ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΣΥΝΘΕΣΗ & ΣΧΕΔΙΟ ΙΔΕΩΝ

“ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΟΝ” ΛΕΕΙ Ο ΕΦΕΥΡΕΤΗΣ ΤΟΥ WWW

berners lee 1 mik - Σόλων ΜΚΟ
image_pdfimage_print

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσίασε η πρώτη ημέρα του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου Web Science Conference στα πλαίσια του 4ου Συνεδρίου Πολιτισμικής Σύγκλισης και Ψηφιακής Τεχνολογίαςπου διοργανώνεται στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και του Association for Computing Company.

Το Web Science Conference 2009:”Society On Line” είναι το πρώτο παγκόσμιο Συνέδριο αφιερωμένο στην επιστημονική μελέτη των κοινωνικών και τεχνολογικών διαστάσεων του Διαδικτύου ως αυθύπαρκτου και καινοτόμου δημιουργήματος. Την πρώτη ημέρα της ημερίδας παρακολούθησαν εκ μέρους της ΜΚΟ Σόλων οι: Παναγιώτης Κατσουλάκος και Άρης Καπαράκης.Το Συνέδριο διοργανώνεται στα πλαίσια του 4ου Συνεδρίου Πολιτισμικής Σύγκλισης και Ψηφιακής Τεχνολογίας, το οποίο από το 2003 (πρώτος χρόνος διεξαγωγής),  έχει καθιερωθεί από το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού ως σημαντικός θεσμός για τα διεθνή δρώμενα.

 

papoulias 1 - Σόλων ΜΚΟΚύριοι ομιλητές ήταν δύο παγκοσμίου φήμης επιστήμονες, ο εφευρέτης του www (world wide web) καθηγητής Τιμ Μπέρνερς-Λι, και ο Έλληνας καθηγητής Ιωσήφ Σηφάκης.

Το Συνέδριο παρευρέθη ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, ενώ ολιγόλεπτους χαιρετισμούς προσφώνησαν ο υπουργός Πολιτισμού Αντώνης Σαμαράς και η καθηγήτρια πληροφορικής του Πανεπιστημίου του Southampton και εκ των συνιδρυτών του Web Science Research Initiative (WSRI) Ντέιμ Γουέντι Χολ. Συντονιστής των ομιλιών και της συζήτησης που ακολούθησε ήταν ο καθηγητής Γιώργος Μητακίδης.

Βασικές θεματικές των ομιλιών ήταν ο ολοένα αυξανόμενος ρόλος των εφαρμογών του διαδικτύου και των ενσωματωμένων συστημάτων στο σύνολο των κοινωνικοοικονομικών τομέων του σύγχρονου ανθρώπου, ο οποίος καθιστά επιτακτική πλέον την ανάγκη για διεπιστημονικότητα στη διερεύνηση του διαδικτύου και την εξεύρεση των κατάλληλων μεθοδολογικών εργαλείων, την προαγωγή της έρευνας, την κατανόηση του αντίκτυπου των τεχνολογιών του web, τις διαστάσεις που προκύπτουν στα άτομα και τις κοινωνίες μέσα από τη χρήση του. 

Η Ντέιμ Γουέντι Χολ στη χαιρετιστήρια ομιλία της τόνισε την ανάγκη ανάπτυξης μίας νέας μεθοδολογίας στη χρήση και τις πρακτικές των εφαρμογών του διαδικτύου καθώς αυτό αναπτύσσεται καθημερινά και αφορά όλων των ειδών τις επιστήμες. Η κ. Χολ σημείωσε παραστατικά ότι ο παγκόσμιος ιστός «βρίσκεται πάνω σε έναν βράχο», από τον οποίο δεν ξέρει «αν θα πετάξει ή θα πέσει»,  όσον αφορά στην πρακτική που θα ακολουθηθεί στη χρήση και ανάπτυξή του.

 

berners lee 1 mik - Σόλων ΜΚΟΣτη συνέχεια τον λόγο πήρε ο παγκοσμίου φήμης Τιμ Μπέρνερς-Λι, του οποίου το επιστημονικό έργο από την δεκαετία του ’80 θεωρείται ορόσημο για την δημιουργία και ανάπτυξη του παγκόσμιου ιστού, όπως τον ξέρουμε σήμερα. Ο Βρετανός καθηγητής είναι ο εφευρέτης του παγκοσμίου ιστού.

Ο κ. Μπέρνερς-Λι ανέφερε ότι η ιδέα για έναν παγκόσμιο ιστό προέκυψε την περίοδο που εργαζόταν στο διεθνές ερευνητικό κέντρο CERN στην Γενεύη της Ελβετίας.

Η δυσκολία που αντιμετώπιζαν εκεί οι συγκεντρωμένοι από όλο τον κόσμο επιστήμονες προκειμένου να συνδέσουν διαφορετικούς υπολογιστές και διαφορετικά προγράμματα με σκοπό την βελτίωση των εργασιών τους, τον έπεισε για την ανάγκη ύπαρξης ενός κοινού συστήματος πληροφόρησης (common information system).

O τύπος και οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι είδαν με θετικό βλέμμα και πολλοί από αυτούς με ενθουσιασμό την προοπτική ανάπτυξης των υπαρχόντων δικτύων internet (της σύνδεσης δηλαδή μεταξύ υπολογιστών σε ένα συγκεκριμένο υφιστάμενο χώρο) σε ένα κοινό παγκόσμιο δίκτυο web. Τον ενθουσιασμό αυτό συμμερίστηκαν και οι εταιρίες, οι οποίες όμως διείδαν αμέσως την εμπορική χρησιμότητα ενός τέτοιου κοινού παγκοσμίου συστήματος πληροφοριών, παρακάμπτοντας όλες τις υπόλοιπες χρησιμότητες που θα προέκυπταν (όπως και προέκυψαν άλλωστε) από την εφαρμογή του.  Το web τελικά έγινε ένα παγκόσμιο εργαλείο που αφορά όλες τις επιστήμες και τις ειδικότητες και η παγκόσμια κοινότητα «απογειώθηκε» με την εφαρμογή του

Αυτή τη στιγμή το κοινό αυτό σύστημα πληροφοριών περιέχει εντός του τόσες διευθύνσεις, όσες και ο αριθμός νευρώνων του ανθρώπου
Σε αντίθεση με τον άνθρωπο όμως, όπου αυτός ο αριθμός έχει καταγραφεί και εξεταστεί λεπτομερώς από την γενετική, την χημεία και την ιατρική, η δομή του web δεν σχεδιάστηκε κεντρικά από κανένα, ενώ συνεχίζει να αναπτύσσεται.

 

berners lee 2 mik - Σόλων ΜΚΟΗ ανάπτυξη αυτή συνεχίζεται ραγδαία και αδιάλειπτα, δείχνοντας ότι «το μέλλον είναι μεγαλύτερο από το παρόν»,καθώς κάθε κατανόηση που αφορά το web οδηγεί σε μία σειρά καινούριων. 
Το κοινό αυτό σύστημα πληροφοριών είναι πια συνδεδεμένο με την ανθρωπότητα (humanity-connected) και ενιαίο στο σύνολό του. «Δεν μπορείς να χαράξεις μία κόκκινη γραμμή και να πεις: τώρα χωρίζω το web στα δύο» γιατί το διαδίκτυο έχει ως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του την καθολικότητα.

Ο κ. Μπέρνερς Λι τέλος αναφέρθηκε στη δυναμική που μπορεί να έχουν οι εφαρμογές του web στον αναπτυσσόμενο κόσμο, με δεδομένο ότι το 80% της παγκόσμιας κοινότητας δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. 
«Η μεγάλη ελπίδα για τον αναπτυσσόμενο κόσμο και την είσοδό του στον χώρο του διαδικτύου είναι τα κινητά τηλέφωνα» ανέφερε ο Βρετανός καθηγητής, λόγω της προσβασιμότητας των τηλεφώνων νέας τεχνολογίας στον παγκόσμιο ιστό και προσθέτοντας ότι η περαιτέρω ανάπτυξη των εφαρμογών του διαδικτύου στον αναπτυσσόμενο κόσμο απαιτεί παγκόσμια συνεργασία και κατανόηση της διαφορετικότητας και της πολυπολιτισμικότητας. 
«Το facebook για παράδειγμα είναι ένα σύστημα δικτύωσης που εφευρέθηκε ουσιαστικά για τους εφήβους στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν μπορείς να πεις ότι θα λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο σε ένα χωριό της Αφρικής, δεδομένων των διαφορετικών τρόπων ζωής» ανέφερε χαρακτηριστικά.

 

sifakis 1 - Σόλων ΜΚΟΣτην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Ιωσήφ Σηφάκης ο πρώτος Έλληνας επιστήμονας που τιμήθηκε με το κορυφαίο επιστημονικό βραβείο Turing και πρωτοπόρος στον τομέα των Ενσωματωμένων Συστημάτων. Τα ενσωματωμένα συστήματα έπαιξαν κυρίαρχο ρόλο στην ανάπτυξη του web και όλων των νέων τεχνολογιών που καθημερινά κάνουν ευκολότερη τη ζωή μας, από τα αυτοκίνητα και τα αεροπλάνα, μέχρι τα τηλέφωνα και τις οικιακές συσκευές.

Παράλληλα με την επανάσταση του διαδικτύου, έλαβε χώρα μια “ήσυχη επανάσταση”, αυτή των ενσωματωμένων συστημάτων», τόνισε ο κ. Σηφάκης.

Η ανάπτυξη των συστημάτων περιελάμβανε μία σειρά στόχων οι οποίοι είναι εξαιρετικά δύσκολοι, όπως την αντιδραστικότητα, την αυτονομία, την ευρωστία και την ικανότητά τους να προσαρμόζονται η να ενσωματώνονται σε άλλα συστήματα χωρίς να επιφέρουν σε αυτά σημαντικές αλλαγές. 

Στους στόχους αυτούς έπρεπε και πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψη η δυνατότητα οικονομικής προσέγγισής τους από ευρεία τμήματα της αγοράς, καθώς μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις ανάπτυξης των συστημάτων είναι να γίνουν φθηνότερα και πιο ευρέως προσβάσιμα.

 

sifakis 2 - Σόλων ΜΚΟΟ Έλληνας καθηγητής αναφέρθηκε στα τέσσερα ζωτικής σημασίας για τους επιστήμονες του χώρου σημεία, που αφορούν την ανάπτυξη των ενσωματωμένων συστημάτων. 
-Το πρώτο σημείο (security critical) αφορά την ασφάλεια των ενσωματωμένων συστημάτων, όπως για παράδειγμα αυτών που καθορίζουν τη λειτουργία ενός αεροσκάφους.
-Το δεύτερο σημείο (safety critical)  αφορά την προστασία των ενσωματωμένων συστημάτων, όπως αυτά που είναι υπεύθυνα για τη λειτουργία των τραπεζικών καρτών.
-Το τρίτο σημείo (mission critical) έχει να κάνει με την λειτουργικότητα των συστημάτων σε πιο εξελιγμένες τεχνολογίες, όπως για παράδειγμα τα ενσωματωμένα συστήματα των διαστημικών πυραύλων ή των ηλεκτρονικών υπολογιστών.
-Το τέταρτο (best effort critical)  αφορά τις προοπτικές βελτίωσης των ήδη υπαρχόντων ενσωματωμένων συστημάτων, όπως για παράδειγμα των συστημάτων που χρησιμοποιούνται στα αυτοκίνητα και στα κινητά τηλέφωνα.

Οι προκλήσεις που υπάρχουν προς αντιμετώπιση των συστημάτων αυτών είναι πολλές και δαπανηρές.

Τέτοιες προκλήσεις είναι η προσβασιμότητα τους στην αγορά, η προσπάθεια δηλαδή να μην καθίστανται αυτά τα συστήματα εξαιρετικά δαπανηρά, η επιλογή των κατάλληλων υλικών κατασκευής και η εμπειρική σχεδίασή τους. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Σηφάκης, «υπάρχουν συστήματα των οποίων το 90% του συνολικού κόστους παραγωγής και εξέλιξης αφορά μόνο την δοκιμαστική λειτουργία τους».

 Σημαντικότατη πρόκληση για την εξέλιξη των συστημάτων είναι η –εκ της πρωτοποριακής φύσης τους βέβαια εκπορευόμενη- έλλειψη δυνατότητας πρόβλεψης της λειτουργικότητας και των εφαρμογών τους. Ως παράδειγμα ο κ. Σηφάκης ανέφερε, ότι ένας σχεδιασμός γέφυρας έχει προβλέψει τη δυνατότητα ύπαρξης και λειτουργίας της γέφυρας για αιώνες. Δεδομένο το οποίο δεν μπορεί να προβλεφθεί για τα ενσωματωμένα συστήματα.

Ο κ. Σηφάκης τέλος αναφέρθηκε στην ασφάλεια των ενσωματωμένων συστημάτων σχετικά με το διαδίκτυο. Η έρευνα που θα προωθεί την ασφάλεια και την αξιοπιστία του διαδικτύου θα πρέπει να ενταθεί καθώς αυτή τη στιγμή από τις εφαρμογές του διαδικτύου προέρχονται μία σειρά προκλήσεων, όπως για παράδειγμα το διαδικτυακό οργανωμένο έγκλημα, το οποίο είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο έγκλημα στον κόσμο. 
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Σηφάκης απαιτείται η ανάπτυξη τεχνολογίας ασφάλειας «η οποία θα είναι αποτέλεσμα προγραμματισμού και η οποία δεν θα προκύπτει μέσω ασαφειών» (security by design than security through obscurity).


kosmos 1 mik - Σόλων ΜΚΟ

Φωτογραφίες: Παναγιώτης Κατσουλάκος,
Κείμενο: Άρης Καπαράκης

19 Μαρτίου 2009

Σχετικά άρθρα