Η ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΘΕΤΕΙ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟ ΠΛΕΟΝ ΦΙΛΟΔΟΞΟ ΠΥΡΗΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Ο πρόσφατος λόγος του Βρετανού πρωθυπουργού Γκόρντον Μπράουν για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής προβλήθηκε από τα βρετανικά και όχι μόνο μέσα ενημέρωσης ως μία ένδειξη ευαισθητοποίησης του ιδίου και της κυβέρνησής του. Η βρετανική κυβέρνηση άλλωστε φαίνεται να έχει βρει τη λύση στο ενεργειακό της πρόβλημα, στην κατασκευή 11 νέων πυρηνικών εργοστασίων χωρίς να απαντά στα ερωτήματα για την τύχη των πυρηνικών αποβλήτων αλλά και στα αντίστοιχα για την ασφάλεια των αντιδραστήρων.

         Η απόφαση ήταν ειλημμένη εδώ και πολύ καιρό και τώρα σύμφωνα με ανακοινώσεις της βρετανικής κυβέρνησης ο πρώτος αντιδραστήρας θα είναι έτοιμος το 2018. Τα 11 συνολικά εργοστάσια σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της βρετανικής κυβέρνησης θα καλύψουν το 25% της ενεργειακής παραγωγής στο πλέον φιλόδοξο από τα πολλά πυρηνικά προγράμματα σε πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.
        Για ένα κράτος του οποίου σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα οι πολίτες είναι οι λιγότερο ευαισθητοποιημένοι περιβαλλοντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη θα περίμενε κανείς αυτή η διακήρυξη να αποτελέσει μια σπουδαία πολιτική και περιβαλλοντική –εξαιτίας της άγνοιας της κοινής γνώμης- νίκη. Τα πράγματα όμως μόνο έτσι δεν είναι. 

         Επιστήμονες, περιβαλλοντολόγοι, κοινωνικές ομάδες και ομάδες καταναλωτών θεωρούν το σχέδιο τρωτό σχεδόν σε κάθε του σημείο αφού:

1) H κυβέρνηση δεν ξεκαθαρίζει ποια θα είναι η τύχη των πυρηνικών αποβλήτων τα οποία αποτελούν και το πλέον δυσεπίλυτο και δαπανηρό πρόβλημα που προκύπτει από τη λειτουργία πυρηνικών εγκαταστάσεων. Σύμφωνα με τον επικεφαλή της αντιπυρηνικής καμπάνιας της GreenpeaceΜπεν Άιλιφ «δεν μπορεί να προωθείται η δημιουργία νέων πυρηνικών εργοστασίων χωρίς να υπάρχει λύση για την τύχη των ραδιενεργών αποβλήτων, την ίδια στιγμή μάλιστα που σύμφωνα με τους διεθνείς εμπειρογνώμονες υπάρχουν μεγάλες αβεβαιότητες σχετικά με την ασφάλεια της λειτουργίας των νέων αντιδραστήρων»[1].

2) Θεωρείται δεδομένο ότι η κατασκευή των αντιδραστήρων θα πλήξει οικονομικά τους καταναλωτές, με τις αρμόδιες ενώσεις τους να έχουν εκτιμήσει το κόστος ανά νοικοκυριό στις 230 περίπου λίρες ετησίως. Αν και η κυβέρνηση υπόσχεται ότι δεν θα υπάρξει καμία επιβάρυνση για τους καταναλωτές, ποτέ στο παρελθόν δεν κατασκευάστηκαν πυρηνικές εγκαταστάσεις στη χώρα χωρίς το κόστος να μην μετακυλήσει στους καταναλωτές.

3) Δεν έχουν δοθεί επαρκείς εξηγήσεις για την ασφαλή λειτουργία των εργοστασίων, παρά το γεγονός ότι η Βρετανία δεν διατρέχει κινδύνους ανάλογους με αυτούς άλλων χωρών που σχεδιάζουν ή λειτουργούν πυρηνικά εργοστάσια: για παράδειγμα δεν είναι σεισμογενής περιοχή.

4) Θεωρείται εξαιρετικά φιλόδοξος ο στόχος κάλυψης της ενεργειακής ζήτησης κατά 25%. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τη μεγάλη και πικρή «ιστορία» φιλόδοξων στόχων και προγραμμάτων που έχουν επιδείξει οι βρετανικές κυβερνήσεις στο ενεργειακό ζήτημα. Για παράδειγμα, τη δεκαετία του ’70 είχαν διατυπωθεί υποσχέσεις ακόμα και για ενεργειακή ανεξαρτητοποίηση της Βρετανίας λόγω των ανακαλύψεων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βόρεια Θάλασσα.

        Ο κ. Μίλιμπαντ δηλώνει πως «δεν μπορούμε να φτάσουμε σε ένα ενεργειακό σύστημα του 21^ουαιώνα με προγραμματισμό του 20^ου» προσθέτοντας ότι «το να λέμε “όχι” σε όλα δεν είναι προς το συμφέρον του έθνους»[2]. 
         Εκτός όμως από τους περιβαλλοντολόγους η κυβέρνηση δέχεται σφοδρές επικρίσεις και από τα δεξιά, καθώς οι συντηρητικοί τον κατηγορούν για έλλειψη πραγματικού σχεδιασμού στο ενεργειακό, αλλά και ότι έδρασε πολύ αργά, με καθυστέρηση σχεδόν μίας δεκαετίας. 

        Ο σκιώδης υπουργός Ενέργειας των Συντηρητικών Κρεγκ Κλαρκ κατηγορεί τον Εντ Μίλιμπαντ ότι πήρε την απόφαση «υπό το βάρος του…στρουθοκαμηλισμού» που επέδειξαν οι 14 προηγούμενοι υπουργοί[3] των Εργατικών. 
         Η γαλλική εταιρία EDF έχει ήδη καταθέσει προτάσεις για την ανάληψη των κατασκευαστικών έργων στις περιοχές Χίνκλεϊ Πόιντ και Σάιζγουελ.
        Η βρετανική κυβέρνηση εκτός από τα 11 νέα πυρηνικά εργοστάσια ξεσήκωσε ακόμα περισσότερο περιβαλλοντολόγους και επιστήμονες αφού θα προωθήσει σύμφωνα με τον κ. Μίλιμπαντ και τη δημιουργία εργοστασίων λιθάνθρακα αρκεί να διαθέτουν τη νέα πράσινη τεχνολογία.

        Με όλα αυτά η εγκατάσταση 10.000 νέων ανεμογεννητριών (από το γερμανικό κολοσσό RWE) πέρασε όπως ήταν λογικό στα…ψιλά χωρίς να καταφέρει να χρυσώσει το χάπι απέναντι στα μεγάλα αναπάντητα ερωτηματικά που προκύπτουν από τις πυρηνικές φιλοδοξίες της κυβέρνησης.

[1] Ten nuclear power plants get the go-ahead despite safety fears, 10 Νοεμβρίου , The Telegraph,
[2] Ed Miliband paves way for most ambitious fleet of nuclear reactors in Europe, 10 Νοεμβρίου, The Guardian
[3] Ten nuclear power plants get the go-ahead despite safety fears, 10 Νοεμβρίου , The Telegraph

10 Νοεμβρίου 2009

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr