|
Ας έρθουμε στην αναγνωρισιμότητα αυτής της δράσης και στη δυναμική επικαιροποίησής της. Θα λέγαμε ότι το κοινό των Αμφικτιόνων χρησιμοποιήθηκε ως μητρικός θεσμός από πολλές σύγχρονες μορφές μετά από την ιστορική υπόδειξη του Εμμ. Καντ, του μεγάλου διαφωτιστή και ενός από τους πρώτους κήρυκες της ευρωπαϊκής ομοσπονδοποίησης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κοινωνίας των Εθνών. Όταν ο Καντ μιλάει για τη μεγάλη κοινωνία των εθνών, πριν από 200 περίπου χρόνια, σημειώνει παρενθετικά το κοινό των Αμφικτιόνων. Στο σύγχρονο κόσμο υπάρχουν επίγονοι αυτής της μητρικής ιδέας στη μορφή που πήρε η Κοινωνία των Εθνών και ύστερα ο ΟΗΕ ως χαλαρά σχήματα, στη μορφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, στις κοινοπολιτείες κτλ. και γενικά στον σχηματισμό forum διαβούλευσης για την επίλυση διενέξεων και διαφορών και για την αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων. |
Πρόταση της ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ|
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι δεν υπάρχει λόγος να προστεθούν νέοι θεσμοί που να έχουν μέσα τους διακρατικό χαρακτήρα. Υπάρχει ένα πολύ γόνιμο πεδίο στον σύγχρονο κόσμο για τη διεθνή κοινωνία των πολιτών, για τα forum διαβούλευσης που θεμελιώνονται μέσα από την κοινωνία των πολιτών και επίσης λειτουργούν σαν φορείς διαμεσολάβησης και σε διακρατικές υποθέσεις. Παράδειγμα τέτοιας περίπτωσης ήταν η παρέμβαση της νορβηγικής οργάνωσης FAFO στην ισραηλοπαλαιστινιακή διένεξη, που κατέληξε στην υπογραφή της συμφωνίας του Όσλο και που πιστεύουμε ότι θα έχει μια συνέχεια η οποία εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Στο σύγχρονο κόσμο όλες οι χώρες κράτη – μέλη διαμορφώνουν διακριτά πεδία ακτινοβολίας και η διαμόρφωσή τους συνήθως γίνεται είτε σε ιστορικούς τόπους είτε σε τόπους όπου μπορεί να υπάρχει μια διασυνοριακή δυναμική και η πρότασή μας αφορά την πρώτη κατηγορία. Τα πάρκα της ειρήνης, για παράδειγμα, που ιδρύονται με πρωτοβουλίες κυρίως από την Ν. Αφρική και με προσωπικότητες της πρώτης γραμμής όπως αυτή του Ν. Μαντέλα, ανήκουν περισσότερο θα λέγαμε στη δεύτερη περίπτωση. Εμείς λοιπόν προτείνουμε τη δημιουργία ενός πλανητικού χωριού, που θα αποτελείται από χώρους, εντευκτήρια κοινής χρήσης και παράλληλα από διαθέσιμους οίκους για την παρουσία και τη φιλοξενία μη κυβερνητικών οργανώσεων και προσωπικοτήτων από τις χώρες κράτη – μέλη του ευρωμεσογειακού χώρου αλλά και ευρύτερα του παγκόσμιου χώρου, έτσι ώστε να μπορούν οι φορείς να συνεχίσουν μια γόνιμη παράδοση που είχε υπάρξει στην αρχαιότητα σε αυτό το μέρος και να επικαιροποιηθεί με τρόπο γόνιμο η ιστορική και πολιτιστική μας κληρονομιά. Η λογική αυτών των εντευκτηρίων οίκων περιέχει ζητήματα που συνδέονται με την αρχιτεκτονική παράδοση κάθε χώρας κράτους – μέλους, περιέχει επίσης ζητήματα που αφορούν μια εκτίμηση της ποιότητας του οικισμού, του πολυπολιτισμικού χαρακτήρα του και περιέχει απαιτήσεις σύγχρονης εξυπηρέτησης και περιβαλλοντικής εναρμόνισης, ώστε ο οικισμός να είναι από κάθε άποψη πιλοτικά πρωτοποριακός και καινοτόμα δράση μεγάλης εμβέλειας. Με τη λογική κάποιων δεκάδων κατοικιών μπορεί να δημιουργηθεί ένα διεθνές κέντρο με ακτινοβολία περιφερειακή και οικουμενική που θα γίνει ένα όχημα ανάδειξης της περιοχής και προσέγγισης σημαντικών προσωπικοτήτων, φυσικά και επενδυτικών κεφαλαίων και συνέργειας με τους σημαντικούς πόρους που υπάρχουν στην περιοχή αναδεικνύοντας έτσι το ιστορικό τρίγωνο, αναδεικνύοντας και τον ιαματικό αλλά και τον κάθε φύσης τουρισμό στην περιοχή και στην περιφέρεια αλλά και όλη την Ελλάδα. Σίγουρα χρειάζεται και μια δυναμική προσέγγιση παραγωγής εντυπώσεων, που σημαίνει και μια λογική ενός μνημείου, σημαίνει κατάλληλες επιλογές ονομασιών και σημαίνει και έναν διαχειριστικό φορέα που θα μπορέσει να λειτουργήσει σαν ένα πρώτο όχημα για να θεσμοθετήσει διαβουλεύσεις. Η περιοχή μπορεί να τεθεί υπό την αιγίδα της UNESCO και του ΟΗΕ αλλά και να ξεκινήσει μια συστηματική συνεργασία με όργανα δημοκρατικής λειτουργίας της ΕΕ, ενώ παράλληλα θα παίξει και ένα καταλυτικό ρόλο για την ανάδειξη της Ελλάδας στον διεθνή χώρο με διεθνείς αναγνωρίσιμες πρωτοβουλίες ιδιαίτερα ως συνέχειες της παγκόσμιας πολιτισμικής μας κληρονομιάς, της παγκόσμιας κλασσικής προσφοράς της αρχαίας Ελλάδας στον δυτικό αλλά και στον οικουμενικό πολιτισμό. Αυτή η περιοχή θα συνδεθεί με ένα δίκτυο άλλων τοποθεσιών που λειτουργούν εναλλακτικά, συμπληρωματικά και παράλληλα και θα αποτελέσει έναν πόλο δικτυακής σύνθεσης αυτών των περιοχών αλλά και των δράσεων που αναπτύσσονταικαι αναφερόμαστε σε χώρες του σύγχρονου κόσμου όπως η Κόστα Ρίκα, χώρα που έχει οδηγηθεί σε μια ολοκληρωμένη ειρηνιστική πολiτική, στην περίπτωση της Νορβηγίας, όπου υπάρχει μια συγκεκριμένη διεθνής δυναμική που συνδέεται και με τη δράση των πολιτών της κοινωνίας αυτής της χώρας και που οδηγεί και στην ικανότητα της νορβηγικής κυβέρνησης να παρεμβαίνει σε διενέξεις όχι μόνο αραβοϊσραηλινές, αλλά και αυτές που έχουν ένα ευρωπαϊκό ενδιαφέρον αλλά και στη διένεξη, για παράδειγμα, των Ταμίλ στη Σρι Λάνκα, σε χώρες που έχουν ένα ιδιαίτερο άρωμα δημοκρατίας και πολιτισμού στον σύγχρονο κόσμο και με ομάδες τέτοιες. Θα εντοπιστούν μεγάλα ζητήματα για εργαστήρια διάσκεψης που αφορούν είτε θεωρητικά ζητήματα του σύγχρονου πολιτισμού είτε ζητήματα ανάπτυξης και ιδιαίτερα περιβαλλοντικής εναρμόνισής της, όπως επίσης και ζητήματα που αφορούν πολιτικές διενέξεις, διενέξεις και διισταμένες απόψεις που θα καλλιεργηθούν σε ένα διαφορετικό πλαίσιο διαλόγου, συναίνεσης και προσέγγiσης. Αυτό θα συμβάλλει στη συστημική ανάδειξη της περιοχής στην επωνυμία της, στην ταυτοποίησή της και μάλιστα με τις καλύτερες διεθνείς προδιαγραφές, ενώ παράλληλα θα έχει μια ιδιαίτερη ευεργετική συνέργεια με όλες τις άλλες δράσεις που αναπτύσσονται στην περιφέρεια και τη τοποθεσία αυτή. Υπάρχει μια ευτυχής συγκυρία, ότι η συγκεκριμένη τοποθεσία, της οποίας έχει λησμονηθεί η μία και ίσως η πιο σημαντική δυναμική της, η δυναμική της ειρηνιστικής παρέμβασης του κοινού των Αμφικτιόνων, έχει μια διεθνή επωνυμία λόγω της μάχης των Θερμοπυλών, μια επωνυμία που θα λέγαμε ότι αδικείται στη σημαντική της καθώς δεν έγινε μόνο μια μάχη Θερμοπυλών, αλλά πολλές φθάνοντας μέχρι και την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ταυτόχρονα έχει και εθνική αλλά και διεθνή σημασία η περιοχή, καθώς αποτελεί ένα πόλο του ιστορικού τριγώνου, του οποίου η άλλη, επίσης γόνιμη διεθνώς, πλευρά συνδέεται με την γέφυρα του Γοργοποτάμου που το μήνυμά της μπορεί να επικαιροποιηθεί σαν ένα μήνυμα αναζήτησης της δημοκρατίας στον σύγχρονο κόσμο γιά αντιμετώπιση των τάσεων του ολοκληρωτισμού, σαν ένα βήμα για έναν σύγχρονο προβληματισμό δημοκρατικής και οικουμενικής συνεργασίας, ενάντια σε αυτό που αποτέλεσε την κύρια μορφή βαρβαρότητας και που σίγουρα έχει υπόλοιπα μέσα στον 20ο αιώνα και που εκφράστηκε από τις δυνάμεις του άξονα, και γιά την αντιμετώπιση αντίστοιχων προβλημάτων με το συνεδριακό λόγο, με τη δικτυακή οργάνωση και συνεργασία. Το μεγάλο πλεονέκτημα των Θερμοπυλών είναι ότι στην περιοχή υφίσταται όροι για την λειτουργία κέντρων υγείας εναλλακτικού και ιαματικού τουρισμού, εμφανίζεται μια ιδιαιτερότητα που θα μπορούσε να αναδείξει αυτό το μέρος με τρόπο αντίστοιχο με αυτόν που αναδείχθηκαν στην ευρωπαϊκή ιστορία και εξέλιξη οι περιοχές του Μάαστριχτ στο σύγχρονο τριεθνές, που αποτέλεσε και το σημείο διαμόρφωσης εξελίξεων από την εποχή του Καρλομάγνου μέχρι σήμερα με ποικίλους τρόπους, και όπως επίσης περιοχές των ιαματικών πηγών στη Σταυρούπολη στην Κριμαία και αλλού. Μπορεί να γίνει δηλαδή ένα σημείο προσέγγισης προσωπικοτήτων υψηλής ακτινοβολίας, προσωπικοτήτων που θα δίνουν προστιθέμενη αξία στην περιοχή από κάθε άποψη. Ταυτόχρονα η χώρα μας θα έχει έναν σταθμό λειτουργίας εξωστρεφούς προς τον κόσμο και θα υπάρχει και μια αποδεκτή επιβίωση, ανακαίνιση του παρελθόντος χωρίς σχήματα υπερβολής και καθήλωσης αλλά με σύγχρονο και δυναμικό τρόπο. Εδώ θα μπορούν να οργανώνονται συνέδρια για την προσέγγιση των πολιτισμών, να θεσμοθετηθούν με κάποια τακτικότητα, να γίνονται με μεγάλες οικουμενικές διασκέψεις, που θα σημαίνει ότι υπάρχει απαίτηση και για ένα μεγάλο συνεδριακό κέντρο ενώ παράλληλα θα υπάρχει και ένα πεδίο για επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα για την ξενοδοχειακή στήριξη των δράσεων του πλανητικού χωριού, του αμφικτιονικού χωριού, του πάρκου ειρήνης και πολιτισμού όπως θα μπορούσαμε να το πούμε. Συνέδρια για τη διεθνή αναπτυξιακή βοήθεια για τον συντονισμό της σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ, συνέδρια σε συνεργασία με την UNESCO, και το θετικό θα είναι σίγουρα ότι όλα αυτά τα συνέδρια θα έχουν μια χωροταξική ταυτοποίηση, ένταξη που δεν θα τα αφήνει να λειτουργήσουν σαν κυματισμοί που σβήνουν σε ένα πληθωριστικό περιβάλλον. Αυτό το πλανητικό χωριό θα λειτουργεί συντονιστικά αυτό το πλανητικό χωριό και θα αποτελεί ένα οικουμενικό παρατηρητήριο, ένα ίδρυμα που θα στεγάζει και ελληνικά ιδρύματα αρωγής στον σύγχρονο κόσμο, διασυνδέοντας, συνθέτοντας και δικτυώνοντας. Σίγουρα θα πρέπει να προσεχθεί και η εξέλιξη του διαχειριστικού φορέα αυτού του κέντρου ώστε το πλανητικό χωριό να μην αποτελέσει μια κυρίως κτιριακή και τουριστική δυναμική αλλά να παίξει και έναν καθοριστικό και ενεργητικό ρόλο στην πολιτική εξωστρέφεια, στην εξωστρέφεια της κοινωνίας των πολιτών που είναι τόσο αναγκαία για τη χώρα μας που ζει κυρίως στο επίπεδο κοινωνίας των πολιτών με αναμνηστικό τρόπο την ιστορική και πολιτιστική της κληρονομιά. Στη δυναμική αυτή του διαχειριστικού φορέα θα πρέπει να συμβάλλουν στελεχιακά προσωπικότητες, συνδρομητές αυτής της ιδέας, φορείς όπως η αυτοδιοίκηση, η περιφέρεια, συμβουλευτικά όργανα από τα σημαντικά υπουργεία γι’ αυτό το κέντρο διαβούλευσης και διαπραγμάτευσης, η πανεπιστημιακή κοινότητα κτλ. Ο εργώδης χαρακτήρας του διαχειριστικού φορέα με ανθρώπους που θα διαθέτουν την ανάλογη φαντασία και την κινητικότητα σε συνδυασμό με θεσμικούς παράγοντες κύρους, θα συμπληρώσει και ένα σοβαρό έλλειμμα που υπάρχει στη χώρα για ιδρύματα διεθνούς παρέμβασης, ανάλογα ιδρύματα των οποίων υπάρχουν σε πανεπιστήμια όπως το Χάρβαρντ και αλλού και που τελικά εξαργυρώνουν και κεφαλαιοποιούν τη γνώση με τρόπο αποδοτικό και για την κοινωνία και για τη χώρα τους. Πιστεύουμε ότι το κέντρο αυτό μπορεί να πάρει και μια πρωτοβουλία για ένα διεθνές δίκτυο τόπων ειρήνης, δημοκρατικής ανάπτυξης και πνευματικού πολιτισμού, να εξακτινώσει το δικό του χαρακτήρα και να τον προσεγγίσει με άλλες περιοχές σε μια δημιουργική διασύνδεση, για παράδειγμα με την νέα βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, με τόπους που λειτούργησαν με αμφικτιονικό τρόπο ενεργοποιώντας το αμφικτιονικό δυναμικό των περιοχών τους σε διάφορες στιγμές της ιστορίας των λαών, και τελικά να ανακτήσει σε επίπεδο διεθνές η τοποθεσία την αρχαία της αίγλη με σύγχρονο τρόπο. Πιστεύουμε πάντως πως η τοπική κοινωνία σε επίπεδο νομού, σε επίπεδο περιφέρειας και σε επίπεδο αυτοδιοίκησης τόσο του μητροπολιτικού δήμου όσο και του συνόλου των δήμων θα στηρίξει μαζί με την κοινωνία των πολιτών και με τις μη κυβερνητικές οργανώσεις το θεσμικό κέντροκαι θα το αναδείξει με τρόπο ζωτικό που θα εγγυάται την βιωσιμότητά του. Πιστεύουμε πως αυτό το πεδίο παρέμβασης θα πρέπει να λειτουργεί υποθεματικά, δηλαδή το πλανητικό χωριό μπορεί να λειτουργήσει στην κατεύθυνση συνεργασίας με ιδρύματα όλων των εκφάνσεων του ανθρώπινου πολιτισμού, του χώρου της επιστήμης, της θρησκείας, της πολιτικής, της εκπαίδευσης, της τέχνης κτλ και με αυτό τον τρόπο να αποτελέσει κάτι το δυναμικό και το σπάνιο μέσα σε έναν πληθωρισμό ανάλογων δράσεων, ώστε να ταυτοποιηθεί γρήγορα σαν ένα επίκεντρο στον σύγχρονο κόσμο, σαν ένα πεδίο πολύπλευρης και λειτουργικά συνδυαστικής καινοτομίας. Γύρω από όλες αυτές τις προτάσεις μπορούμε να αναπτύξουμε περαιτέρω τοποθετήσεις, αναλυτικές προσεγγίσεις, προσεγγίσεις που έχουν να κάνουν με όλες τις λεπτομέρειες τόσο της δομής του οικισμού όσο και της δυναμικής που μπορεί να αναπτύξει το αμφικτιονικό χωριό και ο διαχειριστικός του φορέας. Σίγουρα από την αφετηρία μπορεί να αποτελέσει έναν πόλο συσπείρωσης της περιφέρειας και ένα εντευκτήριο των ποιοτικών εγχειρημάτων της χώρας μας σε πολλούς τομείς και των σημαντικών προσωπικοτήτων, μακριά από το πληθωριστικό περιβάλλον των μεγάλων αστικών κέντρων συμβάλλοντας και στην αποκέντρωση και στην αναπτυξιακή διάχυση και αντισταθμίζοντας έτσι την πιθανή απώλεια του συγκριτικού πλεονεκτήματος της ιστορικής παράδοσης και κληρονομιάς που μπορεί εύκολα να τελματώσει και να καταβαραθρωθεί μέσα στα μεγάλα αστικά κέντρα, καθώς αυτοί οι αστικοί χώροι είναι καθολικά συμφορημένοι και επιβαρημένοι με αδιέξοδα και δισεπίλυτες καταστάσεις. |
|
Για τη μκο Σόλων, Γιάννης Ζήσης 28 Αυγούστου 2008 |
