ΟΙ ΕΠΤΑ ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ (του Γιάννη Ζήση)
Υπάρχουν επτά όψεις διαμεσολάβησης που διαμορφώνουν μια σύνθετη παιγνιακότητα εξουσίας μέσα στην οποία σαν σε λαβύρινθο ο άνθρωπος πολίτης χάνεται.
Μέσα από αυτές τις επτά όψεις διαμεσολάβησης χάνεται η αμεσότητα, η απλότητα, η χαλαρότητα και η δηλωτικότητα της ανθρώπινης εσωτερικότητας ή ψυχικότητας.
Η γνώση τους είναι ένα πρόσθετο εργαλείο για εμάς τους πολίτες που καλούμαστε να διακρίνουμε ανάμεσα στον προσποιητό τον πραγματικόδικαιϊκό χαρακτήρα των θεσμών και των υποκειμένων. Η διάκριση μεταξύ ψεύδους και αλήθειας αποτελεί πάγια πρόκληση για όλους εμάς που καλούμαστε ως πολίτες να διακρίνουμε εννοιολογικά και σε βάθος τον ποσοτικό και ποιοτικό στρεβλωτικό χαρακτήρα της διαμεσολάβησης. [1]
1. Η πολιτική διαμεσολάβηση βαίνει εξελισσόμενη στην ιστορία από τις διάφορες ανθρωπολογικές και κοινωνιολογικές μορφές πολιτισμικής συγκρότησης και πολιτικής συγκρότησης μέχρι σήμερα. Η σημερινή πολιτική διαμεσολάβηση -ως κοινοβουλευτική αντιπροσώπευση αλλά και ως κυριαρχία της εκτελεστικής εξουσίας στο κοινοβούλιο ως πρωτοβουλία της κυβέρνησης στην θέσμιση και στο νομοθετικό έργο- αποτελεί μια διπλή στρέβλωση της έννοιας της δημοκρατίας.
Προφανώς η πραγματική δημοκρατία υπάρχει ως ανοικτή συμμετοχική δημοκρατία στον βαθμό που ελαχιστοποιείται ο ρόλος και η ισχύς της διαμεσολάβησης ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετούνται οι ζωτικές κοινωνικές ανάγκες. Αυτό θέτει βέβαια τους δικούς του όρους ευθύνης και ανέλιξης για όλους.
2. Η εκπαιδευτική διαμεσολάβηση με την οποία αναπαράγονται και γίνονται διαγενεακές οι διαμεσολαβήσεις. Αυτή η διαμεσολάβηση είναι ιδιαίτερα καθοριστική και με τις εξωτερικότητες της καθώς ολοκληρώνει τον κύκλο της πειστικότητας καθηλωτικά. Αποτελεί το πρωτογενές πεδίο δέσμευσης των υποκειμένων, την προετοιμασία των υποκειμένων για την υπηκοότητα τους, για την ενήλικη συμβολαιακή τους και δικαιοδοτική και διαμεσολαβητική λειτουργία.
3. Η οικονομική διαμεσολάβηση είναι εξαιρετικά καθοριστική. Είναι η διαμεσολάβηση για το σύνολο των διαμεσολαβήσεων, είναι η πλέον καθοριστική διαμεσολάβηση γιατί συνδέεται με το διαμεσολαβητικό μέσο για όλον τον κόσμο της επιθυμίας, της αυταπάτης και της πραγματικής εξυπηρέτησης των αναγκών.
Υποτίθεται ότι αυτή η οικονομική διαμεσολάβηση εξυπηρετείται συμπληρωματικά επικουρικά βοηθητικά θεραπευτικά, δηλαδή θεραπεύεται από την πολιτική και από τις άλλες διαμεσολαβήσεις ενώ στην πραγματικότητα λειτουργεί ως το πεδίο του αυτοσκοπού και του αυτό-μέσου όλων των διαμεσολαβήσεων. Καθιστά τραγική την όλη υπόθεση της διαμεσολάβησης και την βυθίζει ξανά στους ζωτικούς χώρους της ζωικότητας, της εργασιακής σχέσης και δυναμική του ανθρώπου στην εξουσιαστική απαλλοτρίωση της και στην οχληρότητα της.
4. Η πολιτισμική διαμεσολάβησησυνδέεται με τις ταυτοποιήσεις ακόμη και τις πολιτικές. Ο λόγος γίνεται για τις εθνοτικές, γλωσσικές, γεωγραφικές ταυτοποιήσεις. Περιλαμβάνει επίσης ένα σώμα αξιών και πεποιθήσεων. Είναι το περιεχόμενο του επικοινωνιακού πεδίου της διαμεσολαβητικότητας. Η πολιτισμική διαμεσολάβηση διαχέεται στο συνολικό πεδίο της διαμεσολάβησης.
5. Η επικοινωνιακή διαμεσολάβηση είναι εξαιρετικά καθοριστική γιατί συνδεόταν με την ανάπτυξη της συζήτησης ως λειτουργικού πεδίου της διαμεσολαβητικότητας. Παρείχε την αρχετυπική διάσταση της διαμεσολάβησης και αναπτυσσόταν στελεχιακά και εργαλειακά ανάλογα με την φάση της εργαλειακής και της επικοινωνιακής εξέλιξης. Ανάλογα με αυτήν αποκτούσε και καθοριστικότητα -στο πλαίσιο της διαμεσολάβησης- διαμεσολαβώντας κατά πρώτο λόγο για την οικονομική διαμεσολάβηση και ισχύ και κατά δεύτερο λόγο για την πολιτική όπως άλλοτε για την θρησκευτική.
Η επικοινωνιακή λοιπόν διαμεσολάβηση είναι ακόμη μια διαμεσολάβηση που λειτουργεί πολιτικά και όλες οι διαμεσολαβήσεις λειτουργούν πολιτικά.
6. Η θρησκευτική διαμεσολάβηση είναι καθοριστική -ιδιαίτερα κατά καιρούς- καθώς παρέχει την διαμεσολάβηση για την εξουσία του επέκεινα σε σχέση με τα ζητήματα της οντολογικής πνευματικής και υπερβατολογικής ασφάλειας και ανασφάλειας του ανθρώπου Αποτελεί ένα πεδίο συνεργατικής διαμεσολάβησης με την πολιτική και την οικονομία.
7. Η γραφειοκρατική τεχνοκρατική και οργανωτική διαμεσολάβηση που έχει επίσης πολιτικό χαρακτήρα -να μην ξεχνάμε ότι ο πολιτικός χαρακτήρας σε όλη μας την πολιτισμική διαδρομή εμφανίζεται διαμεσολαβητικός σε σχέση με την οικονομική διάσταση- συνδέεται και με την δικαστική εξουσία, με τον διοικητικό μηχανισμό, τον μηχανισμό πραγματογνωμοσύνης, εμπειρογνωμοσύνης και λειτουργικής και υπηρεσιακής εξειδίκευσης.
Αυτή η διαμεσολάβηση λειτουργεί σαν ο άλλος πόλος της άμεσης πολιτικής διαμεσολάβησης και είχε αποκτήσει πάγια στελεχιακά χαρακτηριστικά.
Επίλογος
Αυτές οι επτά όψεις διαμεσολάβησης αποτελούν μια Λερναία Ύδρα χωριστικότητας, γοητείας και αυταπάτης που υπονομεύουν τον πολιτισμό. Συνεπώς το μεγάλο αίνιγμα για εμάς τους ανθρώπους είναι το πώς θα απελευθερωθούμε από αυτήν την τυραννία.
Αναφορές
[1] Ζαν Ζακ Ρουσσώ, “Το Κοινωνικό Συμβόλαιο”, εκδ. Πόλις, 2004
«Η κυριαρχία δεν μπορεί να αντιπροσωπευτεί για τον ίδιο λόγο που δεν γίνεται να απαλλοτριωθεί, συνίσταται ουσιαστικά στη γενική βούληση και η γενική βούληση δεν αντιπροσωπεύεται με κανένα τρόπο: υπάρχει είτε αυτή η ίδια ή κάτι άλλο, δεν υπάρχει μέσος όρος.
Κάθε νόμος τον οποίο δεν έχει επικυρώσει ο λαός ως πρόσωπο είναι άκυρος, δεν είναι νόμος. Ο αγγλικός λαός νομίζει ότι είναι ελεύθερος, απατάται οικτρά, είναι ελεύθερος μόνο κατά την διάρκεια της εκλογής των μελών του κοινοβουλίου, μόλις εκλεγούν είναι δούλος δεν είναι τίποτε. Ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίζεται τις σύντομες στιγμές της ελευθερίας του αποδεικνύει ότι αξίζει να τη χάσει» , σελ. 160,
«Από τη στιγμή που κάποιος λαός αποκτήσει αντιπροσώπους δεν είναι πλέον ελεύθερος, ούτε υπάρχει» σελ.162
Φωτό: wikimedia
Το παρόν κείμενο αποτελεί μέρος του δοκιμίου με τίτλο: “To αίνιγμα του ανθρώπου της ιστορίας και του πολιτισμού” το οποίο θα δημοσιευτεί σταδιακά.
Γιάννης Ζήσης