ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ, ΠΛΑΝΗΤΙΚΟ & ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΚΟ ΧΩΡΙΟ, ΣΥΝΘΕΣΗ & ΣΧΕΔΙΟ ΙΔΕΩΝ

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΓΟΗΤΕΙΑΣ ΣΤΟ ΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ΧΩΡΙΟ (του Γιάννη Ζήση)

World Map flat Mercator - Σόλων ΜΚΟ
image_pdfimage_print

World Map flat Mercator - Σόλων ΜΚΟΗ εποχή μας είναι μοναδική για πολλούς λόγους. Ένας από αυτούς είναι ο πρωτοφανής βαθμός επικοινωνίας μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Οι συνέπειες αυτής της εξέλιξης για τον ανθρώπινο πολιτισμό είναι μεγάλες και δεν περιορίζονται στην «ελεύθερη» διακίνηση του κεφαλαίου. Αναδεικνύονται συνεχώς νέες προκλήσεις. 
Η σταδιακή «αντιγραφή» -από τη Δύση- του κινεζικού μοντέλου εργατικών δικαιωμάτων είναι η πιο πρόσφατη. Προηγήθηκε η «αντιγραφή» από την Κίνα του καπιταλιστικού μοντέλου οικονομίας.

Στο πεδίο της συνάντησης της Ανατολής με τη Δύση εκτός από τα οικονομικά μοντέλα έρχονται σε επαφή μεταξύ τους όλα τα ρεύματα σκέψης και στάσεων ζωής. 
Μια θετική πλευρά αυτής της συνάντησης συμπληρωματικών στάσεων ζωής είναι η παρουσίαση στην ανθρωπότητα μιας ευκαιρίας να κάνει το επόμενο εξελικτικό της βήμα προς το νόημα. Μια αρνητική πλευρά είναι η διάχυση των στρεβλώσεων. Το ενδιαφέρον του Άρθρουρ Καίστλερ πάνω στις προκλήσεις που προβάλουν από τη συνάντηση της Ανατολής με τη Δύση αποδόθηκε, μεταξύ άλλων, στο γνωστό άρθρο του με τίτλο «ο κομισάριος και ο Γιόγκι». Ο κομισάριος ως σύμβολο του νεωτερικού φαινόμενου του ολοκληρωτισμού και ο γιόγκι ως σύμβολο της «παθητικής υποταγής στις ξιφολόγχες και τη βία» και των χωριών «χωρίς υπονόμους, με σηπτικούς τοκετούς και τραχώματα». [1] 

Το παγκόσμιο φαινόμενο της τάσης του ανθρώπου για γοητεία βασίζεται στην απουσία δυο παραγόντων:

α) της αλληλέγγυας οντολογικής αντίληψης
Η απουσία βαθύτερης, αμερόληπτης και αλληλέγγυας οντολογικής αντίληψης συνδέεται με την αποσύνδεση, και την εσωτερική ελευθερία από τις παραστάσεις και τη βιοτική οδύνη.

Οι Μαξ Χορκχάιμερ και Τέοντορ Αντόρνο στη “Διαλεκτική του Διαφωτισμού” περιέγραψαν τα θετικά του διαφωτισμού, αλλά και τα προβλήματα που δημιούργησε η στάση «γοητείας» που δημιουργήθηκε γύρω από αυτόν. Ενδεικτικό σημείο της κριτικής του διαφωτισμού από αυτούς τους δύο  εκπροσώπους της Σχολής της Φρανκφούρτης είναι τα παρακάτω:
«Ο φόβος που νιώθει το γνήσιο τέκνο του σύγχρονου πολιτισμού με την ιδέα της απομάκρυνσής του από γεγονότα που είναι ήδη σχηματικά προκατασκευασμένα από τις κυρίαρχες συμβάσεις της επιστήμης και του εμπορίου και της πολιτικής είναι ίδιος με το φόβο που προκαλεί η κοινωνική παρέκκλιση» [2]
«Το θέμα είναι να αποκτήσει ο διαφωτισμός επίγνωση του εαυτού του πριν προδοθούν εντελώς οι άνθρωποι» [3] 

β) της αναστοχαστικής ελευθερίας
Οι συνέπειες της απουσίας της αναστοχαστικής ελευθερίας σε Ανατολή και Δύση είναι χαρακτηριστικές:
Στη Δύση η αναγόρευση του ατομικισμού ως υπέρτατη αξία, έχει ως συνέπεια την υποδούλωσή της στην πλάνη της «ευημερίας του ατομικισμού» και σε εκείνη τη μορφή «επικοινωνίας» που είναι κορεσμένη από την επιθυμία.
Στην Ανατολή η στάση εκμηδένισης της αξίας της ελευθερίας του ατόμου καθιστά παρακμιακή και ειδωλική την οποιαδήποτε συμπεριφορική κουλτούρα. Η αφαίρεση από την οποιαδήποτε κουλτούρα της αξίας της ελευθερίας του ατόμου καθιστά κάθε κουλτούρα υπνωτική.

Έτσι, η ενοποίηση Ανατολής-Δύσης για να είναι πολιτικά, ψυχολογικά, πολιτισμικά και περιβαλλοντικά προοδευτικό εγχείρημα, πρέπει να θεμελιωθεί στη διασκόρπιση της γοητείας.

Αναφορές:
[1] Αρθουρ Καίστλερ, “Ο Κομισάριος και ο Γιόγκι”, εκδ. Κάκτος, σελ. 25
[2] Μάξ Χορκχάιμερ, Τέοντορ Αντόρνο, “Η Διαλεκτική του Διαφωτισμού”, εκδ. Υψιλον, 1986, σελ.14
[3] το ίδιο σελ.15

Φωτό:wikipedia

Γιάννης Ζήσης
Συγγραφέας

Ημερομηνία δημοσίευσης: 9 Ιουλίου 2012

Σχετικά άρθρα