Οι θετικές συνέπειες της συστημικής έκφρασης του πνεύματος στην ύλη Καλούμαστε να εκφράσουμε συστημικά τις ισορροπίες και την συνέργεια μεταξύ του πνεύματος και της ύλης. Αν για παράδειγμα εκφραζόταν ισορροπημένα και δυναμικά ο κόσμος του πνεύματος στην Κοινωνία του Θεάματος δεν θα είχαμε την θεατρική παραζάλη της, την εμπορευματοποίηση του ίδιου του εαυτού μας σε ρόλους. Αντίστοιχα δεν θα είχαμε τον υπερκαταναλωτισμό και την αργόσχολη τάξη, [1] ούτε το πάθος της κυριαρχίας των τάξεων. |
Δεν θα λειτουργούσαν οι μηχανισμοί της αλλοτρίωσης και ταυτόχρονα το σύστημα θα λειτουργούσε πολύ πιο ορθολογικά και όχι ως «ορθολογική οργάνωση του ανορθολογισμού». Μέσω του εγχειρήματος του Έμερσον και του Ωρομπίντο, -δύο ενδεικτικοί μεταξύ άλλων στοχαστές από την Ανατολή και την Δύση έχουμε την ανάγκη να διευρύνουμε συστημικά την έκφραση του πνεύματος. Εδω κάνουν λάθος όσοι επιχειρούν να προσεγγίσουν το θέμα του πνεύματος αποξενωμένα από τα πεδία της πολιτικής -δεν λέμε κομμάτων- της οικονομίας, της ανθρώπινης καθημερινότητας ή του περιβάλλοντος. Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη του πολιτισμού είναι ότι το πνεύμα εμφανίστηκε ξένο από την συστημική οργάνωση της κοινωνίας, από την συστημοποίηση της κοινωνίας και της καθημερινότητας της ζωής του ανθρώπου σε όλους τους τομείς. Πνευματικότητα και αγιότητα θα έλεγε κανείς ενυπάρχει και μπορεί να εκφραστεί σε κάθε όψη της ζωής. Οι θρησκείες με τον μονισμό τους -παρά τις συγκρούσεις γύρω από τους μονοφυσιτισμούς της θεότητας ή των ιδρυτικών ηγετικών τους προσωπικοτήτων ή ενσαρκώσεων- έχουν κατ’ ουσίαν λειτουργήσει με την λογική του μονοφυσιτισμού. Δεν ανέλαβαν κοινωνική ευθύνη αυτοί που θα έπρεπε να την αναλάβουν για να μετριάσουν τις υλιστικές υπερβολές και εκτροπές που χαρακτηριστικά σημεία τους υπήρξαν το Κολοσσαίο, η Ιερά Εξέταση και η καύση ανθρώπων. Είναι τραγικό να βλέπει κανείς να θανατώνονται άνθρωποι στο Κολοσσαίο, στην Ιερά Εξέταση ή στα πεδία των μαχών ή στην ένδεια «ελέω του Θεού της οικονομίας» και της ματεριαλιστικής κοσμοθεώρησης. Θα έλεγε κανείς ότι υπάρχει ένας πνευματικός θάνατος, μια πνευματική σταύρωση για τις πνευματικές προσωπικότητες για τους λειτουργούς του πνεύματος στην παγκόσμια ιστορία. Υπάρχει μια εκτροπή από το πνεύμα τους. Ο έντονος κοινωνισμός του Χριστικού πνεύματος χάθηκε σε μια περιπέτεια που την ξέρουμε πια ιστορικά. Αντίστοιχα η έντονη ανειδωλικότητα του Βουδισμού χάθηκε σε αγάλματα χρυσού και τελετουργίες. Είναι μια πανομοιότυπη ιστορία υλιστικής εκτροπής. Αυτό συνέβη επειδή δεν υπήρχε η αναλυτική μέριμνα του πνεύματος για την αλλαγή και την πρόοδο του κοινωνικού συστήματος, για την σχέση μας με την φύση, για τον μετριασμό της κυριαρχίας της οικονομίας πάνω στην ζωή με τον μερισμό και την δικαιοσύνη. Η μέριμνα αυτή βέβαια έπρεπε να αφορά και την γνώση της φύσης, την ανάπτυξη της νόησης και για την εξελικτική διαδικασία όπου θα συνεργούσε η πνευματική και η φυσική αιτιατότητα ως συμβολή μέσα από την περιοδικότητα της ζωής και της σχέσης πνεύματος και ύλης, αφαίρεσης και μορφοποίησης ή μορφογένεσης στην λογική μιας προχώρησης όπως την προσδιορίζει ο Άλφρεντ Νορθ Ουάιτχεντ. Η αναγκαιότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος σήμερα είναι ακόμη μεγαλύτερη καθώς το δημογραφικό και το τεχνολογικό πεδίο της ανθρωπότητας έχει διευρυνθεί και καθώς η οικονομία λειτουργεί σαν μονόδρομος ή σαν συρρίκνωση, σαν μελανή οπή στην ανάπτυξη του κοινωνικού συστήματος την ίδια ώρα που απαιτείται ένας περιβαλλοντικός μινιμαλισμός, ένα μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα αλλά και μια εξυγίανση του ψυχικού αποτυπώματος, ως εσωτερική ανάγκη του ανθρώπου. Η Ίριδα μεταξύ πνεύματος και ύλης Χρειαζόμαστε αυτή την γέφυρα ή την Ίριδα, την Ανταχκάρανα μεταξύ πνεύματος και ύλης. Αυτό το φασματικό, το ουράνιο τόξο της ομορφιάς και των ιδεών του αγαθού, του ωραίου και του αληθινού πρέπει να το δουλέψουμε αναλυτικά -όπως παρατηρεί ο Ωρομπίντο- σε κάθε εκατοστό του συστήματος. Έτσι θα αναγεννήσουμε πνευματικά την πολιτική και έτσι θα διαμορφώσουμε την δική μας ψυχική, την πολιτισμική και επικλητική συνέργεια και ζήτηση και ένα διαφορετικό γίγνεσθαι. Έτσι θα ανακτήσουμε τον έλεγχο της οικονομίας και δεν θα είμαστε ενεργούμενά της. Θα νικήσουμε στην ψυχή μας την οικονομία. Θα γίνουμε παράγοντες μιας σύνθεσης των τομέων, μιας φασματικής ολοκλήρωσης του πολιτισμού μ’ όλα τα χρώματα, με όλες τις ακτίνες, με όλους τους τόνους, μ’ όλες τις διαστάσεις και τα πεδία. Έτσι το πνευματικό και το εργατικό κίνημα θα οδηγηθούν σε μια νέα σύνθεση για να απελευθερώσουν πνεύμα και σώμα σε μια κοινή πορεία ή για να οδηγήσουν σε μια σύγκλιση «το κεφάλι και το στομάχι» στην πιο ευκολονόητη έκφραση. Το πνεύμα μας επιτρέπει να κατακτήσουμε και να εκφράσουμε συντροφικότητα και ομαδικότητα. Το πνεύμα μας επιτρέπει να εκφράσουμε μια -απελευθερωτική και όχι εξουσιαστική- ιεραρχικότητα. [2] Το πνεύμα μας επιτρέπει να εκφράσουμε ελευθερία και όχι ολοκληρωτισμό. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι χωρίς την διάσταση της πνευματικής οντότητας -και υπό την έννοια της χωροχρονικής της συνέχειας και καθολικότητας σε ελευθερία από την τοπικότητα και την αιτιατότητα που λειτουργεί στο πλαίσιο αυτό– δεν υπάρχει ελευθερία και πνευματική ασφάλεια
Στο βάθος όλοι θέλουμε να εκφράσουμε μια αγάπη και ένα πνεύμα καλής θέλησης, και συνεργασίας στην διαδικασία της δημιουργίας. Να εκφράσουμε μια άλλη κλίμακα πνευματικής οργανικότητας του όντος. Να εκφράσουμε το πνεύμα της ζωής και την ζωή του πνεύματος για την πνευματική ζωή και αυτό βέβαια θα πρέπει να το εκφράσουμε και με όρους αφαίρεσης και με όρους μορφοποίησης εξελικτικής και μετουσιωτικής. Και αυτό πρέπει να γίνει και στο επίπεδο της προσωπικής δημιουργίας αλλά και στο επίπεδο της συστημικής συμμετοχής μας, οπότε επανέρχεται το αίτημα της γνώσης και της φιλοσοφίας για την αλλαγή του κόσμου. Είναι συνυφασμένη και με την αλλαγή του εαυτού μας ή με την πραγματική του βίωση για την αλλαγή μέσω βίωσης που είναι ένας σύγχρονος όρος για αυτό που στα αρχαία μυστήρια ονομαζόταν μύηση. Το κείμενο αυτό αναδεικνύει μια δεύτερη δυαδικότητα μετά την δυαδικότητα πληροφορίας και ενέργειας
Αναφορές: [2] Wilber Ken, 2000, Μια θεωρία για τα πάντα, εκδόσεις ΚΥΒΕΛΗ, σελ. 44 Διαβάστε εδώ το Α’ Μέρος Σχετικά άρθρα: |
Γιάννης Ζήσης, Συγγραφέας 6 Σεπτεμβρίου 2010 |