Η μεταμοντέρνα νοοτροπία που είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την οικονομία, παραμένει κατά τον κ. Κονταράτο κυρίαρχη, έστω και αν η μεταμοντέρνα αισθητική είναι «εκτός μόδας», ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και της επακόλουθης επικράτησης του νεοφιλελευθερισμού σε παγκοσμιοποιημένη αγορά.
Η παγκοσμιοποίηση φέρνει στο προσκήνιο μια σειρά νέων δεδομένων:
-κατάργηση κάθε φραγμού στις κινήσεις του κεφαλαίου,
-μετατόπιση της μεταποιητικής δραστηριότητας από τις ανεπτυγμένες στις αναπτυσσόμενες χώρες, -συρρίκνωση του διαχειριστικού και εθνικού ρόλου των εθνικών κρατών,
-αύξουσα ισχύ υπερεθνικών οργανισμών στην παγκόσμια οικονομία, και
-τις συνεχώς εντεινόμενες πολιτισμικές ροές που καθιστούν ήδη δυσδιάκριτες τις όποιες τοπικές κουλτούρες.
Η μεταμοντέρνα διανόηση μπορεί να μην εκθείασε την παγκοσμιοποίηση αλλά προβλήθηκε ως αναπότρεπτη διαδικασία η οποία ξεφεύγει από κάθε πολιτικό έλεγχο και συνεπαγωγικά απαρχαιώνει κάθε αριστερό πολιτικό πρόταγμα.
Είναι δύσκολο να εντοπιστούν ακόμα οι επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στο περιβάλλον και την τέχνη. Κάποιες όμως είναι πολύ εμφανείς. Η απαξίωση του αρχιτεκτονικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, βασικού εργαλείου άσκησης περιβαλλοντικής πολιτικής σε θεωρία και πράξη.
Οι υποστηρικτές του λεγόμενου no-plan, μη-σχεδιασμού ή post-plan, μετά-σχεδιασμού υποστηρίζουν ότι ο αρχιτεκτονικός και πολεοδομικός σχεδιασμός είναι απαραίτητος μόνο στην επίλυση τεχνικών προβλημάτων.
Όλα τα μεγάλα προγράμματα όμως των τελευταίων δεκαετιών δεν απέβλεπαν στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων αλλά στον εξοπλισμό μητροπολιτικών κέντρων και περιφερειών με τεχνικές υποδομές και υλικές εγκαταστάσεις οι οποίες θα προωθούσαν την ανταγωνιστικότητά τους στο στερέωμα των λεγόμενων global-cities, των παγκόσμιων πόλεων.
Πρόκειται για έναν «γεωπολιτικό δαρβινισμό» τείνει να μετατρέψει την ίδια την πόλη σε εμπορεύσιμο προϊόν η οποία οφείλει να διατηρηθεί στην παγκόσμια αγορά με όρους μάρκετινγκ, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την διαφήμιση της πόλης του Άμστερνταμ με σλόγκαν το “I, Amsterdam”, «Εγώ, το Άμστερνταμ».
Αν όμως σήμερα η πόλη μεταβάλλεται σε εμπόρευμα, πως θα μπορούσε η αρχιτεκτονική και οι άλλες της τέχνες να ξεφύγουν από την εμπορευματοποίηση και συνεπακόλουθα από την λαβή των μηχανισμών διαμεσολάβησης και διαφημιστικής προβολής με αγοραία κριτήρια; Η μεταμοντέρνα νοοτροπία όμως επιτρέπει σε δημιουργούς και κριτικούς από την μία να σχολιάζουν και να ειρωνεύονται την δημιουργειθήσα κατάσταση ενώ ταυτόχρονα είναι πλήρως ικανοποιημένοι από την ένταξή τους στο σύστημα.
Διαβάστε εδώ το πρώτο μέρος της ομιλίας του κ. Κονταράτου “Περιβάλλον και Τέχνη σε συνθήκες Παγκοσμιοποίησης”¨
Δείτε εδώ σε βίντεο ολόκληρη την ομιλία του κ. Κονταράτου
|