταναστευτικό κύμα,
-τις σχέσεις εξάρτησης των περισσότερων κυβερνήσεων με ξένες κυβερνήσεις και εταιρικά συμφέροντα, οι οποίες αποτρέπουν την δυνατότητα ανεξάρτητης ανάπτυξης παρά τις τεράστιες παραγωγικές δυνατότητες και την αφθονία πλουτοπαραγωγικών πηγών
-τις νέες εστίες αποσταθεροποίησης που δημιούργησε ο ισλαμικός φονταμενταλισμός.

Κράτη δημιουργημένα με χάρακες
Οι χώρες της Αφρικής ανεξαρτητοποιήθηκαν στην συντριπτική τους πλειοψηφία κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο άλλωστε, μόλις τέσσερα από τα πενήντα επτά σήμερα κράτη σε όλη την ήπειρο ήταν ανεξάρτητες οντότητες.

Οι πρώην μητροπόλεις όμως που έφυγαν σύντομα έδειξαν ότι είχαν αφήσει τα νέα αφρικάνικα κράτη με μία τυπική ανεξαρτησία, πλήρως λοβοτομημένη και εξαρτώμενη.

Οι αποικιακές δυνάμεις φεύγοντας από τις λεηλατημένες χώρες, δεν άφησαν κανενός είδους υποδομές, παρά μόνο αυτές που εξυπηρετούσαν τα εταιρικά συμφέροντα τους. Οι νέες ηγεσίες πληθυσμών πάμφτωχων, αγράμματων και διαιρεμένων σε φυλές δεν είχαν παρά να απευθυνθούν και πάλι στους παλιούς τους ηγεμόνες για βοήθεια.

Σε αντίθεση με τα περισσότερα κράτη της ευρωπαϊκής και της αμερικανικής ηπείρου όπου η έννοια του έθνους-κράτους έχει λίγο ή πολύ εμπεδωθεί από τους πληθυσμούς, ασχέτως του αν δημιουργήθηκε πρώτα ο εθνικός πυρήνας και μετά ο κρατικός μηχανισμός ή το αντίστροφο, στην Αφρική ελάχιστα είναι τα κράτη που έχουν συμπαγή εθνική συνοχή και ενιαία ταυτότητα, όπως για παράδειγμα η Αίγυπτος ή η Αιθιοπία.

Στην ήπειρο υπάρχουν πάνω από 15 κυρίως φυλές με πληθυσμούς άνω των 10 εκατομμυρίων και χιλιάδες άλλες μικρότερες, ενώ οι γλώσσες που ομιλούνται συνολικά είναι χιλιάδες με διαφορετικές εκτιμήσεις που κυμαίνονται από 2 έως 3 χιλιάδες.

Η Αφρική, όπως και τα κράτη της Μέσης Ανατολής είναι εν πολλοίς μια ήπειρος τεχνητών κρατών όσον αφορά την χάραξη των συνόρων. Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ έλεγε κυνικά, ότι η Ιορδανία ήταν μια ιδέα που του ήρθε στο μυαλό στις 4 ή ώρα κάποιου απογεύματος. Αντίστοιχες ιδέες παρατηρήθηκαν και στην Αφρική με σύνορα χαραγμένα με χάρακες πάνω σε ευρωπαϊκά τραπέζια.

Η χάραξη των συνόρων αυτή είχε ως κεντρική ιδέα την δημιουργία ενός νέου κράτους γύρω από μία-δύο κεντρικές φυλές, ενώ τεχνηέντως πολλές φυλές διασπάστηκαν σε διαφορετικές πλευρές των συνόρων, σε μία απίστευτα κυνική και ωμή υλοποίηση της πολιτικής «διαιρεί και βασίλευε». Εξήντα και πλέον χρόνια μετά, αυτή η τεχνητή διαίρεση των λαών της αφρικανικής ηπείρου αποτελεί και το μεγαλύτερο εμπόδιο στην όποια προσπάθεια για ανάπτυξη.

Ο τρόπος ζωής και οι συνήθειες αιώνων που δεν είχαν λογική συγκεντρωτικής διακυβέρνησης μεγάλων εκτάσεων αλλά μόνο περιοχών κατοίκησης μεμονομένων φυλών, αλλά και η τεχνητή χάραξη των συνόρων από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις οδήγησαν στην αποβλεπόμενη από τις μεγάλες δυνάμεις πολυδιάσπαση των νεαρών αφρικανικών κρατών.

Τα περισσότερα από αυτά τα τεχνήτά νέα κράτη δεν είχαν την κοινωνική συνοχή που απαιτούταν για τη δημιουργία κρατών με σταθερή πολιτική και κοινωνική κατάσταση και ανέλιξη, καθώς ήταν μία τεχνητή και εν πολλοίς στα χαρτιά πολιτική ένωση φυλών τελείως διαφορετικών μεταξύ τους, κάτω από μία κοινή σημαία και με μία κοινή πρωτεύουσα κάπου μακριά.

Η τεράστια αποξένωση των πληθυσμών της υπαίθρου με την κεντρική δομή εξουσίας αποτέλεσε έναν ακόμα σημαντικό λόγο έλλειψης λαϊκής συμμετοχής στις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις. Επιπλέον η πολυδιάσπαση ίδιων φυλών σε διαφορετικές χώρες οδήγησε σε μία σειρά ατελείωτων εμφυλίων πολέμων στους οποίους παρέμβαιναν και γειτονικά κράτη στα οποία κατοικούσαν ίδιες ή αντίπαλες φυλές και οι οποίοι συνεχίζονται μέχρι σήμερα.

Με κυβερνήσεις αποτελούμενες συνήθως από δικούς τους ανθρώπους, οι οποίες δεν ήλεγχαν παρά μεμονωμένα σημεία πάμφτωχων χωρών η ανάμειξη των ξένων κυβερνήσεων ή εταιριών ήταν και παραμένει πολύ πιο εύκολη από οποιοδήποτε άλλο μέρος στον κόσμο. Αυτή τη στιγμή κράτη βρίσκονται υπό την άμεση επήρρεια αν όχι τον απόλυτο έλεγχο ξένων κυβερνήσεων, όπως π.χ. το Νότιο Σουδάν από τις Η.Π.Α., το Σουδάν από την Κίνα, η Ρουάντα και η Ακτή Ελεφαντοστού από την Γαλλία.

Τα τελευταία 20 χρόνια, υπήρξε εμφύλια σύρραξη σε δεκάδες χώρες της ηπείρου, όπως π.χ. στην Αλγερία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό, το Τζιμπουτί, την Ρουάντα, τη Λιβερία, την Ακτή Ελεφαντοστού, τη Ρουάντα, τη Μοζαμβίκη, τη Ναμίμπια…

Χώρες όπως η Γκάνα, η οποία δεν έχει γνωρίσει πραξικόπημα ή μη δημοκρατική κυβερνητική αλλαγή εδώ και δύο δεκαετίες είναι λαμπρές εξαιρέσεις σε μία ήπειρο με τεράστιο έλλειμμα δημοκρατικών πολιτικών δομών.

Το πολιτικό κενό που δημιούργησε η τυπική φυγή των αποικιακών δυνάμεων ήρθε να καλύψει στις περισσότερες περιπτώσεις μια ιδιότυπη ντόπια νομενκλατούρα, δημιουργημένη συνήθως κατά τη διάρκεια της αποικιοκρατίας ή αμέσως μετά την φυγή της, σπουδαγμένη συνήθως στα δυτικά πανεπιστήμια των ίδιων των μητροπόλεων και συνεπαγωγικά εγκλωβισμένη στα πρότυπαπου η ίδια η οικονομία της αγοράς των μεγάλων μητροπόλεων δημιούργησε και αναλόγως εκπαίδευσε, άρα και απολύτως εξαρτώμενη εν τέλει για την πολιτική της επιβίωση στους «μεγάλους συμμάχους» από το εξωτερικό.

Οι περιπτώσεις ανόδου λαϊκών κυβερνητικών σχημάτων, ή κυβερνήσεων που προσπάθησαν να οδηγήσουν σε ανεξάρτητες εθνικές πολιτικές παραγωγής και ανάπτυξης, κατεστάλησαν πολλές φορές με απροκάλυπτη επέμβαση των δυτικών χωρών.

Αποτέλεσμα είναι η ανισότητα στη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών να είναι τεράστια, καθώς μικροσκοπικές πολιτικές και οικονομικές ελίτ εκμεταλλεύονται τις τεράστιες πλουτοπαραγωγικές πηγές της ηπείρου, συντρίβοντας τεράστια τμήματα των πληθυσμών που αποτελούν τους πλέον φτωχούς πληθυσμούς παγκοσμίως. Η ήπειρος αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί την κορωνίδα του λεγόμενου «νεοϊμπεριαλισμού» και του νεοαποικισμού.

Η παρουσία των πρώην αποικιοκρατικών δυνάμεων δεν έχει σταματήσει να ταλανίζει την συντριπτική πλειοψηφία των κρατών. Συχνότατα εταιρίες ευρωπαϊκών ή και άλλων συμφερόντων είναι πολύ πιο ισχυρές σε κάποιο κράτος από κάποια κυβέρνηση. Αλλά ακόμα και όταν δεν είναι, οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν συνήθως ιδιαίτερη διάθεση να τις βοηθήσουν.

Το έλλειμα δημοκρατικών θεσμών, οι ανισότητες και η ένδοια, συνεχίζουν να κρατούν την ήπειρο αιχμαλωτισμένη σε βία κάθε είδους, στην τεράστια διαφθορά, τις φυλετικές διαμάχες και την σχεδόν μόνιμη ανάμειξη των ενόπλων δυνάμεων στην πολιτική ζωή.

Παρακάτω, θα σταθούμε σε δύο ενδεικτικά παραδείγματα της πολιτικής και οικονομικής ζωής της ηπείρου τις τελευταίες δεκαετίες, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό ως παράδειγμα της απροκάλυπτης επέμβασης της πρώην μητρόπολης αλλά και άλλων δυνάμεων στην εξέλιξή της, και τη Νιγηρία, ως μία μικρογραφία μιας οικονομίας πλήρως εκμεταλλεύσιμης από ξένες εταιρίες, σε ένα πολιτικοκοινωνικό σκηνικό πνιγμένο στο χάος.

Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό – Μια τυπική αφρικανική ιστορία
Η περίπτωση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κογκό (ΛΔΚ) αποτελεί μια ενδεικτική περίπτωση της ωμής παρέμβασης των δυτικών εταιριών η οποία συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας. Η ιστορία της ΛΔΚ αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πως μία από τις πλουσιότερες σε πηγές περιοχή του πλανήτη, αποτελεί ταυτόχρονα μία από τις πλέον εξαθλιωμένες περιοχές της.

Όταν η χώρα ανεξαρτητοποιήθηκε από το Βέλγιο υπό την ηγεσία του ήρωα του αγώνα της ανεξαρτησίας Πατρίς Λουμούμπα, η βελγική κυβέρνηση και οι βελγικές εταιρίες που δραστηριοποιούταν στην χώρα, όπως η μεταλλευτική Union Minaire, βοήθησαν στην ανατροπή του Λουμούμπα μετά από μόλις τρεις μήνες παραμονής του σε αυτή, ενώ έχει πλέον αποδειχτεί η ρητή επιθυμία-διαταγή της βελγικής κυβέρνησης για την εκτέλεση του Λουμούμπα.

Ο αμύθητος πλούτος της χώρας δεν έπρεπε να αφεθεί σε ανεύθυνα ντόπια/ανεξάρτητα χέρια.

Επιπλέον, προ της ανατροπής του Λουμούμπα, προκειμένου να μην προχωρήσουν τα έστω και στα χαρτιά ακόμα σχέδια παραγωγικής ανεξαρτητοποίησης της χώρας την οποία επιδίωκε ο Λουμούμπα, βελγικές εταιρίες βοήθησαν στην εξέγερση της επαρχίας Κατάγκα, προπύργιο των εταιρικών συμφερόντων στη χώρα, καθώς αποτελούσε την πλέον πλούσια περιοχή της.

Η “Κρίση του Κογκό” τελείωσε με τον αρχηγό του πραξικοπήματος Μομπούτου Μεσε-Σέκο στην εξουσία. Ο Μομπούτου κυβέρνησε τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό από το 1965 έως το 1997 και η παραμονή του στην εξουσία είναι η πλέον σκληρή αφρικανική ιστορία.

Η επιβολή του Μεσε-Σέκο ήταν τέτοια, ώστε σημειολογικά να αλλάξει το όνομα της χώρας σε Ζαίρ, να τυπώνει όλα τα χαρτονομίσματα με το προσωπό του, να βγάζει στις τράπεζες του εξωτερικού δισεκατομμύρια δολάρια με τις ευλογίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και των Η.Π.Α.

Έτσι το καθεστώς με τη βοήθεια της Δύσης κατάφερε ώστε η χώρα να είναι τώρα η δεύτερη φτωχότερη χώρα σε κατά κεφαλήν εισόδημα στον πλανήτη, ενώ είναι η πλουσιότερη παγκοσμίως σε σπάνια και πολύτιμα μέταλλα κάθε είδους.

Το καθεστώς έσπασε κάθε ρεκόρ στην καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων αφήνοντας πίσω του πραγματικό χάος, και τον “Δεύτερο Πόλεμο του Κογκό”, που ξεκίνησε το 1998 με την παρέμβαση 8 κρατών και περισσότερων από 25 παραστρατιωτικών ομάδων, εξού και ο χαρακτηρισμός του ως “Ο Παγκόσμιος Πόλεμος της Αφρικής”.

Επί της ουσίας ο πόλεμος στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό, ο οποίος μέχρι στιγμής μετρά περισσότερους από πέντε εκατομμύρια νεκρούς συνεχίζεται ασταμάτητος εδώ και δεκαπέντε χρόνια.
Η κεντρική κυβέρνηση της Κινσάσα ελέγχει μόνο το δυτικό και νότιο τμήμα της χώρας, τη στιγμή που η Ρουάντα ασκεί μεγάλη επιρροή ανατολικά και η Ουγκάντα στο βορρά.

Επί της ουσίας η Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό υφίσταται ως χώρα μόνο στους χάρτες. Και δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας…

Νιγηρία, μια μικρογραφία της ηπείρου
Μία άλλη περίπτωση πάμπλουτης σε φυσικές πηγές χώρας με πάμφτωχους κατοίκους είναι η Νιγηρία. Με το 90% των 125 εκατομμυρίων κατοίκων της να επιβιώνουν με λιγότερα από 2 δολάρια την ημέρα, δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι η Νιγηρία, εξαιτίας τρόπου διακυβέρνησης, μεγέθους και τεράστιου πλούτου και φτώχειας αποτελεί μια μικρογραφία της χαοτικής “Μαύρης Ηπείρου”. Για αυτό αξίζει να αναφερθεί τελείως επιγραμματικά η τωρινή κατάσταση στην έβδομη πολυπληθέστερη χώρα του πλανήτη.

Οι διεθνείς πετρελαϊκές εταιρίες Shell, Mobil, Chevron, Texaco, Agip ελέγχουν σχεδόν απόλυτα την πολιτική και οικονομική ζωή της Νιγηρίας, πολυπληθέστερης, πλέον πλούσιας σε πετρέλαιο χώρας της υποσαχάριας Αφρικής και θεωρούμενης –εξαιτίας των πηγών της- ως μία από τις εν δυνάμει εξαιρετικά αναπτυσσόμενες περιφερειακές υπερδυνάμεις.

Παρά τον τεράστιο πετρελαϊκό της πλούτο, η χώρα εισάγει πετρέλαιο από τις εταιρίες που το εξορύσσουν από τα ίδια της τα εδάφη, με την τιμή του μάλιστα να είναι ιδιαίτερα υψηλή για χώρα πετρελαιαγωγό. Σημαντικό ρόλο στην πολιτική τιμών παίζει το Δ.Ν.Τ. με το οποίο η κυβέρνηση του Γκούντλακ Τζόναθαν βρίσκεται εδώ και χρόνια σε αγαστή συνεργασία[1].

Η Νιγηρία, ευρισκόμενη σε έναν μόνιμο εμφύλιο πόλεμο εδώ και δεκαετίες, υποφέρει από αποσχιστικά κινήματα, την ανεξέλεγκτη δράση των πολυεθνικών πετρελαίου απέναντι στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και από τοπικά φονταμενταλιστικά ισλαμιστικά κινήματα. Η διαφθορά, οι παράνομες χρηματοδοτήσεις, οι αλλαγές συμμάχων και εχθρών δημιουργούν πάμπολλα ερωτηματικά για τους στόχους των εμπλεκομένων πλευρών αλλά και τη συνέχιση της χαοτικής κατάστασης στην οποία η ανθρώπινη ζωή δεν μετρά καθόλου, δεν μιλάμε για το δικαίωμα στην εργασία ή άλλα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα.

Η παρουσία παραστρατιωτικών ομάδων όπως σε όλη την υποσαχάρια –και προσφάτως και Βόρεια- Αφρική αποτελεί τον κανόνα και όχι την εξαίρεση. Τα δυτικά Μ.Μ.Ε. για πολλά έτη απέκρυβαν ή τεχνηέντως διαστρέβλωναν την ανάμειξη των εταιριών στην πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας αλλά και την περιβαλλοντικά επιζήμια εξόρυξη πετρελαίου που έχει οδηγήσει σε πάμπολλα μικρά η μεγάλα ατυχήματα με ολέθριες επιπτώσεις για εκατομμύρια κατοίκων στο Δέλτα του Νίγηρα.

Συνεχίζεται…