1

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΝΩΝ…ΠΥΡΗΝΙΚΑ!

 Η κυβέρνηση Μέρκελ ξεκινά τις διαπραγματεύσεις για τη συντήρηση πυρηνικών αντιδραστήρων οι οποίες αναμένεται να αποφέρουν εξωπραγματικά κέρδη σε τέσσερις εταιρίες, την ίδια στιγμή που μία αποθήκη πυρηνικών αποβλήτων στην Κάτω Σαξονία βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης.

       Ο κυβερνητικός συνασπισμός υποβαθμίζει τις διαπραγματεύσεις σε «συνάντηση ρουτίνας» αλλά και το πρόβλημα της υπό κατάρρευση αποθήκης, χωρίς να απαντά σε καίρια ερωτήματα που της έχουν τεθεί για το ζήτημα των πυρηνικών αποβλήτων, ένα πρόβλημα από το μέλλον, με το οποίο η Γερμανία τίθεται ήδη αντιμέτωπη.

          Η δημιουργία νέων πυρηνικών αντιδραστήρων στην Ευρώπη αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο αποτελεί για μια σειρά ηγετών, λόμπι και εταιριών την απάντηση στην παραγωγή ενέργειας με μειωμένες εκπομπές ρύπων. Οι υπέρμαχοι της πυρηνικής ενέργειας όμως δεν απαντούν ή παρακάμπτουν βασικά ερωτήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των αντιδραστήρων αλλά και την απόθεση των πυρηνικών αποβλήτων.

         Τώρα η Γερμανία, από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές της πυρηνικής ενέργειας, βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πιθανή κατάρρευση ενός χώρου αποθήκευσης πυρηνικών αποβλήτων, αποδεικνύοντας με τον πλέον σαφή τρόπο ότι η πυρηνική πραγματικότητα είναι πολύ πιο επικίνδυνη από ασαφή επιχειρήματα.

        Ένα παλιό αλατωρυχείο στην περιοχή Άσε, της Κάτω Σαξονίας, χρησιμοποιούνταν για την απόθεση πυρηνικών αποβλήτων από το 1967 έως το 1978. Σε βάθος 750 μέτρων από το έδαφος αποθηκεύτηκαν συνολικά 126.000 κοντέινερ με πυρηνικά απόβλητα.

        Μέχρι πρόσφατα πολλοί πίστευαν ότι ο χώρος, ο οποίος για πολιτικούς λόγους παρέμενε μυστικός, είναι ασφαλής. Σύντομα όμως διαπιστώθηκε ότι τα κοντέινερ με τα πυρηνικά απόβλητα, έχουν αρχίσει να σκουριάζουν καθώς μεγάλες ποσότητες νερού εισρέουν στην αποθήκη. «Δεν ξέρουμε σε τι κατάσταση βρίσκονται τα απόβλητα» ανέφερε ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για την Ραδιενεργή Ασφάλεια Βόλφραμ Κένιγκ, ο οποίος συμπλήρωσε ότι για να γίνει κατανοητό τι ακριβώς συμβαίνει με τα απόβλητα του Άσε, θα πρέπει αυτά να βγουν από την αποθήκη και να εξεταστούν.

       Εκτός της οξείδωσης των κοντέινερ όμως, η ποσότητα του νερού που εισρέει στον χώρο είναι τέτοια ώστε να έχει προκαλέσει προειδοποιήσεις γεωλόγων για κίνδυνο κατάρρευσής του.

      Η ανησυχία για τις γερμανικές αρχές είναι πολύ μεγάλη, καθώς υπολογίζεται ότι εντός των χιλιάδων τόνων των αποβλήτων, υπάρχουν τουλάχιστον 100 τόνοι ουρανίου, 87 τόνοι θορίου και 25 τόνοι πλουτωνίου[1]. Τώρα θα χρειαστεί σύμφωνα με τους ειδικούς η μεταφορά των κοντέινερ σε άλλο σημείο προκειμένου να αποφευχθεί το καταστροφικό σενάριο κατάρρευσης του χώρου.

        Εδώ και χρόνια, οι υπέρμαχοι της πυρηνικής ενέργειας προτιμούν να παρακάμπτουν το ζήτημα της απόθεσης των πυρηνικών αποβλήτων εναποθέτοντας αόριστα στο μέλλον τις ελπίδες τους για την εξεύρεση τεχνολογιών που θα βοηθήσουν στην ασφαλή αποκομιδή των αποβλήτων. Μέχρι όμως να βρεθούν αυτές οι τεχνολογίες ο πλανήτης θα έχει κάτω από τα πόδια του τόνους πυρηνικών αποβλήτων, με καταστροφικές συνέπειες για την πανίδα και τη χλωρίδα του πλανήτη σε μάκρος χρόνου και οι οποίες δεν έχουν ακόμα καταγραφεί ενδελεχώς .

       Στη Γερμανία τα σημεία αποθήκευσης πυρηνικών αποβλήτων αποτελούν ένα πρόβλημα που διαρκεί πάνω από τρεις δεκαετίες. Όταν είχαν επιλεγεί οι τοποθεσίες τα μέτρα ασφαλείας δεν είχαν καμία σχέση με τα σημερινά, ενώ η περιοχή της Κάτω Σαξονίας που επελέγη κυρίως για την απόθεση των αποβλήτων, επελέγη με κριτήριο ότι συνόρευε με την κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία και ότι ήταν σχετικά αραιοκατοικημένη.

       Σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό Spiegel, ο σχεδιασμός των αποθηκευτικών χώρων, η επιλογή των τοποθεσιών και τα μέτρα ασφαλείας απετέλεσαν αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης και δεν έγιναν από ειδικούς (πυρηνικούς επιστήμονες, γεωλόγους) αλλά από πολιτικά πρόσωπα. Το μεγαλύτερο παράδειγμα αυτών «των δεκαετιών απάτης» σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό, είναι ο μεγαλύτερος χώρος αποθήκευσης της χώρας, το Γκόρμπλελεν. Ειδική επιτροπή που συστάθηκε, καλείται τώρα να εξετάσει μυστικά μέχρι σήμερα έγγραφα σχετικά με τα πρόσωπα που ενεπλάκησαν στην επιλογή της περιοχής του Γκόρμπελεν, αλλά και τα κριτήρια τα οποία ελήφθησαν υπόψη για την επιλογή αυτή[2].

       Παρόλα αυτά η προσπάθεια απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο και η προσπάθεια για μείωση των εκπομπών αερίων αναμένεται να δώσουν περαιτέρω ώθηση στο υπερφιλόδοξο πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας. Η κυβέρνηση Μέρκελ αποτελεί έναν από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές της ανάπτυξης της πυρηνικής τεχνολογίας, προωθώντας μάλιστα την πολιτική της και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

        Χθες ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις της κυβερνητικής συμμαχίας Χριστιανοδημοκρατών-Ελεύθερων Δημοκρατών με τέσσερις εταιρίες (RWE, E.ON, Vattenfall Europe και EnBW EnergieBaden-Wuerttemberg) για τη συντήρηση και κατασκευή νέων αντιδραστήρων. Αν υπάρξει συμφωνία και με τιμή στα 80€ ανά μεγαβάτ, οι τέσσερις εταιρίες θα αποκομίσουν κέρδη 233 δις ευρώ! Η κυβέρνηση διέψευσε ότι πρόκειται να συζητηθεί το ζήτημα αυτό, υποβαθμίζοντας τις διαπραγματεύσεις σε «συνάντηση ρουτίνας»[3].

       Σύμφωνα με τον ανεξάρτητο ειδικευμένο σε θέματα πυρηνικής ασφάλειας οργανισμό GRS αν το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας συνεχίζει να υλοποιείται με τους σημερινούς ρυθμούς θα πρέπει να βρεθεί χώρος αποθήκευσης για τουλάχιστον 17.200 τόνους αποβλήτων ετησίως!

      Έως το 2020 έντεκα νέες χώρες και 133 νέοι πυρηνικοί αντιδραστήρες αναμένεται να προστεθούν στους ήδη υπάρχοντες (435), σε 31 χώρες. Το πρόβλημα των πυρηνικών αποβλήτων δεν έχει επιλυθεί και η Γερμανία έρχεται ήδη αντιμέτωπη με ένα πρόβλημα που στο μέλλον αναμένεται να πάρει τρομακτικές διαστάσεις.  

 

[1] German nuclear programme threatened by old mine housing waste , The Times, 22 Ιανουαρίου 2010
[2Germany‘s Endless Search for a Nuclear Waste Dump Der Spiegel, 15 Ιανουαρίου 2010 

[3] Negotiations Begin for Extending Nuclear Plant Lifespans , Der Spiegel, 21 Ιανουαρίου 20

22 Ιανουαρίου 2010

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr