1

ΤΑ ΕΦΙΑΛΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ Μ.Ι.Τ. ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΠΟΥ ΑΠΟΣΙΩΠΗΘΗΚΑΝ ΕΠΙΜΕΛΩΣ

Τα περισσότερα μεγάλα Μ.Μ.Ε στο δυτικό κόσμο συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τα περιβαλλοντικά προβλήματα και την κλιματική αλλαγή υπό το πρίσμα του κέρδους, εξυπηρετώντας το βιομηχανικοοικονομικό σύμπλεγμα που στις περισσότερες περιπτώσεις τα στηρίζει. Το φαινόμενο δεν είναι τόσο έντονο στην Ευρώπη όσο κυρίως στις Η.Π.Α., όπου τα μεγάλα Μ.Μ.Ε. αποκρύπτουν ή προβάλλουν ελάχιστα έρευνες σχετικά με την κλιματική αλλαγή ακόμα και από φορείς και ιδρύματα που αποτελούν σε άλλες περιπτώσεις τα πρώτα σημεία αναφοράς τους.
Ένα εξέχων τέτοιο παράδειγμα απόκρυψης αποτέλεσε η μεγάλη έρευνα του πανεπιστημίου M.I.T. για την κλιματική αλλαγή. Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν στην έρευνα είναι πρωτοποριακά και η έρευνα θεωρείται η πλέον ενδελεχής που έχει γίνει μέχρι σήμερα.

Η έρευνα του παγκοσμίως διάσημου πανεπιστημίου η οποία δημοσιεύθηκε στις αρχές του 2009 ξεπέρασε τις πλέον απαισιόδοξες προβλέψεις σχετικά με την κλιματική αλλαγή, καθώς εκτιμά ότι αν η κατάσταση συνεχίσει ως έχει (“business as usual” σενάριο) η παγκόσμια μέση θερμοκρασία θα αυξηθεί κατά 5,1 βαθμούς Κελσίου έως το τέλος του 21ου αιώνα, δεδομένο που θα αλλάξει τελείως την μορφολογία και τις συνθήκες ζωής στον πλανήτη. Στο “no policy” σενάριο, στην περίπτωση δηλαδή που η ανθρωπότητα δεν κάνει τίποτα για να αλλάξει την κατάσταση, η παγκόσμια μέση θερμοκρασία ίσως αυξηθεί έως το 2100 κατά 6-7 βαθμούς Κελσίου! Η πίθανότητα αύξησης από 3,5 έως και 7,4 βαθμούς Κελσίου φτάνει το 90%. Στην προηγούμενη έρευνά του για την κλιματική αλλαγή το 2003, η ομάδα ειδικών του Μ.Ι.Τ. υπολόγιζε την αύξηση σε 2,4 βαθμούς.

Η ακρίβεια των εκτιμήσεων αυτών είναι μάλλον μεγαλύτερη των συνηθισμένων ερευνών, καθώς ως έτος βάσης δεν ορίστηκε κάποιο μεμονωμένο έτος όπως γινόταν μέχρι τώρα, αλλά ολόκληρη η περίοδος 1981-2000, προκειμένου το δείγμα να είναι ακριβέστερο και πληρέστερο.
Η έρευνα στηρίχθηκε στο σύστημα υπολογιστικής ποοσομοίωσης των παγκόσμιων συνθηκών που διαθέτει το Πανεπιστήμιο και θεωρείται ένα από τα καλύτερα στον κόσμο (MIT Integrated Global System Model). Το μοντέλο ανάλυσης αποτελείται από υπο-μοντέλα του φυσικού συστήματος του πλανήτη και ένα μοντέλο ανθρώπινης δραστηριότητας[1].

Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν, εκτός της εκτίναξης της θερμοκρασίας, το “business as usual” σενάριο θα επιφέρει αντίστοιχη εκτόξευση και στη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου[2] και νιτρικού οξέως στην ατμόσφαιρα.

Τα αποτελέσματα της έρευνας, έστω και αν αυτή προέρχονταν από το διάσημο M.I.T. έτυχαν της πλήρους αδιαφορίας από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης στη χώρα. Ποιος να αναλάβει το ρίσκο παρουσίασης μίας έρευνας που αντιτίθεται στα συμφέρονται αυτών που στηρίζουν το ίδιο το σύστημα ενημέρωσης; Ή πώς να παρουσιαστεί μία τέτοια εφιαλτική πρόγνωση σε μία χώρα αυτοκρατορία της βενζίνης;

Στην έρευνα είχε αναφερθεί ο γνωστός φιλόσοφος Νόαμ Τσόμσκι, παρουσιάζοντας την απόκρυψή της από τα Μ.Μ.Ε. ως παράδειγμα για τον τρόπο που αυτά λειτουργούν στις Η.Π.Α.: παρουσιάζουν την κλιματική αλλαγή ως μία ισομερή και ισοβαρή «επιστημονική αντιπαράθεση», η οποία στην μία πλευρά της έχει το 98% των επιστημόνων και από την άλλη πλευρά το 2% των «σκεπτικιστών» ή «αρνητών» της κλιματικής αλλαγής[3].

Η ερευνητική ομάδα του Μ.Ι.Τ. συμπεραίνει ότι το πρόβλημα δεν έχει να κάνει πρωτίστως με την οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη, καθώς αυτή γίνεται με αρκετά διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικές συνθήκες ανά περιοχή. Το κυρίως πρόβλημα είναι η χρήση των ορυκτών καυσίμων, και η (μη) εφαρμογή των απαιτούμενων τεχνολογιών. Όπως αναφέρει σχετικά ο εκ των επικεφαλών της έρευνας Ρόναλντ Πριν «η επιλογή με το μικρότερο κόστος θα είναι να αρχίσουμε τώρα και με σταθερό συνεχή ρυθμό κατά τις επόμενες δεκαετίες την μετατροπή του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος σε τεχνολογίες μηδενικής ή χαμηλής έκλυσης ρύπων».

Οι εκτιμήσεις του M.I.T. συμπίπτουν με μία σειρά ερευνών σε διάφορους τομείς (π.χ. αύξηση της στάθμης των υδάτων, λιώσιμο πάγων), οι οποίοι παρουσιάζουν συνεχώς νέα δεδομένα που είναι αρκετά χειρότερα των προβλέψεων που υπήρχαν.

Για τις Ηνωμένες Πολιτείες όμως, όπου τα συχνά σκαιώδη ή ανύπαρκτα επιχειρήματα του 2% των «σκεπτικιστών» και των «αρνητών» αποτελούν μέρος της αντιπαράθεσης απέναντι στο 98% των επιστημονικών προβλέψεων παγκοσμίως, μία τέτοια έρευνα ίσως είναι άλλη μία “φιλελεύθερη φάρσα”[4].

 

Διαβάστε εδώ ολόκληρη την έρευνα του Μ.Ι.Τ. “Global Change-Science Policy” (pdf)

[1] Για περισσότερες επιστημονικές λεπτομέρειες σχετικά με τη μεθοδολογία της έρευνας, βλ. εδώ “Climate Change Odds Much Worse Than Thought”, Science Daily , 20 Μαίου 2009, ή ανατρέξτε στην ίδια την έρευνα.

[2] Οι εκπομπές μεθανίου στην ατμόσφαιρα είναι πολύ πιο καταστροφικές από αυτές του διοξειδίου του άνθρακα. Υπολογίζεται ότι η η επίδραση του μεθανίου στην αύξηση της θερμοκρασίας είναι 20-25 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη του διοξειδίου του άνθρακα. Διαβάστε σχετικά εδώ

[3] Νόαμ Τσόμσκι, “Η ανθρώπινη νοημοσύνη και το περιβάλλον”, Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Βόρειας Καρολίνας (North Carolina), 30 Σεπτεμβρίου 2010

[4] “Liberal Hoax”, φράση που χρησιμοποιείται από τους αρνητές και τους σκεπτικιστές της κλιματικής αλλαγής, η οποία θεωρείται μία φιλελεύθερη φάρσα. Με τον μονομερή τρόπο παρουσίασης από τα Μ.Μ.Ε. η κλιματική αλλαγή αντιμετωπίζεται, σύμφωνα με το Τσόμσκι, ως φιλελεύθερη φάρσα από μεγάλος μέρος του πληθυσμού της χώρας.

(Πηγές: Μ.Ι.Τ. Global Change, Think Progress, Science Daily)

Φωτό: wikimedia

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr

27 Ιουλίου 2011