1

Η ΠΛΕΟΝ ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΗ ΑΠΟΨΗ ΠΟΥ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΕΔΑΦΟΣ

Η ενδεκαήμερη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το περιβάλλον στη Βόννη της Γερμανίας έληξε χωρίς να πετύχει ούτε τους ελάχιστους συμβιβασμούς μεταξύ των συμμετεχόντων κρατών
        Οι ανεπτυγμένες χώρες και κυρίως οι Ηνωμένες Πολιτείες βρέθηκαν στο επίκεντρο των κατηγοριών για έλλειψη συγκεκριμένων πολιτικών για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.
         Το ζήτημα της μείωσης των ρύπων για το οποίο ερίζουν ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες εξετάστηκε και συζητήθηκε στη λογική της αναζήτησης ευθυνών και εκτόξευσης κατηγοριών από τη μία πλευρά στην άλλη, χωρίς να ληφθούν αποφάσεις επί του πρακτέου.

Η Δύση ψάχνει τρόπους να δεσμεύσει τις μεγάλες αναπτυσσόμενες οικονομίες (κυρίως Κίνα και Ινδία-Βραζιλία) σε μία δεσμευτική συμφωνία στην Κοπεγχάγη, ενώ από την άλλη πλευρά οι αναπτυσσόμενες χώρες δηλώνουν ότι το περιβάλλον δεν θα ανανήψει χωρίς συγκεκριμένες δεσμευτικές πολιτικές από πλευράς των ανεπτυγμένων οικονομιών. Όλα αυτά μερικές μόλις ημέρες μετά την απογοητευτική όσο και αναμενόμενη αδιαφορία που επέδειξαν για το περιβάλλον οι ηγέτες του G-20 στο Λονδίνο. 

         Η συνάντηση της Βόννης, άλλη μία από τις «προπαρασκευαστικές» ενόψει της πολυαναμενόμενης Συνόδου της Κοπεγχάγης το Δεκέμβριο, χαρακτηρίστηκε από τις κατηγορίες των αναπτυσσόμενων χωρών προς τις ανεπτυγμένες για έλλειψη συγκεκριμένων και διευρυμένων πρωτοβουλιών και πολιτικών μείωσης των εκπομπών ρύπων.
        Σύμφωνα με τις αναπτυσσόμενες χώρες οι ανεπτυγμένες οικονομίες δεν λαμβάνουν μέτρα στο βαθμό που απαιτείται προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω αρνητικές συνέπειες από την παγκόσμια υπερθέρμανση.
        Η βασική κατηγορία που έχει συσπειρώσει πάρα πολλά αναπτυσσόμενα κράτη, είναι ότι οι πλούσιες χώρες κατάφεραν και ανέπτυξαν τις οικονομίες τους μετά από δύο αιώνες έντονης εκβιομηχάνισης που είχαν ως αποτέλεσμα την αλόγιστη έκλυση ρύπων, το τίμημα της οποίας πληρώνει τώρα ολόκληρος ο πλανήτης. 

        Ο Αμερικανός αντιπρόσωπος Τζόναθαν Πέρσινγκ παραδέχθηκε ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες χρειάζονται άμεση βοήθεια ώστε να ανταπεξέλθουν στις νέες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί, αλλά κατέστησε σαφές ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες –οι οποίες βρίσκονται άλλωστε στο επίκεντρο των κατηγοριών- θα προχωρήσουν σε ρεαλιστικούς στόχους όσον αφορά την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών, οι οποίοι θα είναι «πολιτικά και τεχνολογικά εφικτοί».

         Τα αναπτυσσόμενα έθνη ζητούν δεσμεύσεις για μεγαλύτερες μειώσεις ρύπων από την πλευρά των ανεπτυγμένων:
-η Ευρωπαϊκή Ένωση υπόσχεται μείωση των εκπομπών σε ποσοστό 20% έως το 2020 σε σύγκριση με το 1990 ενώ,
-οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ως στόχο τη μείωση των εκπομπών έως το 2020 ώστε αυτές να επανέλθουν στα επίπεδα του 1990.
         Σύμφωνα όμως με τα αναπτυσσόμενα έθνη το ποσοστό αυτό θα πρέπει να ανέλθει σε 25-40 ή ακόμα και 45%. Με την άποψη αυτή μάλιστα συμφωνεί η πλειοψηφία των περιβαλλοντικών και επιστημονικών οργανώσεων ανά τον κόσμο.
         Πέρα των δεσμεύσεων για μεγαλύτερες μειώσεις των εκλύσεων ρύπων, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες ζητούν από τα πλούσια κράτη περισσότερες επενδύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος καθώς και μεγαλύτερη ανάπτυξη «καθαρών» τεχνολογιών.

         Ο κ. Πέρσινγκ πάντως, εκπροσωπώντας μεγάλο μέρος των ανεπτυγμένων χωρών χαρακτήρισε κάποιες από τις απαιτήσεις αυτές ως «αβάσιμες». Η αμερικανική πλευρά ζήτησε την υιοθέτηση ενός μακροπρόθεσμου προγράμματος, το οποίο θα περιλαμβάνει σημαντικούς μολυντές από τον αναπτυσσόμενο κόσμο, όπως η Κίνα και η Ινδία.

Κάτι τέτοιο φαίνεται πολύ δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, αν σκεφτεί κανείς ότι το Πεκίνο προσπαθεί να αποποιηθεί των περιβαλλοντικών ευθυνών του, ακόμα και για τους ρύπους που προέρχονται από την παραγωγή των προϊόντων που εξάγει.

         Παρόλα αυτά, εκτός από τις αναπτυσσόμενες χώρες, ακόμα και αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών επέκριναν δριμύτατα την Ουάσιγνκτον«Περιμένουμε ακόμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες να θέσουν επί τάπητος τις προτάσεις τους» δήλωσε σχετικά ο Μάικλ Ζάμιτ-Κουτάγιαρ, ανώτατος αξιωματούχος επί θεμάτων κλιματικής αλλαγής του Οργανισμού.
         Ο κ. Κουταγιάρ μάλιστα ανέφερε ότι η πλέον απαισιόδοξη πρόβλεψη που κερδίζει -απολύτως δικαιολογημένα- έδαφος ίσως γίνει πραγματικότητα: αν συνεχιστούν οι υφιστάμενες περιβαλλοντικές πολιτικές είναι πολύ πιθανό, η Σύνοδος της Κοπεγχάγης να μην οδηγήσει πουθενά. 

        Στην ανάγκη περαιτέρω δεσμεύσεων από τα πλούσια έθνη αναφέρθηκαν και αρκετοί αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι αναφερόμενοι κυρίως στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, τόνιζαν την ανάγκη να προβούν σε δεσμεύσεις αντίστοιχες με αυτές που έχουν αναλάβει τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.
        Εκτός της απογοητευτικής παρουσίας των ΗΠΑ και η Ιαπωνία προκάλεσε τη δυσφορία, δηλώνοντας ότι θα «πάρει επίσημη θέση» τον Ιούνιο. Ρωσία και Ουκρανία απέφυγαν επίσης οποιαδήποτε δέσμευση.
       Όσον αφορά τον ξεχασμένο Τρίτο Κόσμο, πολλές χώρες του οποίου δεν μπορούν καν να συμπεριλαμβάνονται στην ομάδα κρατών με την εύσχημη ονομασία «αναπτυσσόμενες χώρες» τα δεδομένα μοιάζουν δραματικά: «Οι ανεπτυγμένες χώρες εμφανίζονται εξαιρετικά διστακτικές στο να θέσουν συγκεκριμένα νούμερα και στοιχεία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» ανέφερε σχετικά ο εκπρόσωπος των Μαλδίβων απογοητευμένος, δύο ημέρες μετά τη δραματική έκκληση Γκανέζου αξιωματούχου που παρέστη στις συνομιλίες, ότι «για αυτούς μπορεί να είναι ζήτημα περιβαλλοντικό, για εμάς όμως είναι θέμα επιβίωσης».   

(ΑναφορέςReuters, New York Times, BBC)


9 Απριλίου 2009

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων