OI ΘΕΣΕΙΣ ΔΥΣΤΥΧΙΑΣ TOY ANΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥΣ (του Γιάννη Ζήση)
|
Το να είναι κανείς άνεργος είναι μια δυστυχής συγκυρία, όπως το να είναι ασθενής ή φτωχός, ή να ζει σε ένα απαξιωμένο από πλευράς υγείας περιβάλλον, ή να είναι στερημένος πολιτικών δικαιωμάτων, ή να ζει σε ψυχολογική, πολιτισμική και κοινωνική καταπίεση, σε συνθήκες σεξουαλικής εκμετάλλευσης ή βίας γενικότερα. |
|
Αυτή η ευθύνη δεν απαλλάσσει τους θεσμικούς και τους ισχυρούς διαμεσολαβητές -για να θυμηθούμε έναν όρο από την εποχή του Ισοκράτη ως την εποχή του Ιωάννη του Χρυσοστόμου- από την ευθύνη στήριξης των αδυνάτων. Δεν απαλλάσσει το σύστημα -ως θεσμικό πολιτισμικό και εσωτερικό όργανο και τους διαχειριστές του- από την ευθύνη μιας διαφορετικής και περισσότερο πολιτισμένης ή ανθρωπιστικής προσέγγισης. Οι ακρότητες στον ανθρώπινο βίο -όσο εξατομικευμένες και αν είναι- πρέπει να αντιμετωπίζονται από το κράτος ή από το σύστημα ως έκτακτη ανάγκη, και εννοούμε τις ακρότητες ανθρωπιστικά. Μια ακρότητα είναι η υπερβολική αδυναμία του ανθρώπου. Σε αυτή την αδυναμία πρέπει να υπάρχει συνδρομή αρωγής. Αποτελεί ανάγκη να εφαρμοστεί επιτέλους ένα σύστημα δίκαιου μερισμού και η σεισάχθεια για τους αδύναμους. Υπό την έννοια της έκτακτης ανάγκης δίκην αρχών εγκαλείται και η βία ως θεραπεία. Η δίκαιη θεραπεία και συνδρομή αποτελεί θεμελιώδη έκφραση της αρχής συγκρότησης του κράτους και της δικαιοσύνης. Αλλά το κράτος για να είναι βιώσιμο απαιτεί την αποκέντρωση της συνείδησής μας, την συμπερασματική ή αιτιατή της έκφραση και την ακτίνα δράσης της ή αποκέντρωσής της, εσωτερικά και συστημικά. Η ευκαιρία ως έκφραση της αρχής της ισότητας πρέπει να μην είναι θεωρητική αλλά να στηρίζεται έμπρακτα πλήρως από πόρους. Θα είχε ενδιαφέρον να θυμηθούμε τη στάση του Αβραάμ Λίνκολν: «Δεν ντρέπομαι να ομολογήσω ότι πριν είκοσι πέντε χρόνια, ήμουν ανειδίκευτος εργάτης που ρυμουλκούσε σιδερόβεργες, δουλεύοντας σε σχεδίες –ακριβώς ό,τι μπορούσε να συμβεί στο γιό κάθε φτωχού ανθρώπου. Θέλω όλοι οι άνθρωποι να έχουν από μια ευκαιρία.» [1] Έτσι μέσα από εμπράγματη ελευθερία και μερισμό θεραπευόμαστε από το φθόνο και καταστροφικό μίσος. «Μην αφήσουμε αυτόν που είναι άστεγος να γκρεμίσει το σπίτι του άλλου, αλλά ας τον αφήσουμε να εργαστεί με ευσυνειδησία και να χτίσει το δικό του σπίτι, διαβεβαιώνοντάς τον με αυτόν τον τρόπο ότι και το δικό του θα είναι ασφαλές όταν χτιστεί.» [2] Xαρακτηριστικό είναι και το γράμμα του Κρόμγουελ στο Συμβούλιο της Επικρατείας μετά το Ντάνμπαρ: «Αποκηρύξτε τους εαυτούς σας, αλλά αναγνωρίστε την αρχή σας και βελτιώστε την. (…) Ανακουφίστε τους καταπιεζόμενους, ακούστε τα βογγητά των δύστυχων φυλακισμένων στην Αγγλία, ευαρεστηθείτε να μεταρρυθμίσετε τις καταχρήσεις όλων των επαγγελμάτων και αν υπάρχει κάτι που κάνει τους πολλούς φτωχούς για να γίνουν οι λίγοι πλούσιοι, αυτό δεν ταιριάζει σε μία Δημοκρατία.»[3] Αναφορές |
|
Γιάννης Ζήσης, Συγγραφέας |