1

ΟΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ & ΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ (του Γιάννη Ζήση)

Από την αρχή της ιστορίας της ανθρωπότητας και του πολιτισμού ήταν φανερό πως τόσο στον τομέα της αισθαντικότητας και της ενατένισης της νηφάλιας θαυμαστότητας, ηδύτητας και ομορφιάς του κόσμου, στον τομέα ακόμη της Αγάπης, του Μερισμού και της Συνεργατικής Ενότητας, Ελευθερίας και Αδελφοσύνης, Καλής Θέλησης, και Αγαθού, και Αρωγής, όπως επίσης και στον τομέα της Δημιουργικής Ωφελιμότητας του στοχασμού, της γνώσης, της Παιδείας και της Αλήθειας υπήρχαν πρωτοπόροι που διαμόρφωναν Θετικές κατευθύνσεις, προοπτικές Κοινής Ευημερίας, Αβλάβειας, διαμόρφωναν πλαίσια προόδου και διεξόδου από κρίσεις και προβλήματα.

          Τα δικά τους βήματα, έγιναν βήματα της ανθρωπότητας και του πολιτισμού σ’ όλους τους τομείς έκφρασης του ανθρώπινου πνεύματος και της ζωής. Η πολιτική, η παιδεία, η οικονομία, η τέχνη, η επιστήμη, η θρησκεία και η ιδεολογία, η διάρθρωση του πολιτισμού και της καθημερινής ζωής, η εσωτερική ζωή και κάθε τομέας και λειτουργία προωθήθηκε και ωφελήθηκε από αυτούς. Δεν ήταν πάντα οι πιο επώνυμοι και οι πλέον ηγετικοί, το έργο τους όμως έμενε έστω και αν η μόδα και η παράδοση στεκόταν εναντίον τους.

          Αποτελούσαν κάθε εποχή τους φορείς της ποιότητας του νέου και του διαχρονικού, σήκωσαν το βάρος των παρεξηγήσεων, της αμάθειας και της βαρβαρότητας. Δημιούργησαν έργα που αντέχουν στον χρόνο και προσπερνούν τη διασημότητα της μόδας. Ενίοτε αφού κακοποιήθηκαν εν ζωή λατρεύτηκαν – με συμφέροντα παραμορφωτικά μετά θάνατον.

          Δημιούργησαν έπη και παραδόσεις που διατήρησαν δημιουργικά πολιτισμούς, έφεραν νέα πολιτικά ήθη και έθιμα πιο ανθρώπινα και λογικά, θεμελίωσαν νέες θρησκείες πιο κοντά στην Αγάπη του Θεού και τη Λογική Ελευθερία των ανθρώπων, εφεύραν μεγάλες ανακαλύψεις, θεμελίωσαν σχολές σκέψης και παιδείας, ενέπνευσαν αισθητικά με ομορφιά και δημιουργικότητα τη ζωή, απελευθέρωσαν την καθημερινή ζωή προς τις ορθές ανθρώπινες σχέσεις και την ευτυχία. 

           Είχαν πάντα ένα πνεύμα παγκοσμιότητας και απελευθέρωναν την εγγύς ζωή και τον τόπο τους προς τη μεγαλοσύνη της ζωής και το νόημά της. Οριοθέτησαν τον πολιτισμό απέναντι στις λαγνείες των ειδώλων και του παρελθόντος, απέναντι στην άγνοια και τη βαρβαρότητα, απέναντι στο χάος, τον ανταγωνισμό και την ιδιοτέλεια ακόμη και καταστρέφοντας το δεσμωτικό παρελθόν. 

            Εργάσθηκαν αφιλόδοξα όπως ο Αβραάμ Λίνκολν, για την ισότητα, την ελευθερία, το ήθος και τη σύνθεση των ΗΠΑ και της ανθρωπότητας. 
            Εργάσθηκαν όπως ο Σπινόζα και ο Κάντ ζωογονώντας την πνευματική σκέψη, τη λογική και την ερευνητική ελευθερία. 
             Άνοιξαν δρόμους ομορφιάς όπως ο Ντα Βίντσι, ο Μιχαήλ Άγγελος και ο Βαν Γκόγκ. 
           Εργάσθηκαν για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου όπως ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ, ο Αριστείδης Μπριάν, ο Γλάδστον κ.α. 
             Έφεραν φως γνώσης όπως ο Αϊνστάιν, ο Χαϊζεμπεργκ, ο Νεύτων, ο Γαλιλαίος κ.α.
            Βοήθησαν τον ανθρώπινο πόνο όπως η Φλόρενς Ναίτιγκεϊλ, ο Ερρίκος Ντυνάν, ο Άλμπερτ Σβάϊτσερ κ.α.
             Άνοιξαν «πόρτες και παράθυρα» ψυχής όπως ο Μπετόβεν, ο Σίλλερ, ο Ουίτμαν, ο Τολστόϊ, ο Ουγκώ κ.α.
             Διασταύρωσαν πολιτισμούς όπως ο Μέγας Αλέξανδρος, ο Ακμπάρ κ.α.
             Απέτρεψαν καταρρεύσεις όπως ο Κρόμβελ, ο Ταμερλάνος και ο Τζένγκις Χαν, ή εργάσθηκαν για τον πολιτισμό πάνω στη δύναμη όπως ο Κουμπλαϊ Χάν.
            Απέτρεψαν την κυριαρχία της βαρβαρότητας όπως ο Αέτιος, ο Δούκας του Μάλμπορω, ο Τσώρτσιλ κ.α.

             Ο Στέφανος Λάγκντον, οι μεγάλοι του Διαφωτισμού, ο Ρουσσώ, οι Επαναστάτες που θεμελίωσαν την αξιοπρέπεια του ατόμου, τη συντροφικότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι θεμελιωτές της αγάπης για τη φύση, της Κοινής Ωφέλειας ανθρώπου και περιβάλλοντος από τον Τζέρεμυ Μπένθαμ και τον Τζων Στιούρτ Μιλλ μέχρι και αυτούς που αγαπούν τη ζωή όπως ο Φραγκίσκος της Ασσίζης – όλοι αυτοί άνοιξαν δρόμο ένωσης στα ποτάμια της λογικής και της ζωής, της Ελευθερίας και της Αγάπης.

             Διαμορφωτές οικονομικών προσεγγίσεων όπως ο Κέυνς, ο Γκάλμπρεϊθ, ή ακόμη συντελεστές αξιών του πλούτου όπως ο Άντριου Κάρνεγκι είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για να βρει το μέτρο της η αγορά και ο αβυσσαλέος και χαοτικός ανταγωνισμός.

          Μεγάλες φυσιογνωμίες όλων των θρησκειών που καταπολέμησαν τον σκοταδισμό και τη θρησκευτική βαρβαρότητα με πρώτο τον Βούδα στην Ανατολή και άλλους σημαντικούς όπως ο Σανκάρα, ο Ασόκα, ο Αχενατόν κ.α.
           Φυσιογνωμίες θρησκευτικές – που εκκαθάρισαν βεβαρημένες συνθήκες – όπως ο Σρι Κρίσνα, ο Τσον Κάπα, ο Μάρπα.
           Αναζητητές της εσωτερικότητας όπως ο Λάο Τσε, ο Ρούμι, ο Καμπίρ, ο Μιλαρέπα.
           Αυτοί οι πρωτοπόροι αποτελούν τη Σχεδία της ανθρωπότητας, το πλήρωμα που πλοηγεί στο Ταξίδι του Χρόνου, εμπνέουν με το παράδειγμά τους και αναζωογονούν κυκλικά την πορεία προς την καλυτέρευση. Δικιά τους είναι η πραγματική δόξα του πολιτισμού και η χαρά της προσφοράς, η μακαριότητα της υπηρεσίας στο Κοινό Καλό ή όπως αλλιώς ερμηνεύεται η σύμπραξη στη Θέληση του Θεού.

«… ΄Οντα φωτός στηρίξαν τη ζωή μας,
μα εμείς τα ξεχάσαμε αδιάφοροι.
΄Οντα φωτός είμαστε κι εμείς,
το φως δεν μπήκε μονάχα στα κλαδιά μας,
μα πέρασε και στις κρύπτες
της καρδιάς και του μυαλού
και το Βιβλίο της Ζωής άνοιξε
στα μάτια μας μπροστά
και η πορεία για την ψυχή μας
φωτίστηκε κι αυτή,
ώστε η μάχη να μη γίνει στα τυφλά
σ’ απέλπιδα προσπάθεια ζωής .. ..»* 

*Το Φώς, από την ποιητική συλλογή «Οι ψυχές της Φύσης», της Ιωάννας Μουτσοπούλου.

15 Φεβρουαρίου 2010, 

Γιάννης Ζήσης, Δημοσιογράφος – Συγγραφέας
Μέλος της γραμματείας της ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ
ioanniszisis@solon.org.gr