1

ΑΥΧΕΝΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

Μια από τις σοβαρότερες και πιο δισεπίλυτες παθολογικές καταστάσεις που προκαλεί η φυσιολογική φθορά του οργανισμού με την πάροδο του χρόνου καθώς και η αυτοματοποίηση που επικρατεί σε όλες τις εκδηλώσεις της καθημερινότητας είναι το αυχενικό σύνδρομο.
Ως αυχενικό σύνδρομο ορίζεται η παθολογική κατάσταση κατά την οποία παραβλάπτεται η φυσιολογική λειτουργικότητα και κινητικότητα της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και εκδηλώνεται με τα παρακάτω κλινικά συμπτώματα: πόνος στον αυχένα, κεφαλαλγίες, πόνο στον ώμο, στον βραχίονα ή/ και στο χέρι, περιορισμένη κινητικότητα της αυχενικής μοίρας, αδυναμία και μειωμένα αντανακλαστικά στα άνω και κάτω άκρα, προβλήματα στο βάδισμα («σπαστικό βάδισμα»), μουδιάσματα στα άνω άκρα και μυική αδυναμία στα κάτω άκρα.

Τα αίτια που μπορούν να προκαλέσουν αυχενικό σύνδρομο παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλλομορφία. Το βασικότερο και συχνότερο είναι η εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου που παρεμβάλλεται μεταξύ των σπονδύλων στης αυχενικής μοίρας. Η εκφύλιση αυτή προκαλείται από επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς της αυχενικής μοίρας που εκδηλώνονται καθ’ όλη την διάρκεια της καθημερινής ζωής και οι οποίοι, αν και στην πλειοψηφία τους περνούν απαρατήρητοι, δρουν αθροιστικά και αυξάνουν προοδευτικά το μέγεθος του προβλήματος. Η εκφύλιση του δίσκου μπορεί να προκαλέσει με την σειρά της δευτερογενείς βλάβες όπως μηχανική αυχεναλγία, πίεση των νωτιαίων ριζών της αυχενικής μοίρας (αυχενική νευροπάθεια) και στένωση του σπονδυλικού σωλήνα.

Πολλές φορές αυχεναλγία μπορεί να προκληθεί και από θλάση μυός της αυχενικής μοίρας που, αν και έχει σοβαρή κλινική εικόνα, έχει πολύ καλύτερη πρόγνωση και ευκολότερη αντιμετώπιση από την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Η τελική διάγνωση και η εκτίμηση της σοβαρότητας του συνδρόμου γίνεται με απεικονιστικές μεθόδους οι οποίες, με σειρά φθίνουσας σπουδαιότητας είναι οι ακόλουθες: απλές ακτινογραφίες, μαγνητική και αξονική τομογραφία, ηλεκτρομυογράφημα, μυελόγραμμα, σπινθηρογράφημα οστών και εργαστηριακές εξετάσεις.

Το μείζον ερώτημα που τίθεται σε κάθε περίπτωση εκδήλωσης της κλινικής εικόνας του αυχενικού συνδρόμου είναι η επιλογή μεταξύ της συντηρητικής και χειρουργικής θεραπείας. Η μεν πρώτη συνίσταται στην χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής (κατά κύριο λόγο μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων), την τοποθέτηση αυχενικού κολλάρου (σκληρού ή μαλακού ανάλογα με την σοβαρότητα της κατάστασης), τη χρήση αυχενικού ορθοπαιδικού μαξιλαριού κατά την κατάκλιση (για ασθενείς με εντονότερα συμπτώματα κατά την διάρκεια της νύχτας) και την εκτέλεση προγράμματος φυσιοθεραπειών. Σε σοβαρότερες καταστάσεις κατά τις οποίες δεν παρατηρείται ύφεση των συμπτωμάτων με τα παραπάνω μέσα, ύστατη λύση είναι η επισκληρίδια ένεση κορτιζόνης η οποία όμως παρά τα δραστικά αποτελέσματα της, παρουσιάζει αρκετές ανεπιθύμητες ενέργειες για αυτό και οι ενδείξεις της είναι πολύ περιορισμένες. Η δε χειρουργική θεραπεία μια μεγάλη ποικιλλία χειρουργικών επεμβάσεων όπως είναι οι: εκτομή του μεσοσπονδυλίου δίσκου, αυχενική σπονδυλοδεσία, εκτομή του πετάλου του μεσοσπονδυλίου δίσκου και άλλες. Όπως όλες οι χειρουργικές επεμβάσεις, έτσι και οι παραπάνω παρουσιάζουν ένα μεγάλο εύρος παρενεργειών οι σοβαρότερες από τις οποίες είναι οι εξής: φλεγμονή, κάκωση αγγείων και νεύρων, κάκωση αυχενικού σωλήνα, ανεπιθύμητες ενέργειες από την εφαρμογή γενικής αναισθησίας, παρεκτόπιση μοσχεύματος μετά από σπονδυλοδεσία και άλλες.

Εν τέλει, ποια είναι σε κάθε περίπτωση η αρμόζουσα θεραπευτική αγωγή που πρέπει να εφαρμόσει ο θεράπων ιατρός. Η τελική απόφαση λαμβάνεται μετά από ενδελεχή αξιολόγηση της σοβαρότητας της κατάστασης του ασθενούς και των θετικών και αρνητικών σημείων κάθε μιας από τις πιθανές θεραπείες. Σε πρώτη προτεραιότητα έρχονται τα υποκειμενικά συμπτώματα του ασθενούς. Πολύ έντονος πόνος τον αυχένα, εξαιρετικά μειωμένη κινητικότητα αυχενικής μοίρας και μυική αδυναμία σε βαθμό που να μην επιτρέπει στον ασθενή να επιτελέσει βασικές καθημερινές δραστηριότητες, επέκταση συμπτωμάτων τόσο στα άνω όσο και στα κάτω άκρα σε συνδυασμό με έντονες αιμωδίες είναι τα βασικά συμπτώματα που, κυρίως αν δεν υφίενται με την συντηρητική αγωγή, αποτελούν κριτήρια για την αξιολόγηση της σοβαρότητας της κατάστασης. Επίσης, πρωταρχικής σημασίας είναι και τα ευρήματα της μαγνητικής τομογραφίας σε περιπτώσεις εκφύλισης δίσκου ή κακώσεων νευρικών ριζών, καθώς η εύρεση εκσεσημασμένης πρόπτωσης δίσκου σε συνδυασμό με ασφυκτική πίεση της παρακείμενης ρίζας του νωτιαίου νεύρου αποτελεί απόλυτη ένδειξη για την διενέργεια χειρουργικής επέμβασης.

Τί είναι το Αυχενικό σύνδρομο; Συντηρητική ή χειρουργική θεραπεία;

Φωτό:wikimedia


Σε κάθε περίπτωση επιλογής μεταξύ της μιας ή της άλλης θεραπευτικής μεθόδου πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι ανεπιθύμητες ενέργειες της αγωγής καθώς και άλλες παράμετροι όπως η ηλικία του ατόμου και ο βαθμός της επαγγελματικής του δραστηριότητας. Με τον τρόπο αυτό θα υπάρχει μια σφαιρική αντίληψη της κατάστασης του ασθενούς που θα οδηγήσει σε μια πιο έγκυρη επιλογή της θεραπευτικής αγωγής προκειμένου οι ασθενής να έχει μια ταχεία ανάρρωση και επιστροφή στις καθημερινές επαγγελματικές και μη δραστηριότητες του.

16 Οκτωβρίου 2009, 
γράφει ο Κακλαμάνης Δημήτριος, Ειδικευόμενος Ορθοπεδικός ιατρός στο Λαικό Νοσοκομείο Αθηνών.

Με την ευγενική παραχώρηση του mednutrition.gr