ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΣΥΝΘΕΣΗ & ΣΧΕΔΙΟ ΙΔΕΩΝ

Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ (του Γιάννη Ζήση)

116px carl gustav jung - Σόλων ΜΚΟ
image_pdfimage_print

 116px carl gustav jung - Σόλων ΜΚΟΜέχρι τώρα όλες οι έρευνες γινόντουσαν σε μια λογική αναζήτησης από ανθρώπους που πίστευαν σε κάτι πχ στην αφθαρσία της ύλης ή έψαχναν να βρουν ποσοτικές σχετίσεις. Αυτό υπονοεί μια αξιωματική διαίσθηση όπως είναι η συγκεκριμένη που κατέληξε στην αρχή του Λαβουαζιέ. Με άλλα λόγια η έρευνα προσανατολιζόταν και διεξήγετο συνήθως (όπως πχ η έρευνα για την γενετική) από ανθρώπους που ήτανε προδιατεθειμένοι να ανακαλύψουν και όχι από ανθρώπους που ‘θελαν να απορρίψουν κάτι. Αυτό πρέπει να μας κάνει να σκεφτούμε ότι και για τον τομέα της ψυχικής έρευνας θα πρέπει να υπάρχει μια θετική προσέγγιση.

         Η ιστορία της επιστήμης γράφτηκε από πεποιθήσεις και φορείς πεποιθήσεων που αγωνίστηκαν για να δικαιώσουν τις πεποιθήσεις τους πειραματικά, εμπειρικά και πραγματιστικά. Μάλιστα πολλές φορές συγκρούστηκαν με πείσμα για αυτές τις πεποιθήσεις και μπορούσαν να τις αναθεωρήσουν σχετικά δύσκολα.

            Αυτό ήταν το πρίσμα πολλές φορές των εξελίξεων ακόμη και στον πιο ανοικτό χώρο πχ στις συγκρούσεις μεταξύ της σχολής της Κοπεγχάγης με άλλες προσεγγίσεις της φυσικής επιστήμης και κατέληξε στην φάρσα του παράδοξου EPR ή στον «κβαντικό εναγκαλισμό».

            Με αντίστοιχο λοιπόν πρίσμα θα πρέπει να υπάρξει μια δυναμική πεποιθήσεων θεωρίας φορέων και συνεργασίας στον τομέα της ψυχικής έρευνας, διαφορετικά εν είδη ολοκληρωτισμού θα απορρίπτεται ένα πειραματικό πεδίο. Το εγχείρημα πχ μεταξύ του Β. Πάουλι και του Κ. Γιουνγκ ή ακόμη και άλλα πολλά εγχειρήματα του Γιουνγκ μιας πειραματικής προσέγγισης, αποτελούν μια πρώτη αφετηρία σε μια τέτοια κατεύθυνση.

           Πέραν των άλλων πρέπει να συγκεντρωθεί όλη αυτή η παρακαταθήκη καταγραφών που έχουν γίνει (όπως από τον Φρόιντ αλλά και από άλλους βασικούς στοχαστές) μιας ψυχικής θεώρησης και μιας αναζήτησης του ψυχικού στοιχείου από τον 19ο αιώνα μέχρι και όλο τον 20ο. Αλλά ο βασικός παράγοντας πλέον μέσα από τις νέες εργαστηριακές δυνατότητες που υπάρχουν βρίσκεται στο να υπάρξουν άνθρωποι που να κάνουν θετικά υποθέσεις εργασίας και να ξεκινώντας  στην συνέχεια τη διεξαγωγή των πειραματικών τους προσεγγίσεων.

         Είναι γνωστό βέβαια ότι ένας τέτοιος τομέας δεν θα βρει χρηματοδότες στις φαρμακευτικές εταιρείες για τις οποίες ξέρουμε πολύ καλά τον ρόλο τους αλλά ούτε και στις εταιρείες βιοτεχνολογίας. Εδώ  πρέπει να σημειώσουμε ότι ακόμη και για αγνωστικιστές (όπως εμφανίζεται τουλάχιστον ο Λούθερ Μπέρμπαγκ) που έχουν διανοητική εγκυρότητα, έγιναν πειράματα τα οποία υπό μια ουσιαστική έννοια ήταν καθαρά ψυχικά πειράματα και είχαν αποτελέσματα.

          Δεν είναι πια καιρός να συνεχίσουμε αυτή την παράδοση που είχε ξεκινήσει σιγά-σιγά; Ο τομέας του ψυχικού είναι ένας τομέας του δωρεάν. Δεν είναι καιρός να απελευθερωθούμε και να αναζητήσουμε λύσεις και σε τελική ανάλυση για τα υπαρξιακά ζητήματα του ανθρώπου τα οποία αποτελούν πυρήνα και δεν λύνονται με εργαλειακές και μηχανοκρατικές θεωρίες;

          Βέβαια πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι δεν μπορούμε να έρθουμε σε μια αντίθεση με Την όψη του φορέα ή του μηχανισμού. Ο δυισμός φορέα και φερόμενου, μηχανής και ψυχής είναι ένας δυισμός αρκετά θεμελιώδης και οργανικός και δεν πρέπει να λειτουργείται σαν αντιπαράθεση. Πάντως από πλευράς στατιστικών καταγραφών παρουσιάζεται ένα σοβαρό έλλειμμα. Δεν καταγράφονται εμπειρίες και πεποιθήσεις έστω και υπό την προοπτική της διάψευσης. Δεν υπάρχουν αρχεία.  Υπάρχει ανεκμετάλλευτος ανθρωπολογικός πλούτος ο οποίος γενιά με τη γενιά μεγαλώνει και εντούτοις φεύγει ανεκμετάλλευτος επειδή δεν έχουν στραφεί τα φώτα της έρευνας και σ’ αυτή την κατεύθυνση.

         Ο 21ο αιώνας πρέπει να είναι και ένας αιώνας για μια νέα διαδικασία ψυχικών ερευνών αν θέλει να βλέπει πιο ολοκληρωμένα την αναζήτηση του ανθρώπου για την γνώση και πιο απελευθερωμένα επίσης από την εξαγορασμένη από τις πατέντες προσέγγιση του βιολογικού όντος στον άνθρωπο και την φύση, αν και όχι σε αντίθεση.

16 Ιανουαρίου 2009, 

Γιάννης Ζήσης, Δημοσιογράφος – Συγγραφέας
Μέλος της γραμματείας της ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ

Σχετικά άρθρα