ΤΑ ΨΕΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ Η ΔΙΦΟΡΟΥΜΕΝΗ ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΜΕ

   Η υπόθεση των χακευμένων ηλεκτρονικών μηνυμάτων στο Πανεπιστήμιο East Anglia και η χρησιμοποίηση παραποιημένων στοιχείων σε μία έρευνα για τους πάγους των Ιμαλάϊων που υιοθετήθηκε από τον ΟΗΕ, αξιοποιήθηκε στον μέγιστο βαθμό από τους αντιτιθέμενους της κλιματικής αλλαγής  και έδειξε με σαφή τρόπο την επιρροή τους στα μεγάλα ΜΜΕ ανά τον κόσμο.
        Σε αντίθεση με τις δεκάδες αξιόπιστες έρευνες που κάνουν καθημερινά τον γύρο του κόσμου, πολλά ΜΜΕ προτίμησαν το «σκάνδαλο» μιας έρευνας που διόγκωνε στοιχεία ούτως ή άλλως υπαρκτά προκειμένου να ικανοποιήσει τα συμφέροντα όσων θέλουν να αγνοήσουν την κλιματική αλλαγή, αλλά και όσων την αρνούνται.

        Η αντιμετώπιση αυτή, δύο μέτρων και δύο σταθμών από πολλά μεγάλα μέσα ενημέρωσης δείχνει και την επικοινωνιακή δύναμη των οικονομικών συμφερόντων που αρνούνται την κλιματική αλλαγή ή την αποδέχονται χωρίς όμως να ενδιαφέρονται για να την αντιμετωπίσουν. Γιατί πρακτικά η δύναμη αυτή έχει φανεί από τις πιέσεις στις οποίες υποκύπτουν οι κυβερνήσεις προκειμένου να αναστείλουν ή να περιορίσουν τη δεσμευτική ισχύ των όποιων περιβαλλοντικών νόμων.

        Ο Ρατζέντρα Πατσάουρι, επικεφαλής της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) η οποία στην έρευνά της είχε συμπεριλάβει παραποιημένα στοιχεία έφτασε να αντιμετωπίζεται περίπου ως ανεύθυνος εγκληματίας με πολλούς να ζητούν την παραίτησή του. Χαρακτηριστικότερο και παρά λίγο μοιραίο αποτέλεσμα της ασφυκτικής «πίεσης» ήταν η παραδοχή του καθηγητή του Πανεπιστημίου του East Anglia, δρ. Φιλ Τζόουνς που βρέθηκε στο επίκεντρο του σκανδάλου ότι σκέφτηκε ακόμα και το ενδεχόμενο να δώσει τέλος στη ζωή του.

         Με τις εταιρίες και τα think-tank (ή μέσω αυτών) να χρηματοδοτούν τους σκεπτικιστές ή τους αντιτιθέμενους την κλιματική αλλαγή[1] δεν είναι τελικά τόσο περίεργο το γιατί οι ίδιοι άνθρωποι που «ενδιαφέρονται» για το περιβάλλον δεν δείχνουν τον ίδιο ζήλο όταν για παράδειγμα οι αμερικανικές εταιρίες άνθρακα παραπληροφορούν τον κόσμο ότι ο άνθρακας είναι φιλικός προς το περιβάλλον, ή όταν πολυεθνικές πετρελαϊκές και χημικές εταιρίες ασκούν πρωτοφανείς πιέσεις προκειμένου να μην ληφθούν μέτρα που θα επιφέρουν μια –έστω και μικρή- μείωση των κερδών τους. 
        Ο Αλ Γκορ είχε προειδοποιήσει στο βιβλίο του “Προσβολή στη Λογική” για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί: «Πλούσιοι δεξιοί ιδεολόγοι έχουν συμμαχήσει με τις πιο ανεύθυνες και κυνικές εταιρείες στην βιομηχανία πετρελαίου, άνθρακα και μεταλλευμάτων, με σκοπό να χρηματοδοτούν ψευδοεπιστημονικές επιτροπές βιτρίνας, οι οποίες ειδικεύονται στην δημιουργία παραπλανητικών εντυπώσεων και ασάφειας σχετικά με την υπερθέρμανση του πλανήτη».   

         Επιπλέον και ως ειρωνεία της τύχης μιας και αναφερόμαστε σε «πάγους» και σε στοιχεία, τις ίδιες ακριβώς ημέρες που το σκάνδαλο ήταν παγκοσμίως πρώτη είδηση, δημοσιοποιήθηκε η μεγαλύτερη περιβαλλοντική έρευνα που έχει γίνει ποτέ για την Αρκτική το συμπέρασμα της οποίας ήταν ότι «η κλιματική αλλαγή προχωρά γρηγορότερα και από τα πλέον απαισιόδοξα σενάρια». Η έρευνα αυτή όμως δεν πήρε παρά τις δραματικές της διαπιστώσεις την ίδια έκταση που πήραν τα λανθασμένα στοιχεία της έρευνας για τα Ιμαλάια[2].

         Με την  πρωτοφανή προβολή και κάλυψη της οποίας έτυχε η υπόθεση των λανθασμένων στοιχείων της έρευνας η οποία προέβλεπε ότι οι πάγοι των Ιμαλάϊων θα λειώσουν νωρίτερα από ότι στην πραγματικότητα, νέες έρευνες σε ΗΠΑ και Βρετανία[3] δείχνουν ακόμα μεγαλύτερη πτώση του ποσοστού της κοινής γνώμης που θεωρεί την κλιματική αλλαγή μείζον πρόβλημα. Η υπόθεση της παραποιημένης έρευνας βέβαια απλά λειτούργησε αυξητικά στην πτώση που εδώ και περίπου ένα χρόνο παρατηρείται στα ποσοστά αυτά λόγω και της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.

        Τώρα το ζήτημα εμπεριστατωμένων και ακριβέστατων στα στοιχεία τους ερευνών μοιάζει πλέον πιο αναγκαίο από ποτέ. Την ίδια στιγμή όμως όλο και περισσότερα διαφορετικά στοιχεία ανακύπτουν για το ίδιο πρόβλημα. Ανάλογα με τα συμφέροντα που εξυπηρετούνται δηλαδή από κάθε «πηγή» μπορεί ο ερευνητής να βρεθεί ενώπιον τελείως διαφορετικών αριθμών και δεδομένων για το ίδιο ζήτημα. Η ανάγκη για διασταύρωση των στοιχείων στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό βέβαια είναι επιβεβλημένη τόσο για λόγους δεοντολογίας όσο και για λόγους περιβαλλοντικούς.

         Η παράθεση όμως ψευδών στοιχείων από όποια πλευρά και αν προέρχεται πρέπει να αντιμετωπίζεται ισότιμα και όχι με την λογική δύο μέτρων και δύο σταθμών, η την κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα τα πράγματα μετά το σκάνδαλο και στην οποία αυτοί που έπρεπε να απολογηθούν βρέθηκαν στη θέση των κατήγορων.

[1] Think-tanks take oil money and use it to fund climate deniers, The Independent, 7 Φεβρουαρίου2010

[2] Arctic climate changing faster than expected, Reuters, 5 Φεβρουαρίου 2010

[3] Lords fear public is losing confidence in climate change science, Telegraph, 10 Φεβρουαρίου 2010

11 Φεβρουαρίου 2010

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr