1

ΠΩΣ ΝΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΥΡΚΑΓΙΑ ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΕΛΕΓΧΟΥΜΕ ΤΟ ΚΕΡΔΟΣ;

Μια μικρή φωτιά στο Σέσι Γραμματικού στην βορειοανατολική Αττική που φαινόταν το βράδυ της Παρασκευής να τίθεται υπό έλεγχο, οδήγησε σε άλλη μία βιβλική καταστροφή με περισσότερα από 150.000 στρέμματα να έχουν γίνει στάχτη και την φωτιά να συνεχίζει ανεξέλεγκτη το καταστροφικό της έργο περικυκλώνοντας την ελληνική πρωτεύουσα.
        Το χειρότερο όλων είναι όμως, ότι όταν του χρόνου αυτά ξανασυμβούν δεν θα κάνουν σε κανέναν εντύπωση.

 Η φωτιά ξεκίνησε σε μία δασώδη έκταση μακριά από περιοχές με ανθρώπινες δραστηριότητες και ξεκίνησε νύχτα, δεδομένα που οδηγούν άπαντες να κάνουν λόγο για εμπρησμό. Η δημιουργία όλο και περισσότερων μετώπων σε διαφορετικά σημεία ταυτόχρονα επίσης δείχνει εμπρησμό, σε μία χώρα που φαίνεται ότι οι 84 νεκροί των πυρκαγιών του 2007 δεν συγκίνησαν κανένα, παρά μόνο τα μέσα ενημέρωσης (για κάποιες ημέρες) και τους…bloggers. 

         Υπάρχουν συνεχείς αναφορές για ύποπτες κινήσεις αυτοκινήτων, μοτοσικλετών και για εύρεση γκαζακιών μέσα στα καμένα. Τίποτα δηλαδή καινούριο, τίποτα που να προξενεί εντύπωση σε σχέση με τις προηγούμενες πυρκαγιές που κάθε καλοκαίρι φέρνουν την Ελλάδα πρώτη είδηση σε όλα τα ειδησεογραφικά πρακτορεία και μέσα ενημέρωσης ανά τον πλανήτη.

        Τώρα καίγονται όλο και περισσότερα σπίτια, εκκενώνονται νοσοκομεία, κατασκηνώσεις και μοναστήρια. Ο «στρατηγός άνεμος» κατά μία παροιμιώδη υπουργική φράση που έμεινε στην ιστορία φαίνεται να είναι ανίκητος, απέναντι σε ένα κράτος που ουδέποτε ενδιαφέρθηκε σοβαρά για το περιβάλλον. Γιατί λοιπόν να το κάνει τώρα; Προς τι αυτά τα κροκοδείλια δάκρυα που κάθε φορά βλέπουμε;

        Όταν στην Ισπανία πρόσφατα κάηκε τεράστια δασική έκταση στην Γαλικία στα βορειοδυτικά της χώρας, η κυβέρνηση μέσα σε λιγότερες από είκοσι ημέρες ψήφισε νόμο ο οποίος απαγορεύει ρητά οποιαδήποτε οικοδόμηση και εκμετάλλευση γης στις καμένες περιοχές. Στην Ελλάδα γιατί είμαστε απόλυτα σίγουροι δεν θα γίνει κάτι τέτοιο;

         Την ίδια στιγμή ο πολιτικός κόσμος της χώρας τόσο σε επίπεδο κυβέρνησης και αντιπολίτευσης όσο και σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης βρήκε την ευκαιρία να αναδείξει και να αναδειχτεί, να κρίνει και να επιτεθεί, ενόψει και του προεκλογικού κλίματος που τόσους μήνες συντηρείται. Ήδη ακούστηκαν τα σενάρια για κυβερνητικά «επιδόματα» στους πυρόπληκτους, ενώ πολιτικοί ηγέτες έψαχναν κάμερες και τηλέφωνα για να πουν στους εμβρόντητους πολίτες όσα τους έλεγαν και το 2007.

         Τώρα, με την φωτιά στην κορύφωσή της τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης, ανάλογα με την πολιτική τους τοποθέτηση έχουν πάρει ήδη θέσεις μάχης επικρίνοντας ή δικαιολογώντας ότι μπορούν με μία ευκολία σχεδόν εξοργιστική. Τα μεν κάνουν λόγο για ολιγωρία, έλλειψη προγραμματισμού, εγκληματική αδιαφορία. Τα δε για τις αντίξοες καιρικές συνθήκες και την μορφολογία του εδάφους, για την υπεράνθρωπη προσπάθεια ανθρώπων και θεσμών που έσωσε ότι ήταν δυνατόν.

       Όταν σβήσουν οι φωτιές όλοι περιμένουν να βγουν τα «μαχαίρια» και στο πολιτικό επίπεδο. Επί των καμένων θα στρωθούν κομματικές στρατηγικές και επικοινωνιακές πολιτικές και η Ελλάδα στις επόμενες κάλπες θα έχει ξεχάσει τα πάντα[1]…Μέχρι το επόμενο καλοκαίρι. Για το οποίο όλοι είναι σίγουροι ότι θα βγαίνουν και πάλι στα μπαλκόνια τους στην Αθήνα για να βγάζουν φωτογραφίες τις επόμενες πυρκαγιές που θα καταστρέφουν ότι έχει απομείνει από τον άλλοτε καταπράσινο νομό Αττικής. Στα ειδησεογραφικά πρακτορεία όλου του κόσμου άλλωστε κάνει τον γύρο η φωτογραφία που δείχνει το Σάββατο το βράδυ τον Παρθενώνα και από πίσω μία κατακόκκινη από την φωτιά κορυφογραμμή.

         Ο παραλογισμός φτάνει για άλλη μια φορά στο μεγαλείο του: σε ένα μόνο από αυτά τα παραδείγματα, όταν ο δήμαρχος Μαραθώνα ρωτήθηκε γιατί δεν έχουν δημιουργηθεί στην περιοχή αντιπυρικές ζώνες, απάντησε ότι όταν πήγε ο δήμος να τις δημιουργήσει δέχθηκε μήνυση από…την δασική υπηρεσία!

         Το δάσος του Μαραθώνα παραδόθηκε στις φλόγες, ενώ την στιγμή που η «μικρή φωτιά» από το  Γραμματικό έφτασε να εκτίνεται σε ένα μέτωπο μεγαλύτερο των 40 χιλιομέτρων, εκτυλισσόταν το σενάριο μιας ταινίας τρόμου: στα βορειοδυτικά της πρωτεύουσας, από την άλλη πλευρά νέες φλόγες τύλιγαν το πιο όμορφο βουνό της Αττικής, τον Κιθαιρώνα. Όλως τυχαίως όταν τα πράγματα άρχιζαν να φαίνονται (ελαφρώς) καλύτερα στην βορειοανατολική Αττική.

         Πολλοί συνδέουν τις πυρκαγιές με τα νέα πολεοδομικά σχέδια για την περιοχή, την περίφημη «εξάπλωση της πρωτεύουσας προς τα ανατολικά» που ακούγεται εδώ και τουλάχιστον είκοσι χρόνια. Το κακό είναι ότι οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι που σήμερα κάνουν λόγο για δόλο, δικαιώθηκαν όταν έλεγαν τα αντίστοιχα πράγματα για τις φωτιές της Πελοποννήσου δύο χρόνια πριν. 

         Για τέσσερις ημέρες πυροσβέστες και απλοί πολίτες προσπαθούν επί ματαίω να θέσουν υπό έλεγχο την πύρινη λαίλαπα… 
         Το θέμα είναι πως και ποιος θα θέσει υπό έλεγχο τα κέρδη και τα συμφέροντα…

[1] Ενδεικτικότερα όλων τα εκλογικά ποσοστά των κομμάτων στον νομό Ηλείας στις εκλογές του 2007, ελάχιστες μόλις ημέρες μετά τις εκλογές.

24 Αυγούστου 2009

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr