ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΕΤΟΣ ΔΑΡΒΙΝΟΥ ΚΑΙ ΟΛΙΣΤΙΚΟΣ ΔΑΡΒΙΝΙΣΜΟΣ (A’ ΜΕΡΟΣ)

 Παρά το γεγονός ότι θα πρέπει να διαφωνήσουμε με τον Ντόκινς στο ότι η πλέον σημαίνουσα πλανητικά θεωρία είναι η θεωρία του Δαρβίνου, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε -και αυτό θα είναι μια συνεισφορά μας στο “έτος Δαρβίνου” – ότι από την θεωρία του Δαρβίνου μπορούν να προκύψουν μια σειρά νέων προσεγγίσεων.  

     Αυτό θα αποτελούσε ενδεχόμενα και ένα καλύτερο αφιέρωμα, γιατί μέχρι τώρα έχουμε συνηθίσει να κάνουμε αφιερώματα αναμνηστικά ενώ το κρίσιμο θέμα μας είναι να βλέπουμε εποικοδομητικές σημάνσεις μέσα στην θεωρία του Δαρβίνου, τις οποίες να επικαιροποιούμε και να ολοκληρώνουμε.  

                     Στην πορεία αυτή θα πρέπει να πούμε ότι η θεωρία του Δαρβίνου ανέδειξε – με μια διαδικασία γνωστικής ωριμότητας – κατ’ ουσίαν την ενότητα του ανθρώπου με την φύση. Αυτήν την ενότητα  διαβλέπουμε προσπαθώντας να γνωρίσουμε οντολογικά και έμψυχα την αρχαία θρησκευτική και πολιτισμική στάση του ανθρώπου στη θηρευτική μίμηση, με μια μίμηση του θηράματος, ή με την αναπαράσταση του περιβάλλοντος επίσης σαν μια μαγική τέχνη.

           Εδώ όμως στην θεωρία του Δαρβίνου, η σπασμένη αυτή ενότητα του ανθρώπου με την φύση η οποία συνδέεται με την υπεροψία του ανθρώπου, ανακτάται νοητικά, γνωστικά. Σε   αυτό το σημείο θα σταθούμε, ιδιαίτερα μέσα από την επιστημονική σκέψη, θεωρία και προσέγγιση.

           Αυτό που στην ουσία ανακάλυψε ο Δαρβίνος ήταν η γενεαλογία της οικολογίας των ειδών, ο ρόλος του οικολογικού παράγοντα, ο ρόλος του περιβάλλοντος -πριν ακόμη αποκτήσει την σημερινή του βαρύτητα- και την επιστημονικότητα της έννοιας της οικολογίας, παρά το γεγονός ότι και η έννοια της οικολογίας είναι γεννημένη μέσα από την επιστημονική σκέψη του 19ου αιώνα.    

        Η θεωρία του Δαρβίνου κατ’ ουσίαν ανέδειξε αυτή την ανθρωπολογική και ζώοανθρωπολογική ενότητα που αργότερα η ψυχανάλυση, οι ψυχολογικές θεωρίες και η ανθρωπολογία θα την επικαιροποιούσαν ξανά με τον δικό τους τρόπο. Κατ’ ουσίαν ο Έγκελς διαπιστώνοντας ότι η βία του ανθρώπου προς την φύση αντανακλάται και στην βία στις μεταξύ μας σχέσεις είναι αδιάσπαστη, αδιάρρηκτη και συνεχής αλληλουχικά με έναν άλλο επίσης τρόπο, αναδείκνυε την ίδια την διαλεκτική της ενότητας και της αλληλεπίδρασης.
          Η θεωρία του Δαρβίνου παράλληλα επίσης λειτούργησε – και μπορεί να πει κανείς ότι έχει συνάφεια με την κυτταρική θεωρία και με την θεωρία της κυτταρικής οργανογένεσης κατά κάποιο τρόπο υπό την δυναμική που αναπτύσσεται – την εξελικτική και την διαφοροποιητική δυναμική των βλαστοκυττάρων.
           Είναι μια θεωρία που από μια άποψη διασυνδέει το μικρό και το μεγάλο στο επίπεδο των οργανισμών και τελικά διασυνδέει και όλα τα είδη μεταξύ τους οριζόντια. Είναι μια θεωρία που παρά το γεγονός ότι δεν έχουν ανακαλυφθεί οι προσαρμοστικοί μηχανισμοί, ουσιαστικά ολοκληρώνεται στην πρώτη της φάση και με την ανακάλυψη του DNA και του RNA στην βάση μιας κοινότητας ή ενός μερισμού μιας ομοιότητας συστατικών της ζωής. 

        Στην θεωρία αυτή και σε όλα τα αναπτύγματά της υπάρχει το ένστικτο αυτοσυντήρησης και μια ανάλυση επί της προσαρμοστικότητας, που εμπνέεται από  την τάση της αυτοσυντήρησης, η οποία θα έλεγε κανείς ότι διαχέεται μέχρι την ελάχιστη την κυτταρική δομή.
         Είναι ένα ένστικτο που λειτουργεί σαν παράγοντας σύνθεσης, μιας σύνθεσης η οποία δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκής ερμηνευτικά υπό την έννοια του αναπαραγόμενου μορίου, όπως το DNA. Το αναπαραγόμενο μόριο ερμηνευτικά δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκές ως προς την ιδιότητα αυτής της αλλεπάλληλης και διαφοροποίησης σε συνάρτηση μάλιστα ως προς την προσαρμοστικότητα, αφού δεν ξέρουμε τους μηχανισμούς της. Τελικά στο βάθος αναδύεται ένα σχέδιο στο DNA που λειτουργεί και αλληλεπιδρά με το ευρύτερο περιβάλλον. 

          Στο πλαίσιο αυτό μπορεί να πει κανείς ότι η θεωρία της εξέλιξης και η θεωρία της κληρονομικότητας μπορούν να συνθεθούν υπό την έννοια ενός ενδογενούς σχεδίου, μιας ζωής και μιας εξελικτικής οικολογίας, μαθησιακής και προσαρμοστικής στην ανάπτυξη της ζωής, που συνθέτει την καινοτομία με την σταθερότητα, και αναπτύσσει μηχανισμούς μάθησης και επικοινωνίας, αναπτύσσοντας ομοιοστασία και διαφορετικότητα, πλουραλισμό και συμπληρωματικότητα. Όλα αυτά η θεωρία του Δαρβίνου τα συνθέτει διαλεκτικά ως αδιαίρετες διαδικασίες.

           Εδώ λοιπόν εμφανίζεται μια εξαιρετικά μεγάλη διαθεματική και διεπιστημονική δυναμική στην θεωρία του Δαρβίνου. Πρωταρχικά όμως θα κρατήσουμε τα πολιτισμικά και τα ψυχολογικά ανθρωπολογικά σημαινόμενά της.
         Είπαμε πως η θεωρία του Δαρβίνου μας επιτρέπει – και το οφείλουμε – να ανακτήσουμε μια βιωματική αναγνώριση αξίας, την ανάδειξη και αναγνώριση της συγγενούς ετερότητας με κάθε πλάσμα στην γη. Μας επιτρέπει επιπλέον να ανακτήσουμε το νήμα της εξέλιξης της συνείδησης, – εκτός από την εξέλιξη της μορφής – σε σχέση με το ζωολογικό βάθος της. Να ξαναδούμε, χωρίς να χάσουμε, την πολιτισμική μας υπερβατικότητα, την νοητική μας πορεία μας επιτρέπει να ξαναδούμε την σχέση μας με την φύση.

          Θα έλεγε κανείς ότι η θεωρία του Δαρβίνου είναι άκρως επίκαιρη και για το πεδίο του πράσινου ή οικολογικού μετασχηματισμού και για το πεδίο του οικολογικού πολιτισμού και της οικολογικής ανθρωπολογίας. Παράλληλα η θεωρία του Δαρβίνου αναδεικνύει  την εξελικτική και εξαιρετική συνάφεια μεταξύ του ανθρώπινου και του ζωικού βασιλείου. 
        Μια συνάφεια που αναδεικνύεται, πρέπει να πάρει μια μορφή ολοκλήρωσης, όπως ακριβώς έλεγε και ο Αβραάμ Λίνκολν που εργάστηκε για αυτή την ολοκλήρωση της ανθρώπινης κοινωνίας και την κατάργηση της δουλείας. Είχε πει ότι «ναι, και βεβαίως είμαι και υπέρ των δικαιωμάτων των ζώων». Θα πρέπει δηλαδή να μπορέσουμε μέσα από αυτή την εξελικτική συνάφεια μεταξύ του ανθρώπινου και του ζωικού βασιλείου να αναγνωρίσουμε και να διευρύνουμε το καθεστώς των δικαιωμάτων σε όλες τις μορφές ζωής λαμβάνοντας υπόψη μας και κάτι άλλο το οποίο είναι επίσης  πολύ σημαντικό: πρέπει να αναγνωρίσουμε πλέον το ιστορικό βάθος της εξέλιξης και εδώ η θεωρία του Δαρβίνου έρχεται να ελέγξει τον άγριο βιοτεχνολογικό φουτουρισμό.

          Υπάρχει ένα ιστορικό βάθος στην εξέλιξη. Η θεωρία του Δαρβίνου για λόγους που συνάδουν με την ιστορική και ολιστική ανάγνωση του βιολογικού γίγνεσθαι, είναι ένας ολοκληρωμένος σύμμαχος για την ενεργοποίηση της αρχής της ­­­–πρόληψης  ενάντια στην γενετική τροποποίηση των οργανισμών και τους βιοτεχνολογικούς φουτουρισμούς.

          Υπάρχει μια διπλή αξία στις μορφές, που πρέπει να την δούμε ως πολιτισμική αξία σε κάθε μορφή ζωής. Θα μπορούσαμε να πούμε πως βλαστοκυτταρικά, ο ανθρώπινος πολιτισμός είναι μετεξέλιξη της ζωικής κοινωνίας. Ταυτόχρονα μπορούμε να δούμε σε αυτή την δομική αξία, την ιδιαίτερη πληροφορία που υπάρχει σε αυτήν, ώστε να μπορέσουμε με αυτόν τον τρόπο να λειτουργήσουμε τόσο συντηρητικά όσο και εξελικτικά – μαθησιακά, στην εξέλιξη των οργανισμών, στην οικολογία των οργανισμών, στην οικολογία όλων των ζώντων. 

        Εδώ βέβαια προκύπτει ένα μεγάλο ζήτημα που άνοιξε η θεωρία του Δαρβίνου σχετικά με την θεωρία της δημιουργίας. Υπήρχαν δηλαδή κάποιες συμβολικές προσεγγίσεις – θρησκείας προφανώς – στον χρόνο, όταν αναφερόμαστε στις μέρες και τις νύκτες της Δημιουργίας. Αυτό το συμβολικό δεδομένο ακόμη και σε θρησκείες που είχαν άλλες κλίμακες χρόνου που πήγαιναν πολύ πιο πίσω στην διαδικασία της θεϊκής αφετηρίας του κόσμου.

          Καταρχήν δεν πρέπει να εκλάβουμε αυτόν τον χρόνο σαν απόλυτη άρνηση απέναντι σε αυτό που λέμε δημιουργική αρχή της υπερβατικής αναφοράς στην εξέλιξη της ζωής. Συνήθως αυτό προκύπτει  όταν βιώνουμε αυτό τον απέραντο χρόνο σαν ένα χρόνο απελπιστικά αργό, υπό την βιασύνη του ανθρώπου, που θέλει να σώσει τον εαυτό του με γραμμικά σημεία αντίληψης προσβλέποντας στο να διασφαλίσει μια αιωνιότητα με λίγες μέρες. Το σύμπλεγμα που καλλιεργήθηκε στις μονοθεϊστικές θρησκείες μέσα από την γραμμική προσέγγιση της σχέσης με τον χρόνο και με την μηδενική αφετηρία της ζωής, είναι εκείνο που θέτει σε σύγκρουση την θεωρία του Δαρβίνου με τις μονοθεϊστικές θρησκείες. 

          Ο Δαρβίνος αποφαίνεται για το θέμα της ύπαρξης της εξέλιξης και της μάθησης. Σε τελική ανάλυση αν ένας Θεός είναι ευφυής – και αν ο Θεός υπάρχει,  υποχρεωτικά πρέπει να είναι ευφυής και δημιουργός του λόγου, – δεν θα έμπαινε σε ένα σπάταλο εγχείρημα συνεχούς δημιουργίας, ενώ θα δημιουργούσε κάτι το οποίο και από το οποίο θα μάθαινε. 
          Όπως και ο άνθρωπος αναπαραγωγικά, διπολικά δηλαδή σαν ζεύγος δημιουργώντας γεννώντας ένα παιδί, δεν παρεμβαίνει σε αυτό το παιδί του κάθε μέρα, με το να του εμφυσά, να του δίνει ζωή. Παρεμβαίνει με σχέσεις μαθήσεως με σχέσεις περιβαλλοντικής εξέλιξης και προσαρμογής, επειδή θα ήταν ανόητο ένα απόλυτα υλιστικό σύστημα μηχανικής δημιουργίας της μηχανιστικής σχέσης πνεύματος και ύλης 

          Πρέπει να δούμε το θέμα διπλά. Αφενός μεν πρέπει να αντιμετωπίσουμε πλέον ολιστικά τον Δαρβινισμό, αφετέρου να μην τον σταθμίσουμε ως μια μηχανοκρατική θεωρία της εξέλιξης. Αυτό πρέπει να το επιδιώξουμε μάλιστα, καθώς υπάρχουν σημεία στα οποία θα έλεγε κανείς ότι οι σημερινές βεβαιότητές μας μπορεί να εκτεθούν σε μια διαδικασία ανατροπής και καινοτομίας. 

        Για να το κατανοήσουμε αυτό μπορούμε να πούμε ,παίρνοντας παραδείγματα από άλλες επιστήμες, ότι σίγουρα ο Ευκλείδης ήταν μια μεγάλη επιστημονική προσωπικότητα της ανθρωπότητας, όμως ωστόσο θα αδυνατούσε ενορατικά να αντιληφθεί τον κόσμο του Ρήμαν του Μπολάιπ και του Λομπατζέφσκι, ή την σύγχρονη τοπολογία. Έτσι λοιπόν θα πρέπει να καταλάβουμε ότι και η επιστήμη δεν μπορεί να λειτουργεί  με μια προ-εξοφλητικότητα η οποία με την σειρά της κάτι θυμίζει από αυτή την γραμμική βιασύνη της αντίληψης που δουλεύει τις θρησκείες του γραμμικού χρόνου.        Θα πρέπει πλέον να απαιτήσουμε έναν ολιστικό Δαρβινισμό ο οποίος δεν έρχεται σε αντίθεση με τον Δαρβίνο αλλά με τους μαχητικούς ή τους απολογητικούς οπαδούς του Δαρβίνου.        Από την άλλη βέβαια πρέπει να ζητήσουμε ή να απαιτήσουμε έναν ολιστικό Δαρβινισμό στις συνέπειές του. Δηλαδή να διεκδικήσουμε τη διεύρυνση του δικαιώματος της κοινωνίας των αξιών στο επίπεδο όλων των ζωντανών μορφών. 

       Πρέπει να  τον προσεγγίσουμε ολιστικά και υπό την έννοια της αξιολόγησης του χρόνου και της εκτίμησης των αξιών σε σχέση με τον έλεγχο της μεφιστοφελικής νέας επιστήμης και τεχνολογίας, καθώς αυτή δεν καταλαβαίνει αυτούς τους μεγάλους χρόνους και θέλει να παρέμβει. Έτσι ακριβώς παρενέβαινε θαυματοποιητικά η θρησκεία με τον από μηχανής θεό. Έτσι παρεμβαίνει το δόγμα του γραμμικού Θεού στο κόσμο-είδωλο των μονοθεϊστικών θρησκειών. Αυτή είναι η μία πλευρά του θέματος που αφορά τον ολιστικό Δαρβινισμό.  
       Από την άλλη μεριά πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι μπορούν να αναδειχθούν πλέον και νέες σημαίνουσες πλανητικά επιστημονικές προσεγγίσεις. Μην ξεχνάμε ότι ακόμη και στο βιωματικό επίπεδο, η συνειδητότητά μας μπορεί να παραμένει υπανάπτυκτη. Δηλαδή οι συνειδησιακής εντύπωσης δυνατότητες που υπάρχουν στον εγκέφαλο είναι ακόμη τελείως υπανάπτυκτες. 

       Η βιολογική επιστήμη δεν έχει εκείνο το βάθος ιστορικής εμπειρίας και ανέλιξης που έχουν επιστήμες όπως τα μαθηματικά και η φυσική και υπό μια έννοια μπορεί να πει κανείς ότι διανύει ακόμη την Νευτώνεια φάση της.
        Ωστόσο τα συμπεράσματά της δεν μπορούν να απορριφθούν, όπως δεν απορρίφθηκε και η θεωρία του Νεύτωνα ή δεν απορρίφθηκε η θεωρία του Ευκλείδη. Είναι συμπεράσματα τα οποία συνδέονται, όχι σαν κοσμολογικές προεξοφλήσεις και ερμηνείες, αλλά συμπεράσματα που συνδέονται με την τυπολογία, με την μορφολογία με τον φαινότυπο. Εξάλλου ο Νεύτωνας υπήρξε μέγας απόκρυφα μεταφυσικός.

         Η μεγάλη πρόκληση με την θεωρία του Δαρβίνου είναι να μην την δούμε σαν έναν παράγοντα ενός υπαρξιακού μηδενισμού, τόσο για μας όσο και για το περιβάλλον. Αυτός ο μηδενισμός προκύπτει, αν για παράδειγμα συνεχίσουμε παρά την επιστημονική στάση μας, να είμαστε θεσμικά και ανθρωπολογικά υπεροπτικοί απέναντι στις άλλες μορφές ζωής – σαν αυτοκράτορες της τροφικής αλυσίδας. Η πρόκληση βρίσκεται στο να σταθούμε με μια θέση αναλογίας και ταπεινότητας μέσα στο σύνολο της ζωής, σε μια θέση υπηρετούντος την φύση τελικά, τόσο εξελικτικά όσο και μαθησιακά.          

        Υπάρχουν μεγάλες κοινές βλαστοκυτταρικές βάσεις και αναφορές στην σχέση μας αυτή με την φύση. Διαφορετικά θα είναι σαν να εμπίπτουμε στην χαρακτηριστική δήλωση του Μαρκούζε περί «ορθολογικής οργάνωσης του ανορθολογισμού». Η ολοκλήρωση της επιστημονικής κατανόησης του Δαρβινισμού θα πρέπει να μας οδηγήσει σε μια διεύρυνση της πολιτισμικής κοινωνίας μας και σε μια υπέρβαση του ανθρωποκεντρισμού, προς την ανάκτηση του χαρίεντος κόσμου της ζωής και της Εδεμικότητάς του. Δαρβινικά αυτό το κάλεσμα στην βλαστική Εδέμ ισχύει και υπό την έννοια ακόμη κάποιων ειδικών παραδειγμάτων ζωής που δεν έχουν ενοχληθεί, και δεν έχουν εκτεθεί σε βία, σαν εκείνα που συνάντησε ο Δαρβίνος στα νησιά Γκαλαπάγκος. 

       Η θεωρία του Δαρβίνου στην πραγματικότητα – και εδώ θα έπρεπε να αναλογιστούν βαθύτερα τις ευθύνες τους οι απολογητές των μονοθεϊστικών θρησκειών – είναι ένα από τα νήματα για την επιστροφή στην Εδέμ. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι έχουμε να διδαχθούμε από τον ψυχισμό των ζώων – που μπορεί να είναι νοητικά ληθαργικός και αδρανειακός –  και από τον ψυχισμό της κοινωνίας των ζωικών ειδών και των ατόμων τους που προσέγγισε ο Δαρβίνος. Μπορούμε να τα δούμε αυτά τα νήματα για την επιστροφή στην Εδέμ και υπό την έννοια των οροσήμων για την ανάκτηση σε ένα νέο επίπεδο, σε μια νέα διάσταση αυτής της αρχέγονης ομορφιάς της ζωής. 
 
       Εδώ βέβαια αξίζει να θυμηθούμε και να αναζητήσουμε και άλλες ομοιότητες προσέγγισης και θεωρίας -πέρα βέβαια από την παράλληλη ανάπτυξη της ιστορίας από τον Ουάλλας. Μπορούμε να δούμε για παράδειγμα τον τρόπο με τον οποίο ο Τζωρτζ Στιούαρτ Μιλλ προσέγγισε την ανάπτυξη διαδοχικά των οικονομικών συστημάτων μέσα από την παραβολική συσχέτιση του ανθρώπου,, με βασίλεια της φύσης, αρχίζοντας από το ζωικό, μετά στο φυτικό, και μετά στο ορυκτό. Μπορούμε να ξαναδούμε με νέο πρίσμα όλες αυτές τις θεωρίες υπό το φως του 21^ου αιώνα αναδεικνύοντας ολιστικά και συνθετικά τους ανοικτούς ορίζοντες αναζήτησης, έρευνας και επικοινωνίας μεταξύ τομέων, τα ζητήματα διαρκούς προβληματισμού. Θα μπορούσαμε να ξαναδιαβάσουμε πιο προσεκτικά το «Εύρηκα» του Έντγκαρ Άλλαν Πόε.

         Δεν έκλεισαν οι προβληματισμοί με την θεωρία του Δαρβίνου, μπόρεσαν όμως να γονιμοποιηθούν. Συγκεκριμενοποιήθηκαν και θα μπορούσαμε να δούμε μια συνθετικότερη, ολιστική προσέγγιση στην θεωρία του Δαρβίνου αν θέλουμε να την επικαιροποιήσουμε με τις σημερινές μας ανάγκες, αντί να δίνουμε μάχες σκιών στην ιστορία. Μέσα σε αυτές τις μάχες σκιών θεωρούμε και την απαγόρευση διδασκαλιών ένθεν κακείθεν -αυτές τις μάχες του να επιβάλλεται μια άποψη μέσω δικαιοσύνης. Κάπως αντίστοιχα όπως το να επιβάλλεται με νόμους η ανάγνωση της ιστορίας.

        Καλό θα είναι να παραμείνουμε ανοικτοί και να άρουμε από όλες τις μεριές τον φανατισμό. Δεν νομίζουμε ότι ο Δαρβίνος ήταν ένας φανατικός Δαρβινιστής, όπως και ο Μαρξ καθώς έλεγε ο ίδιος δεν ήταν φανατικός Μαρξιστής ίσως. Τέτοιο δυστυχώς είναι το φαινόμενο και το πρόβλημα των οπαδών, αυτή η αντιδικία και η πόλωση που σε τελική ανάλυση είναι ιστορικοί ιδεολογηματισμοί. Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι η θεωρία του Δαρβίνου διώχθηκε. Αυτές οι καταστάσεις θα πρέπει να σταματήσουν και να δώσουν την θέση τους σε μια πιο ελεύθερη από ψυχολογικά πάθη προσέγγιση του διαλόγου και της ανταλλαγής απόψεων. Σίγουρα υπάρχουν και άλλα πεδία -όπως το γενεαλογικό δέντρο της συνειδητότητας- τα οποία εσωτερικά, στο οργανικό φαινόμενο έχουν πολλά να αναδείξουν μέσα από την μελέτη τους. 

      Ταυτόχρονα θα πρέπει να αφήσουμε ανοικτά τα πεδία για την βαθύτερη ψυχική έρευνα του οργανικού φαινομένου αλλά και για αυτές τις γόνιμες ματιές που έδωσαν επίσης άνθρωποι της επιστήμης που επίσης ταλαιπωρήθηκαν από ένα διωκτικό μένος όπως ο Τεγιάρ ντε Ζαρντέν. Έχει ενδιαφέρον ότι οι ίδιοι που τον εδίωκαν αγωνίζονται να τον ενσωματώσουν σαν επιβίωση απέναντι στην κυριαρχία της Δαρβινικής θεωρίας. 

        Σε αντίστοιχη βέβαια μοίρα μπορεί να πει κανείς ότι και ο διάλογος που άνοιξε μετά για το βιβλίο του Ζακ Μονό απέναντι στην τύχη και στην αναγκαιότητα, επίσης έδωσε μια σειρά νέων επιστημονικά διαφορετικών προσεγγίσεων, μερικές εκ των οποίων ήταν και ιδιαίτερα γόνιμες επιστημονικά, ψυχολογικά και φιλοσοφικά. 

        Αν σκεφτούμε έτσι, σκεφτείτε για παράδειγμα να είχε χάσει την μάχη της θεωρίας των κβάντων ο Μαξ Μπλανκ, ή σκεφτείτε πώς θα ήταν η εξέλιξη της φυσικής αν η θεωρία της Σχετικότητας δεν είχε επαληθευθεί συγκυριακά. Έχουμε και από το παρελθόν θεωρίες που έκαναν αλλεπάλληλες κρούσεις μέχρι να έρθει η ιστορική συγκυρία πειραματικά και πολιτισμικά να τις δικαιώσει. Αυτός ο κύκλος της βίας στην άποψη θα πρέπει να σταματήσει. Πρέπει να μπούμε σε μια ήπια στάση ζωής σαν αυτές τις ανενόχλητες μορφές του ζώντος στα νησιά Γκαλάπαγκος. Φυσικά δεν υπήρχαν μόνο αυτές οι μορφές, αλλά θεωρούμε ότι ειδικά για εμάς τους ανθρώπους, χρειάζεται αυτή η συμπληρωματική εξισορρόπηση.
      Επ’ ευκαιρίας λοιπόν και του έτους συμφιλίωσης μαζί με το έτος Δαρβίνου είναι καιρός να επιχειρήσουμε τη συμφιλίωση του Δαρβινισμού με τις διαφορετικές απόψεις κατόψεις του κόσμου μαθαίνοντας να είμαστε πιο συνθετικοί, πιο ολιστικοί, ακόμη και στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τα έτη υπό την έννοια της ανακήρυξης τους από τον ΟΗΕ και πολλά διεθνή φόρα. 

       Η θεωρία του Δαρβίνου περισσότερο έλυσε ζητήματα – που αφορούν την επιβίωση τύπων παρά την δημιουργία τύπων – στα οποία έχει θέση λίγο περισσότερη κυτταρική προσέγγιση μαζί ίσως με μία πολύ ευρύτερη ολιστική θεώρηση.  

27 Φεβρουαρίου 2009, 

Γιάννης Ζήσης, Δημοσιογράφος – Συγγραφέας
Μέλος της γραμματείας της ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ