1

ΤΙ ΒΡΗΚΕ Ο ΛΟΥΚΥ ΛΟΥΚ ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ; (του Γιάννη Ζήση)

 «Όποιος πιστεύει ότι η εκθετική ανάπτυξη μπορεί   να συνεχίζεται για πάντα σε ένα πεπερασμένο κόσμο είναι είτε τρελός, είτε οικονομολόγος» 
                                  Kenneth Boulding, οικονομολόγος 

         Ο τίτλος παραπέμπει στο γεγονός ότι μια από τις τράπεζες που αναδεικνύουν σημεία ανάκαμψης εμφανίζεται στις ιστορίες του Λούκυ Λουκ…

         Προφανώς, ο Λούκυ Λουκ δεν θα αναρωτιόταν γιατί συμβαίνει αυτή η χρηματιστηριακή ανάκαμψη την ώρα που θα έπρεπε να είχαμε φυσιολογικά μεγιστοποίηση της ύφεσης και της κρίσης, με δεδομένο αυτό το ασαφές τοπίο που προκύπτει άμεσα από έναν ορθολογικό συλλογισμό. Με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και παραδεκτά, πρέπει να ψάξουμε λίγο περισσότερο την αιτία της «εαρινής επίθεσης» των χρηματιστηρίων. 
         Προφανώς τα χρηματιστήρια δεν νιώθουν και δεν συμπαρασύρονται από το πνεύμα της Αναστάσεως, αδιαφορούν για τέτοια πράγματα. Τα χρηματιστήρια δεν νιώθουν την άνοιξη ως οικολογική εποχή και δεν έχουν προτίμηση ημισφαιρίων, εξάλλου κάπου αλλού στο ίδιο χρονικό διάστημα είναι φθινόπωρο.

         Άρα λοιπόν κάτι άλλο συμβαίνει. Το θέμα είναι, υπάρχει κανείς που να αναζητά να  βρει τι είναι αυτό «το άλλο» που συμβαίνει αυτήν την ώρα που όλοι καραδοκούν για μια καλή είδηση που θα τους φέρει πίσω τα λεφτά τους, ξεπληρώνοντας τα δανεικά και ελπίζουμε όχι αγύριστα των σχεδίων διάσωσης; Αναφερόμαστε πάντα στα  κεφάλαια φούσκες που απώλεσαν στα χρηματιστήρια και στις εξωτικές «φούσκες».

          Εκεί λοιπόν βρίσκεται το κλειδί. Ποιος θα το ψάξει; Είναι δύσκολο να το ψάξει ο Λούκυ Λουκ. Ας το επιχειρήσουμε όμως να το βρούμε.

          Συλλογισμός πρώτος: ξέρουμε ότι στους τελευταίους μήνες του 2008 η μόνη ρευστότητα που υπήρχε, όπως είπε και ο υπεύθυνος για την δίωξη του οικονομικού εγκλήματος και του μαύρου χρήματος της επιτροπής του ΟΗΕ[1], ήταν το ίδιο το μαύρο χρήμα της διεφθαρμένης οικονομίας που ξεπλενόταν ασύστολα και δεν το «ενοχλούσε» κανείς, εφόσον όλοι το είχαν ανάγκη. Έτσι, στα ίδια τα κράτη μαζί με τα σχέδια διάσωσης κυκλοφορούσε επιτέλους για κάποιους μαύρο χρήμα ελεύθερο από ελέγχους, με την ανοχή και την συνενοχή των αρχών. 

          Ξέρουμε επίσης ότι εκτελούνται ήδη τα πακέτα διάσωσης και τίθεται το εύλογο ερώτημα τώρα: αυτοί που έχουν χάσει την περιουσία τους πώς θα την ξανακερδίσουν; Μέσω της πραγματικής οικονομίας; Ξεπληρώνοντας τα χρέη τους; Προφανώς όχι. Πολύ δε περισσότερο όταν οι δανειοδοτικές επισφάλειές τους μεγαλώνουν, δεδομένης της κρίσης και της ύφεσης. Συνεπώς πρέπει να τα ξαναπάρουν πίσω μέσα από μια χρηματιστηριακή «φουσκοθαλασσιά».

           Αυτό προφανώς το γνώριζαν από την αρχή και προφανώς λογικό ήταν να σχεδιάσουν και να συντονίσουν αυτή την επιχείρηση επιμερίζοντας το κόστος της στην διαδικασία αυτή. Γι’ αυτό και κατά παράξενο τρόπο έχουν συντονίσει πιθανότατα κάποια άλλα εγχειρήματα στην μέση της κρίσης, έχουν συντονίσει το εγχείρημα έτσι ώστε να αρχίσει να εμφανίζεται το έτος 2009 ως αισιόδοξο σαν τέλος αρνητικών αποτελεσμάτων για τις τράπεζες. Ένα τέλος το οποίο κανένας αναλυτής δεν προέβλεπε τόσο άμεσο. Μόνο η επιθυμία κυρίως αυτών που είναι χρηματιστηριακοί αναλυτές. Και δω πρέπει να πούμε ότι έχουμε δύο ειδών αναλυτές: τους χρηματιστηριακούς και τους μακροοικονομικούς ή τους οικονομολόγους αναλυτές.

          Και εδώ βρίσκεται η μεγάλη διάσταση απόψεων. Οι μεν καραδοκούν για να ακουστεί το διάγγελμα ή το σύνθημα «ορμάτε». Οι δε παρατηρούν και βλέπουν το φαινόμενο με ευρύτερες χρονικές διαστάσεις. Οι μεν παρακολουθούν σε εβδομαδιαία και ημερήσια βάση τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις και ειδήσεις, οι δε έχουν εποπτεία μηνών ή και ετών. 

         Προφανώς το εγχείρημα λοιπόν είναι «εναρμονισμένο» πατερναλιστικά στο κλίμα ώστε να ανατροφοδοτείται η χρηματιστηριακή ανάκτηση των περιουσιών, των τρις δολαρίων που χάθηκαν. Εδω ακριβώς έπαιξαν τον ρόλο τους τα σχέδια διάσωσης ως άμεσες χρηματιστηριακές επενδύσεις ανατροφοδοτώντας την χρηματιστηριακή ρευστότητα.

          Το ζήτημα είναι: για πόσο χρόνο ακόμη θα ξεφεύγουμε μέσω της αισιοδοξίας από το ταμείο της κρίσης; Μήπως απλώς μετακυλύουμε την κρίση κάνοντάς την πιο επώδυνη και τελεσίδικη σε αποτελέσματα στην επόμενη φάση της. 
          Iδού λοιπόν το κλειδί του μυστηρίου αυτής της χρηματιστηριακής άνοιξης εν μέσω βαθιάς οικονομικής κρίσης, πριν ακριβώς αυτή η κρίση να αγγίξει καθέναν, πριν πειράξει δηλαδή οριστικά όλο το ψυχολογικό σύστημα της οικονομίας. Κανένας πια δεν ψάχνει τι κρύβεται πίσω από τις καλές ειδήσεις, το πόσο καθαρές και  αξιόλογες είναι. Όλοι θέλουν το «όπιο της αισιοδοξίας». 

          Πάνω από όλα, το χρειάζονται αυτοί που θέλουν να ανακτήσουν τις περιουσίες τους. Αλλά από ποιόν άραγε θα τις πάρουν; Σε τελική ανάλυση ενδεχομένως θέλουν να αποπληρώσουν τα κράτη με ένα κίβδηλο νόμισμα, με την μετοχική τους αξία σε νέες τιμές. Αφού πήραν τα δάνεια σε χαμηλές, στην βάση των χαμηλών τιμών τους, τώρα θέλουν να τα αποπληρώσουν. Τα δάνεια αυτά αποτελούν την ρευστότητα που προέρχεται από τους πολίτες. θέλουν να τα αποπληρώσουν με τις ρευστοποιήσεις με υπερτιμημένες  μετοχικές βάσεις! 

          Κανείς δεν ξέρει υπό ποιους όρους δόθηκαν αυτά τα δάνεια σε σχέση με τις μετοχές, σε λεπτομερές επίπεδο και πιθανόν γενικεύοντας να κάνει ένα σημαντικό λάθος. Προφανώς το βάρος της ανάκαμψης θα μετακυληστεί μέσα σε λίγους μήνες, στους φορολογούμενους ή σε όσους θα αγοράσουν μετοχές σε υψηλές τιμές νομίζοντας ότι κρατούν μια ανερχόμενη αξία. Το θέμα δηλαδή είναι σε ποιανού χέρια θα κάτσει η φούσκα, σε ποιον θα κάτσει. Σε ποιανού τα χέρια θα κάτσει και θα σκάσει η βόμβα;

         Πάλι το πάθος και η απληστία έγιναν κανόνας αλλά ποιος πολιτικός και ποιος αναλυτής είναι αυτός που προσδιορίζει το κοινό πάνω στο οποίο αναπτύσσεται η χρηματιστηριακή φούσκα; Μόνο ο Λούκυ Λουκ μπορεί να μας πει κάτι παραπάνω ιδιαίτερα αν αντιληφθεί ότι ο Τζόε Ντάλτον είναι αρχιτραπεζίτης!

[1] http://www.isotimia.gr/default.asp?pid=21&la=1&artid=70335&catid=3


16 Απριλίου 2009

Γιάννης Ζήσης, Δημοσιογράφος-Συγγραφέας
Μέλος της ΜΚΟ Σόλων