ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ, ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

SCRIPTA MANENT – ΤΑ ΓΡΑΠΤΑ ΜΕΝΟΥΝ (8-14/1/2012)

- Σόλων ΜΚΟ
image_pdfimage_print

- Σόλων ΜΚΟ«Εβδομαδιαία επισκόπηση παραγνωρισμένων ειδήσεων επικαιρότητας  που πρέπει να έχουμε πρόχειρες σε ένα συρτάρι»

(Από δημοσιεύσεις της 2ης εβδομάδας του Ιανουαρίου)


Λύση κοινή για όλα
«Οι άνθρωποι αναρωτιούνται τι μπορεί να γίνει με τέτοια πληθώρα προβλημάτων και θεωρούν πως δεν μπορούν να αντέξουν την ευθύνη για τη λύση όλων. Όμως αν πρόκειται να λύσουν πραγματικά έστω και ένα από αυτά τα παγκόσμια προβλήματα, θα  πρέπει να αποδεχθούν δύο γεγονότα:
(α) Πως τα προβλήματα μόνον παγκόσμια μπορούν να λυθούν πλέον και πως γι’ αυτό είναι αναγκαία η αναγνώριση της ύπαρξης της μιας ανθρωπότητας με γενικά όμοιους στόχους και ανάγκες και της ταυτόχρονης ύπαρξης των πολλών λαών, εθνών και άλλων υποδιαιρέσεών της. Το κλίμα και το περιβάλλον από ένα σημείο και μετά δεν γνωρίζουν όρια διοικητικά. Αν αυτά τα δύο (ανθρωπότητα και έθνη ή κράτη) δεν μπορούν να συνθεθούν ελεύθερα και συνεργατικά, τότε δεν υπάρχει λύση. Η παγκόσμια διαβούλευση πρέπει να γίνεται σε τέτοια συνθετική βάση και όχι να είναι απλώς μία συνάντηση ισχύος των μερών.
(β) Πως η λύση θα είναι κοινή για όλα, γιατί όλες οι κατάλληλες λύσεις απαιτούν τελικά μία διαφορετική αντίληψη και τρόπο ζωής που, αν επιλεγεί, θα αλλάξει αναπόφευκτα όλες τις πλευρές της ανθρώπινης δραστηριότητας. 

Το  βασικό πρόβλημα όμως είναι πως οι άνθρωποι και οι κυβερνήσεις τους δεν θέλουν πραγματική λύση, αλλά απλώς να αποφύγουν τα αποτελέσματα των επιλογών τους. Αυτή είναι η απλή και δραματική πραγματικότητα και δεν φαίνεται πως επίκειται άμεσα και έγκαιρα η ανατροπή αυτής της αλήθειας».

Μουτσοπούλου Ιωάννα, “Οικονομική κρίση: Η λήθη της περιβαλλοντικής κρίσης”, 10/1/2012

***

Το περιβάλλον είναι πάντα παρόν
«Η  άνοιξη στα βρετανικά νησιά έχει έρθει φέτος δύο με τρεις μήνες νωρίτερα. Ανοιξιάτικα λουλούδια ανθίζουν σε κήπους και λιβάδια, πολλά μεταναστευτικά είδη δεν έχουν φύγει, ενώ πολλά ζώα δεν είναι σε χειμερία νάρκη όπως θα έπρεπε στην μέση του χειμώνα.  
Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση Woodland Trust η οποία καταγράφει λεπτομερώς την χλωρίδα και την πανίδα στη χώρα, ο εξαιρετικά ήπιος χειμώνας που καταγράφεται φέτος, έχει ως αποτέλεσμα την άνθηση 63 ειδών λουλουδιών των οποίων εποχή άνθησης θεωρείται η άνοιξη, ξεπερνώντας κατά πολύ τον συνηθισμένο αριθμό προηγούμενων ετών που κυμαινόταν από 20 έως 30 είδη. Έτσι καταγράφεται άνθηση διαφόρων ανοιξιάτικων ειδών, χαμομηλιών, φουντουκιού, κ.α. δύο και τρεις μήνες πριν την συνηθισμένη τους εποχή. 

Εν τω μεταξύ, για πρώτη φορά στη Βρετανία καταγράφεται σε τόσο μεγάλο βαθμό και η αλλαγή στους βιορυθμούς των ζώων εξαιτίας των ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών. Πολλά είδη που έπρεπε αυτό τον καιρό να βρίσκονται σε χειμερία νάρκη, όπως οι νυχτερίδες, οι σκαντζόχοιροι και κάποια είδη βατράχων, είτε έχουν «ξυπνήσει» είτε δεν έπεσαν ποτέ το φετινό χειμώνα σε χειμερία νάρκη. Επιπλέον, πολλά είδη μεταναστευτικών πτηνών τα οποία κάθε χειμώνα εγκαταλείπουν τόσο βόρειες περιοχές όσο τα βρετανικά νησιά, βρίσκονται ακόμα εκεί μη κινούμενα προς το νότο εξαιτίας των σχετικά ήπιων θερμοκρασιών. Η εφημερίδα Guardian μάλιστα άνοιξε στο twitter σχετικό θέμα, καλώντας τους αναγνώστες της να αναφέρουν τα σημάδια της φετινής πρόωρης άνοιξης που παρατηρούν στις περιοχές τους. 

Το φαινόμενο που τα τελευταία έτη έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο παρατηρείται για πρώτη φορά σε τέτοια ένταση στη Βρετανία, καθώς οι δύο χειμώνες που προηγήθηκαν του φετινού ήταν εξαιρετικά δριμείς. Όμως, ο φετινός  Δεκέμβριος ήταν πολύ ηπιότερος του αναμενομένου, καθώς η μέση θερμοκρασία ήταν αυξημένη κατά 0,5 °C, ενώ οι συνηθισμένοι παγετοί που παρατηρούνται τις νυκτερινές ώρες ήταν λιγότεροι».

Άρης Καπαράκης, “Βρετανία: Η άνοιξη έφτασε τρεις μήνες νωρίτερα”, 12/1/2012

***

Εθνικισμός και θρησκεία
«Μία σειρά δημοσκοπήσεων στον αραβικό κόσμο το περασμένο καλοκαίρι υπογραμμίζει σημαντικές αλλαγές στη τάση προς κοινής γνώμης. Σε δημοσκοπήσεις, το 84% των Αιγυπτίων και το 66% των Λιβανέζων δήλωσαν ότι στόχος προς Αραβικής Άνοιξης είναι η δημοκρατία και η οικονομική ευημερία. Και προς δύο χώρες, μόλις το 9% πίστευε ότι αυτά τα κινήματα στοχεύουν στην εγκαθίδρυση ισλαμικής κυβέρνησης. Για την Αίγυπτο, το Ιράκ και τη Σαουδική Αραβία, η Αραβική Άνοιξη αντανακλά μία σημαντική αλλαγή προς αξίες των πολιτών αναφορικά με την εθνική ταυτότητα. Το 2001, μόλις το 8% των Αιγυπτίων αυτοπροσδιοριζόταν ως Αιγύπτιοι πάνω από όλα, ενώ το 81% αυτοπροσδιοριζόταν ως Μουσουλμάνοι. Το 2007, τα αποτελέσματα ήταν περίπου τα ίδια.
Στην αρχή προς Αραβικής Άνοιξης, ωστόσο, αυτά τα ποσοστά άλλαξαν δραματικά: το ποσοστό εκείνων που αυτοπροσδιορίζονταν ως Αιγύπτιοι ανέβηκε στο 50%, ξεπερνώντας όσους δήλωναν πάνω από όλα Μουσουλμάνοι κατά 2%. Στο Ιράκ, το 2011 το 57% των πολιτών δήλωσαν Ιρακινοί, από 23% που ήταν το αντίστοιχο ποσοστό το 2004. Στη Σαουδική Αραβία το ποσοστό εκτοξεύτηκε στο 46%, από 17% το 2003. Παρατηρήθηκε προς αλλαγή νοοτροπίας αναφορικά με το κοσμικό κράτος και μείωση προς υποστήριξης στον ισλαμικό θρησκευτικό νόμο, τη σαρία. Μεταξύ των Ιρακινών, το ποσοστό όσων υποστήριζαν ότι το Ιράκ θα ήταν καλύτερη χώρα αν υπήρχε διαχωρισμός προς θρησκείας και προς πολιτικής αυξήθηκε από το 50% το 2004, σε σχεδόν 70% το 2011.
Αυτά τα στοιχεία φαίνεται να έρχονται σε αντίθεση με τα αποτελέσματα των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών στην Αίγυπτο, όπου οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι και οι σαλαφιστές μαζί απέσπασαν πάνω από το 65% προς λαϊκής ψήφου. Πράγματι η θρησκεία εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό παράγοντα ψήφου για προς Αιγυπτίους: το 66% απάντησε ότι είναι προτιμότερο αν άνθρωποι με ισχυρές θρησκευτικές πεποιθήσεις βρίσκονταν σε κυβερνητικά αξιώματα. Το 57% προς εκτιμά ότι η εφαρμογή προς σαρία είναι «πολύ σημαντική» ή «σημαντική». Παρ’ όλα αυτά ο εθνικισμός υπερισχύει προς θρησκείας. Το 78% υποστηρίζει ότι θα ήταν καλύτερο σε δημόσια αξιώματα να βρίσκονται άνθρωποι με ισχυρή δέσμευση προς τα εθνικά συμφέροντα και όχι άνθρωποι με ισχυρές θρησκευτικές πεποιθήσεις».

Μανσούρ Μοαντέλ, “Τι θέλουν οι Άραβες;”, 12/1/2012

***

Στραβός γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε;
«Περαιτέρω, όταν οι αποφάσεις των συνόδων κορυφής της Ευρωζώνης αφορούν αποκλειστικά και μόνο την υιοθέτηση ενός αυστηρού προγράμματος σταθερότητας, σημαίνει ότι επιχειρείται η εξωτερίκευση των προβλημάτων όλων μαζί των χωρών. Δηλαδή, η Ευρωζώνη σχεδιάζει σαν σύνολο να αυξήσει τις εξαγωγές της στον υπόλοιπο πλανήτη, μειώνοντας τις εισαγωγές της – κάτι που φυσικά είναι αδύνατον να επιτευχθεί, αφού δεν πρόκειται να επιτραπεί από τις υπόλοιπες χώρες. Επίσης είναι αδύνατον να πραγματοποιηθεί από τα επί μέρους κράτη εντός της Ευρωζώνης, αφού δεν μπορούν να υπάρξουν πλεονασματικές χώρες, χωρίς ελλειμματικές. Το τέχνασμα της «εξωτερίκευσης» μπορούσε μέχρι σήμερα να λειτουργήσει, επειδή εφαρμοζόταν από μερικές μόνο χώρες (Γερμανία, Ολλανδία κλπ.), εις βάρος όλων των υπολοίπων. Όταν όμως όλες οι χώρες μαζί ακολουθήσουν την ίδια πολιτική, συμπεριφερόμενες σαν μία μεγάλη οικονομία, η οποία όμως θέλει να λύσει τα προβλήματα της με τις μεθόδους των μικρών οικονομιών, τότε είναι αδύνατον να επιτύχει. Επομένως η Ευρωζώνη, παρά τα υγιή θεμελιώδη μεγέθη της, είναι καταδικασμένη να αποτύχει – κάτι που θεωρούμε ότι μάλλον δεν θα αργήσει να συμβεί, εάν δεν αλλάξει αμέσως πορεία.

Εάν δεν μετατραπεί σε μία μεγάλη οικονομία, όπως οι Η.Π.Α., η οποία να μπορεί να επιλύσει τα προβλήματα της εσωτερικά, είναι αδύνατον να υπάρξει κοινό μέλλον για τα κράτη-μέλη της – οπότε πιθανότατα θα διαλυθεί, επιστρέφοντας σε εκείνη την εποχή, όπου το ένα κράτος έλυνε τα προβλήματα του, εις βάρος του άλλου (γεγονός που μάλλον θα συνοδευόταν από μαζικές χρεοκοπίες, από αθετήσεις πληρωμών, από την ολοκληρωτική κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθώς επίσης από μία τρομακτική μείωση του βιοτικού επιπέδου όλων των Ευρωπαίων). Στα πλαίσια αυτά, μόνο η στενή συνεργασία των ελλειμματικών χωρών-μελών της Ευρωζώνης μεταξύ τους, θα μπορούσε να λειτουργήσει «αντισταθμιστικά» – παράλληλα με την απαίτηση μαζικής διαγραφής μέρους των δημοσίων χρεών ή/και εφικτού διακανονισμού των υπολοίπων χρεών όλων των χωρών (επιμήκυνση χρόνου αποπληρωμής, χαμηλά επιτόκια), έτσι ώστε να διευκολυνθούν τόσο οι επενδύσεις, όσο και η ισορροπημένη ανάπτυξη».

Βασίλης Βιλιάρδος, “Σε τροχιά αποσύνθεσης”, 10/1/2012

Επιμέλεια: Αλέξανδρος Μπέλεσης
Μέλος της Μ.Κ.Ο. Σόλων
info@solon.org.gr

16 Ιανουαρίου 2011