ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ (Α’ Μέρος) ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΕΥΘΥΜΙΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΖΗΣΗ – ΠΡΑΣΙΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ & ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ (του Αλέξανδρου Μπέλεση)

Ο κ. Ηλίας Ευθυμιόπουλος, Πρόεδρος ΔΙΠΕ, δίνει συνέντευξη στον Γιάννη Ζήση στον τηλεοπτικό σταθμό Star Κεντρικής Ελλάδας με θέμα την Πράσινη Οικονομία & Παγκόσμια Οικονομική Κρίση. 
Τελευταία στην Ελλάδα διευρύνεται ο κύκλος των πολιτικών και των φορέων που συζητούν για την Πράσινη Οικονομία. Η προσέγγισή της όμως όπως σε όλα τα πράγματα έτσι και εδώ, για να αποδώσει οφέλη πρέπει να γίνεται ολοκληρωμένα και όχι «επικίνδυνα αποσπασματικά». Σε διαφορετική περίπτωση οι πολιτικοί σχεδιαστές της θα ενεργήσουν καταστρεπτικά και δυσφημιστικά γ’ αυτήν γινόμενοι απολογητές των αντιλήψεων του παρελθόντος.

Η ολοκληρωμένη και μη αποσπασματική προσέγγιση  της πράσινης οικονομίας απαιτεί να τεθούν «σε νέες βάσεις τα ζητήματα της ανάπτυξης, των πόρων, της οικονομίας, της βιομηχανικής παραγωγής, της γεωργίας κλπ». Αυτές οι νέες βάσεις που θα συμπεριλάβουν ότι θετικό υπάρχει από την εμπειρία των προηγούμενων οικονομικών μοντέλων και πρακτικών θα απαιτήσουν αλλαγή στη  στάση και στη κουλτούρα τόσο της διοίκησης όσο και του πολίτη. Σε αυτήν την απελευθέρωση από τις συνήθεις οικονομικές αντιλήψεις και πρακτικές βοηθά η παρούσα παγκόσμια οικονομική κρίση, γιατί λόγω αυτής,  αποκαλύπτονται οι εσφαλμένες προτεραιότητες αλλά και στρεβλώσεις της παρούσας αγοράς.

Η εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», που αναδείχθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, , είναι ένα βήμα κοινωνικής δικαιοσύνης γιατί η μετρήσιμη πλέον επιβάρυνση για την καταστροφή του περιβάλλοντος δεν κατανέμεται σε όλους ανεξαιρέτως. Έτσι η επιβάρυνση είναι ανάλογη του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του καθενός.

Η θέσπιση ανταποδοτικών ταμείων και φόρων για το περιβάλλον δεν είναι νέα στην Ευρώπη ούτε καν στην Ελλάδα. Η ανταποδοτικότητα στην πράξη όμως είναι άγνωστη στην Ελλάδα. Στην Γαλλία υπάρχει εδώ και 25 – 30 χρόνια, το «πρόγραμμα διατήρησης και διαχείρισης παράκτιων περιοχών». Με πόρους από δωρεές κλπ αγοράζει παράκτιες  εκτάσεις και τις αφήνει ελεύθερες ενώ ταυτόχρονα τις προστατεύει.  Σε αυτήν την μακροχρόνια διαδρομή έχει δημιουργηθεί μια «παρακαταθήκη φύσης» απο 80000 στρέμματα και 800 χλμ ακτής με διαφάνεια και συναίνεση. Στην πολιτεία Όρεγκον των ΗΠΑ   έχει απαγορευτεί σε μήκος 1000 χλμ και πλάτος 10 χλμ η δόμηση εξαιρουμένων των παραδοσιακών χωριών.

Το πρόβλημα με την Ελλάδα είναι η «έλλειψη επιχειρησιακής αντίληψης» που καταστρέφει συνήθως τελικά την εφαρμογή κάθε νέας ιδέας. Έτσι, ενώ η περιβαλλοντική της νομοθεσία δεν υστερεί σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης η αδυναμία ή έλλειψη θέλησης εφαρμογής της, λόγο του πολιτικού κόστους που αυτή ενσωματώνει, την αδρανοποιεί και τελικά την καθιστά ανενεργή. Η πρόβλεψη του τελευταίου νόμου για τα νέα κτίρια, ενώ προβλέπει την ύπαρξη μηχανισμού υπολογισμού του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των νέων κτιρίων και τη δημιουργία της «περιβαλλοντικής ταυτότητάς τους» η εφαρμογή του αδυνατεί να πραγματοποιηθεί γιατί δεν υπάρχει αντίστοιχη υποδομή.

Η πράσινη οικονομία έχει την εφαρμογή της και στην εκλογίκευση του  ισοζυγίου  εισαγωγών εξαγωγών.  Με το υπάρχον καθεστώς είναι δυνατόν να εισάγονται και να εξάγονται ταυτόχρονα πχ ντομάτες. Αυτή η πρακτική αυξάνει αδικαιολόγητα την κατανάλωση ενέργειας και επιτρέπει την αισχροκέρδεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα πουλιόντουσαν οι ίδιες ντομάτες σε τριπλάσια τιμή από αυτήν στην Ολλανδία που εξάχθηκαν.

Η οικονομική κρίση επιτρέπει να ανοίξει πιο γρήγορα η συζήτηση και για την τραπεζική πίστη. Είναι αναγκαία η υπέρβαση των δεδομένων και των στερεότυπων γύρω από το τι είναι αυτό που σε τελική ανάλυση παράγεται,, να επανεκτιμηθεί η πρακτική της κερδοφορίας μέσω αύξησης του χρέους, και της μη χρηματοδότησης των πραγματικών αναγκών και της πραγματικής οικονομίας.  Σ αυτήν την μεταβατική περίοδο, «η πράσινη κατανάλωση θα δώσει χρόνο προσαρμογής μέσα από μια ελεγχόμενη λιτότητα, η οποία θα μας επιτρέψει να σκεφτούμε» τις αλλαγές που πρέπει να κάνουμε όλοι για την κατακόρυφη μείωση του ατομικού και συλλογικού περιβαλλοντικού αποτυπώματος.   Στην Δανία πολύ πριν την σημερινή παγκόσμια οικονομική κρίση, υπάρχει ήδη μια βάση πάνω στην οποία θα βασιστεί αυτή η αλλαγή στην καθημερινότητα. Τυπικό παράδειγμα αποτελεί η ανυπαρξία του πλήθους έτοιμων επίπλων που περιμένουν σε μαγαζιά τον αγοραστή τους. Για κάθε αγορά γίνεται παραγγελία, με αποτέλεσμα τόσο την αποφυγή περιττών ρύπων όσο και την μείωση του κόστους του προϊόντος από έξοδα αποθήκευσης μεταφοράς στους χώρους επίδειξης κλπ.   Με λίγα λόγια χρειάζεται αλλαγή κουλτούρας «στα λίγα που μας απελευθερώνουν».

Πατήστε εδώ για να δείτε το Β΄ Μέρος της συνέντευξης με τον κ. Ευθυμιόπουλο Ηλία, θέμα: Περιβαλλοντικά Ανταποδοτικά για την κατασκευή του Ε-65 και η Natura Σπερχειού – Μαλιακού.

27 Απριλίου 2009

Μπέλεσης Αλέξανδρος
Μέλος της Μ.Κ.Ο. Σόλων