ΤΑ ΓΚΟΛΝΤΕΝ ΜΠΟΪΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΠΟΝΟΥΣ (της Ιωάννας Μουτσοπούλου)
Στις ΗΠΑ, και όχι μόνον, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα έλλειψης κατάλληλου νόμου για την αντιμετώπιση των μπόνους που δίνονται εν μέσω οικονομικής κρίσης στα μεγαλοστελέχη των πτωχευμένων επιχειρήσεων. Όμως σε μία κοινωνία δικαίου δεν υπάρχει κενό δικαίου. Υπάρχουν οι γενικές ποινικές, αστικές και διοικητικές διατάξεις καθώς και το σύνταγμα και επιπλέον ορισμένες αρχές δικαίου που μπορούν να βοηθήσουν στην έρευνα της νομιμότητας ή μη ορισμένων δράσεων. Στις δημοκρατίες πάντοτε υπάρχουν τέτοιες αρχές και είναι ζήτημα της πολιτικής βούλησης να τις εφαρμόσει. |
Η είδηση ότι τα υψηλόβαθμα στελέχη των μεγάλων, πτωχευμένων στην πραγματικότητα, αμερικανικών τραπεζών και κεφαλαιακών οργανισμών (όπως της AIG) εισπράττουν σήμερα για το ζοφερό έτος 2008 (έτος που ξέσπασε η κρίση) τεράστια ποσά συνόλου 165-180 εκ. δολλ. σαν μπόνους για τις «υπηρεσίες» τους από εκείνα τα χρήματα που οι φορολογούμενοι πληρώνουν για να μη καταρρεύσει το όλο σύστημα (Βλέπε 1-7). Οι νομικοί σύμβουλοι της κυβέρνησης των ΗΠΑ δεν βλέπουν νόμιμο τρόπο για να καταργηθούν τα μπόνους ή να αποτραπεί η καταβολή τους (Βλέπε 9). Ο Αμερικανός Υπουργός Οικονομίας πρότεινε να αφαιρεθεί αυτό το ποσόν από την ενίσχυση που πρόκειται να δώσουν στην AIG(Βλέπε 7). Αλλά αυτό φαίνεται παράλογο σαν λύση, γιατί το ποσόν που θα παρακρατήσουν από την ενίσχυση δεν θα λείψει από τα γκόλντεν μπόις αλλά θα λείψει από την ίδια την εταιρεία που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της. Επομένως αργότερα, όταν θα έχει ξεχαστεί το θέμα, θα ξαναδοθεί εμμέσως το ποσόν σαν βοήθεια για την ανάγκη που θα υπάρχει τότε. Δηλαδή τα μπόνους των στελεχών αφαιρούν μέρος από την ικανότητα της εταιρείας για αποκατάσταση και εφόσον η βοήθεια αποβλέπει στην αποκατάσταση αυτή, λογικό είναι να δίνεται άσχετα από αυτό που την προκάλεσε. Απλά το πρόβλημα έτσι μετατίθεται στο μέλλον. |
Να σημειώσουμε επίσης ότι αυτά τα μεγαλοστελέχη επιχειρούν τώρα να αυξήσουν τους βασικούς τους μισθούς, προφανώς για να μην εντάσσονται οι αμοιβές τους στην κατηγορία των μπόνους που είναι αμφισβητούμενα. Αυτό κατά βάθος ερμηνεύεται ως πάθος να είναι δημόσιοι υπάλληλοι με όρους όμως απληστίας. Α.-Αυτό το πρόβλημα είναι ένα πολύ σπουδαίο ζήτημα, όχι τόσο για το γεγονός ότι τέτοιοι άνθρωποι, που οδήγησαν με τις πράξεις τους στην παγκόσμια αυτή κρίση, θα λάβουν (έστω φορολογημένα στο 90%) τόσα χρήματα εν μέσω πενίας των πολλών, αλλά για το ότι: |
Β.–Τι είναι λοιπόν αυτό που λείπει ώστε μία δημοκρατία να μη μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό της; |
Αν ωστόσο ο νόμος ρητά εξαιρεί ή αποκλείει μία τέτοια ερμηνεία, τότε θα πρέπει ίσως: |
3) Το γεγονός ότι το κράτος αυτό είναι πλήρως εξαρτημένο οικονομικά από ιδιωτικούς οικονομικούς παράγοντες που είναι αυτοί μάλιστα που εκδίδουν και το αμερικανικό χρήμα (το δολλάριο) θα πρέπει να μας κάνει να αναλογισθούμε καθαρά ποια επίπτωση έχει αυτό στην έννομη τάξη, με την ευρύτερη μάλιστα έννοια της ειρήνης και της κοινωνικής αρμονίας. Γιατί είναι γνωστό ότι η οικονομική δύναμη πάντοτε οδηγούσε σε εξουσία. Τι είδους λοιπόν κράτος είναι αυτό που δανείζεται συνεχώς από ιδιώτες και που ακόμη και το χρήμα, το σύμβολο αυτό της σύγχρονης οικονομίας, εκδίδεται από τους ίδιους ιδιώτες; Έχει ή δεν έχει αυτό το κράτος κάποια εξουσία (imperium) που να μπορεί να τη χρησιμοποιήσει και υπέρ των πολλών; |
ΑΝΑΦΟΡΕΣ 1) http://www.capital.gr/News.asp?id=697759, “Geithner:Η AIG θα επιστρέψει το ποσό των μπόνους», 18/3/2009. 2) http://www.kathimerini.gr/4Dcgi/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_18/o3/2009_271597, «Θα πάρει πίσω τα μπόνους της AIG το δημόσιο των ΗΠΑ», 18/3/2009. 3) http://www.imerisia.gr/general.asp?catid=20110&tag=9329&pubid=6381103, «Στον εισαγγελέα για τα μπόνους της AIG», 18/3/2009. 4) http://www.imerisia.gr/general.asp?catid=20110&tag=9329&pubid=6375122, «AIG:Εξακολουθεί να μοιράζει τεράστια ποσά σε μεγαλοστελέχη της», 18/3/2009. 5) http://www.protothema.gr/content/print/php?id=26459, «AIG: Οργή για τα μπόνους και πλήγμα για τον Ομπάμα». 6) http://www.e-tipos.com/newsitem?id=81045, «Ανένδοτος Ομπάμα κατά golden boys», 18/3/2009. 7) http://www.naftemporiki.gr/news/printstory.asp?stories=1642486&id=1642486=on, «Τ.Γκάιθνερ: Η AIGθα επιστρέψει τα μπόνους στο κράτος», 18/3/2009. 8) http://www.enet.gr/online_print?id=46024820, «Αδίστακτες οι AIG και Citygroup μοίρασαν τις ενισχύσεις του δημοσίου στα golden boys τους – Πάρε τα λεφτά των κορόιδων και τρέχα», του Μωϋσή Λίτση, 17/3/2009. 9) http://www.ethnos.gr/general.asp?catid=11381&subid=20110&tag=8940&pubid=2712783, «Πολύ φτωχό το πακέτο Ομπάμα», 18/3/2009. |
20 Μαρτίου 2009, Ιωάννα Μουτσοπούλου, Δικηγόρος |