1

ΣΥΝΟΔΟΣ G-2O:ΣΤΟΧΟΣ ΟΙ ΜΙΚΡΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

 Οι ηγέτες των πλουσιότερων οικονομιών του πλανήτη, βρίσκονται στο Πίτσμουργκ των Ηνωμένων Πολιτειών για να μετάσχουν στη Σύνοδο του G-20 με την επιλογή της πόλης «πρώην πρωτεύουσας του ατσαλιού» που τώρα βυθίζεται στην ανεργία, να μοιάζει ειρωνική για τους συμμετέχοντες, θυμίζοντάς τους την παγκόσμια οικονομική και περιβαλλοντική κρίση.

        Ο Μπαράκ Ομπάμα όμως δεν διάλεξε τυχαία το εσχάτως «πράσινο» Πίτσμπουργκ θεωρώντας το ως πόλη-πρότυπο μιας Αμερικής που υπό την ηγεσία του αναγεννάται. Πάλι ειρωνικά, κανείς δεν ρώτησε τους άνεργους της μεγαλούπολης αν όντως η πόλη τους «αναγεννάται».
        Η κατάσταση στην πόλη μάλλον δεν διαφέρει από την αντίστοιχη σε ολόκληρο τον πλανήτη: με τους εκατομμύρια φτωχούς, άνεργους και τους χαμηλόμισθους εξαιτίας της κρίσης σε ανεπτυγμένο και αναπτυσσόμενο κόσμο.
       Αντιστοίχως με τον Μπαράκ Ομπάμα όμως και τους κατοίκους του Πίτσμπουργκ, ίσως άλλα έχουν στο μυαλό τους οι ηγέτες των 20 μεγαλύτερων οικονομιών και άλλα εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια ανθρώπων ανά την υφήλιο.

        Το πόσο ψηλά βρίσκεται το περιβάλλον στις προτεραιότητες του G-20 είχε δυστυχώς καταστεί σαφές στη Σύνοδό του Λονδίνου την προηγούμενη άνοιξη, αλλά και στις αρχές της εβδομάδας. Με το χρόνο που απομένει πια για  τη Διάσκεψη της Κοπεγχάγης να είναι ελάχιστος, οι ηγέτες των πλουσιότερων χωρών διεμήνυσαν προ ημερών  στη Γενική Συνέλευση του Ο.Η.Ε. ότι «θα» πάρουν δραστικά μέτρα για το κλίμα και «θα» συνεργαστούν προκειμένου «να» επιτευχθεί μια παγκόσμια συμφωνία για τις κλιματικές αλλαγές.

         Εκτός της περιβαλλοντικής κρίσης όμως, την οποία για άλλη μία φορά προτίμησαν να παραπέμψουν για το μέλλον οι ηγέτες των 20 ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη -πετώντας στο πολύ κοντινό από τη Νέα Υόρκη Πίτσμπουργκ- θα πρέπει εκεί να αντιμετωπίσουν κυρίως την οικονομική κρίση, η οποία παρά τη σχετική ανάκαμψη που γνωρίζει ο χρηματοπιστωτικός τομέας, σπάει τα ρεκόρ ανεργίας, απολύσεων και φτώχειας, σχετικής και απόλυτης.
         Πρόκειται μέχρι στιγμής άλλωστε για μια  επιλεκτική ανάκαμψη  ορισμένων χρηματιστηριακών δεικτών οι οποίοι ελάχιστα αφορούν στους πολλούς

           Η ρύθμιση των αγορών και ο αυστηρότερος έλεγχός τους αναμένεται να βρεθούν και πάλι στο επίκεντρο των συνομιλιών. 
        Ο Ντομινίκ Στρος Καν, διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το οποίο μεταρρυθμισμένο από τη G-20 φιλοδοξεί να παίξει σημαντικότερο ρόλο στη διεθνή σκηνή, προειδοποίησε τους ηγέτες που θα παραβρεθούν στο Πίτσμπουργκ ότι η κρίση συνεχίζει να υφίσταται και τους κάλεσε να συνεχίσουν να «στηρίζουν» την παγκόσμια οικονομία. Για πολύ κόσμο αυτή η έκκληση μοιάζει –και όχι άδικα- σαν άλλη μια προτροπή προκειμένου να συνεχίσουν οι κυβερνήσεις να ενισχύουν από τα χρήματα των φορολογούμενων τις χρεοκοπημένες επιχειρήσεις.

       Ηνωμένες Πολιτείες και Βρετανία αναμένεται να έρθουν σε προστριβές για το ζήτημα των «πακέτων» με τη Γερμανία, καθώς η Γερμανίδα Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ ζητά να δοθεί ένα τέλος στα πακέτα ανάκαμψης, αλλά και με τη Γαλλία η οποία απαιτεί περισσότερους και αυστηρότερους όρους για τη λειτουργία των τραπεζών. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών μάλιστα κατηγόρησε ευθέως τη βρετανική κυβέρνηση για κωλυσιεργία στην προσπάθεια υιοθέτησης αυστηρότερων χρηματοπιστωτικών κανόνων. Διαφωνίες υπάρχουν επίσης με τα ποσά τα οποία θα μπορούν να κρατούν ως αποθεματικά οι τράπεζες, καθώς από το ύψος τους εξαρτάται και το αναλαμβανόμενο ρίσκο.

      Επιπλέον, υπό την προεδρία του οικοδεσπότη της Συνόδου Μπαράκ Ομπάμα, θα γίνει προσπάθεια για την επίτευξη συμφωνίας στο ζήτημα των «μπόνους» όσο και στον έλεγχο των λεγόμενων «φορολογικών παραδείσων» θέματα για τα οποία έχουν αρκετές φορές συγκρουστεί κάποια από τα συμμετέχοντα στη Σύνοδο κράτη, με προεξάρχουσα τη διαμάχη Γαλλίας-Κίνας για το Χονγκ-Κονγκ την περασμένη άνοιξη στο φόρουμ των G-20 στο Λονδίνο. 

Την αισιοδοξία του για συμφωνία στον καθορισμό ύψους των μπόνους εξέφρασε ήδη ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τίμοθι Γκάιτνερ, ο οποίος δήλωσε ότι έχουν συμφωνηθεί οι βασικές παράμετροι επί της πρότασης για μείωσή τους έως το τέλος του 2009. Οι ηγεσίες προσανατολίζονται στον περιορισμό των μπόνους επί των καθαρών κερδών των τραπεζών.

         Η αύξηση του ρόλου των αναπτυσσόμενων χωρών και ιδίως της Κίνας θα είναι επίσης από τα θέματα που θα τεθούν στο τραπέζι των συνομιλιών. Κάτι τέτοιο θα επιτευχθεί με την ενδυνάμωση των ποσοστών της ψήφου τους στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, δεδομένο στο οποίο φέρονται να έχουν ήδη συμφωνήσει, αν αναλογιστούμε την επίσημη επ’ αυτού ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

       Μπορεί βέβαια κάτι τέτοιο να διαφημίζεται από τους ηγέτες των ανεπτυγμένων χωρών ως ένα άνοιγμα προς τον αναπτυσσόμενο κόσμο και ως αύξηση του ρόλου του τελευταίου στην παγκόσμια οικονομία, αλλά επί της ουσίας όλοι γνωρίζουν ότι προσπαθούν με την κίνηση αυτή να βάλουν παράλληλα Κίνα και Ινδία ιδίως και στο αντίστοιχο παιχνίδι των ευθυνών. Για το λόγο αυτό οι δύο ασιατικοί γίγαντες αναμένεται να καταθέσουν δικούς τους όρους.

       Οι 20 πλουσιότερες οικονομίες του κόσμου θα πρέπει να λάβουν γενναίες αποφάσειςπροκειμένου να ικανοποιήσουν και τη φιλοδοξία του Μπαράκ Ομπάμα, ώστε το G-20 να μετατραπεί στο κύριο παγκόσμιο φόρουμ συζήτησης και επίλυσης των οικονομικών προβλημάτων που ανακύπτουν. 
       Δύσκολα όμως αυτές οι αποφάσεις, θα αφορούν τα εκατομμύρια των νεόπτωχων, των ανέργων και των εξαθλιωμένων που αυξάνονται ταχύτατα ημέρα με την ημέρα, όπως ουσιαστικά δεν τους αφορούσαν και στο Λονδίνο την περασμένη άνοιξη

(Αναφορές: BBC, New York Times, Ελευθεροτυπία)

25 Σεπτεμβρίου 2009

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων

aris@solon.org.gr