ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ, ΤΑ ΠΡΑΣΙΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ, ΟΙ ΔΟΜΕΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

new5 - Σόλων ΜΚΟ
image_pdfimage_print

new5 - Σόλων ΜΚΟΗ πράσινη απασχόληση είναι η απασχόληση που αναπτύσσεται στους τομείς διαχείρισης των περιβαλλοντικών προβλημάτων, προστασίας και ανάδειξης του περιβάλλοντος κτλ.
Η πράσινη απασχόληση και η λίστα πράσινων επαγγελμάτων διαρκώς διευρύνονται, καθώς οι ανάγκες των επιχειρήσεων, των ΟΤΑ και του δημόσιου τομέα για προσαρμογή στις περιβαλλοντικές προϋποθέσεις και για ανταπόκριση στη ζήτηση πράσινων προϊόντων και υπηρεσιών αυξάνει. ΄Ετσι αυξάνουν και οι ανάγκες της κατάρτισης σε περιβαλλοντικά επαγγέλματα. 
Η θεσμική και οικονομική υποστήριξη της πράσινης απασχόλησης και κατάρτισης αναδεικνύει περισσότερο το πεδίο του περιβάλλοντος ως πεδίο νέων ευκαιριών εργασίας.

Η πράσινη απασχόληση και τα πράσινα επαγγέλματα αποτελούν μια προτεραιότητα της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ε.Ε. έχει ως στόχους:
(α) την απασχόληση, 
(β) την ελαχιστοποίηση του κοινωνικού αποκλει-σμού και (γ) την αναβάθμιση των δυνατοτήτων και των δεξιοτήτων του εργασιακού δυναμικού στην προοπτική της εξυπηρέτησης των περιβαλλοντικών πολιτικών.
Στη χώρα μας ήδη από το 2ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης υπήρξε μια διάχυση της κατάρτισης για τα πράσινα επαγγέλματα, ενώ μέσα από τις ανάγκες του δημόσιου, του ιδιωτικού ή του κοινωνικού τομέα η πράσινη απασχόληση έχει προωθηθεί και αναμένεται ότι θα προωθηθεί πολύ περισσότερο. Τα πράσινα επαγγέλματα απαιτούν όλο και περισσότερη κατάρτιση, εξειδίκευση και ανάπτυξη δεξιοτήτων.

Δομές και πεδία για την υποστήριξη της πράσινης απασχόλησης 

Παράλληλα όμως πρέπει να σημειώσουμε ότι η εργασία γίνεται πράσινη μέσα και από την «αποσύνδεση» της τηλεργασίας και με την βοήθεια δικτύων και δομών, που περιορίζουν τις «υλικές ροές» (απώλειες) λόγω χρόνου μεταφοράς. ΄Ετσι γίνεται εξοικονόμηση και μετατόπιση της απασχόλησης στον τομέα των υπηρεσιών και των δεξιοτήτων.
Αυτός ο γενικός πράσινος στόχος της εργασίας ισχύει και για τους άλλους παραγωγικούς συντελεστές (φύση, κεφάλαιο, επιχειρηματικότητα). Στην περίπτωση της φύσης ως αξίας θέας, ποιότητας ζωής και υγείας και ποιότητας περιβάλλοντος, αυτή η αποσύνδεση λειτουργεί αυτομάτως.

Δομές και πόροι για την πράσινη απασχόληση 

Πρέπει εδώ να δούμε με ποιο τρόπο αυτή η πράσινη απασχόληση υποστηρίζεται οργανικά μέσα από πόρους και δομές. Αυτές οι δομές που είναι συνυφασμένες με ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους είναι:
1) Οι Ολοκληρωμένες Παρεμβάσεις 
2) Τα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης και οι Τοπικές Δράσεις για την απασχόληση, μέρος των οποίων συνδέθηκε με τον τομέα του περιβάλλοντος.Τα δύο παραπάνω αναπτύχθηκαν πρωταρχικά. 
3) Επίσης αυτή τη στιγμή βρίσκονται εν εξελίξει αφενός οι συμπράξεις και οι δράσεις της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας EQUAL, που δεν οδηγεί μεν στην απασχόληση, αλλά διαμορφώνει πιλοτικές δράσεις και προσφέρει εργαλεία για την άρση του αποκλεισμού. Οι δράσεις βέβαια της EQUAL δεν είναι εστιασμένες κατ’ ανάγκη στο περιβάλλον, κάποιες όμως από αυτές είναι, όπως η «Πράσινη Αμφικτιονία Εργασίας».
4) Παράλληλα υπάρχουν οι Τοπικές Πρωτοβουλίες Απασχόλησης σε κλίμακα δήμων και νομών. Μέρος αυτών συνδέεται με το περιβάλλον. 5) Εν εξελίξει βρίσκεται μια ανάλογη δράση σε αμιγή σχέση με τα πράσινα επαγγέλματα και την επιχειρηματικότητα.6) Επίσης ήδη η πράσινη κατάρτιση στο εθνικό σκέλος και στο περιφερειακό βρίσκεται στην έναρξη της υλοποίησής της.

Η πράσινη κατάρτιση μπορεί ακόμη να υποστηριχθεί και με ενδοεπιχειρηματικά σεμινάρια κατάρτισης μέσα από την αξιοποίηση του προβλεπόμενου πόρου του 0,45% των ασφαλιστικών εισφορών στο ΙΚΑ, που είναι διαθέσιμος πόρος για προγράμματα κατάρτισης. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από τη συνεργασία πιστοποιημένων φορέων με την ομπρέλλα των επιμελητηρίων, των εργοδοτικών οργανώσεων και των εργατικών κέντρων. Επίσης μπορεί να συνδυαστεί και με την αναπτυγμένη δυναμική της κοινωνικής ευθύνης. Πέραν όμως των παραπάνω είναι δυνατή η οργάνωση γενικών και κλαδικών περιβαλλοντικών σεμιναρίων σε συνεργασία με ΜΚΟ, πανεπιστήμια και ινστιτούτα, ΣΕΒ, άλλους φορείς όπως είναι η Ελληνική Εταιρεία Διοίκησης Επιχειρήσεων, το ΙΝΕ, η ΓΣΕΕ, με τη βοήθεια εθελοντικών πολυμερών συμφωνιών και πρακτικών για επιχειρηματίες, στελέχη, εργαζόμενους και ενδιαφερόμενους. Αυτή τη στιγμή ενδεικτικά υπάρχουν 60 προγράμματα μεταπτυχιακής κατάρτισης.

Προτείνουμε: Να γίνει χρήση του παραπάνω πόρου από τις ασφαλιστικές εισφορές και των πραγματοποιουμένων προγραμμάτων για τις περιοχές natura.

Τα θεματικά πεδία της πράσινης κατάρτισης 

Αυτή τη φορά και ύστερα από τη συνεργασία του ΥΠΕΧΩΔΕ με το Υπουργείο Εργασίας τα προγράμματα που θα υλοποιηθούν από τα ΚΕΚ στοχεύουν συγκεκριμένα σε πράσινα επαγγέλματα. Η λίστα των πράσινων επαγγελμάτων είναι πολύ ευρύτερη από αυτή που εμφανίζεται και προσφέρεται στους καταρτιζόμενους, καθώς μια πλειάδα επιστημονικών ειδικοτήτων συνδέεται με τις πράσινες επιχειρήσεις και με την πράσινη οικονομία.
Οι ενέργειες που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο προγράμματος κατάρτισης σε θέματα «προστασίας και διαχείρισης περιβάλλοντος» είναι συμπληρωματικές των δράσεων που προβλέπονται στο μέτρο 4 του άξονα 1, για την «ενίσχυση, αναβάθμιση προγραμμάτων προώθησης και απασχόλησης των ανέργων». Εκεί σημειώνεται ότι το μέτρο 1.1 του ίδιου άξονα αφορά την «ενίσχυση ανέργων για τη δημιουργία προσωπικών και εταιρικών επιχειρήσεων στον τομέα του περιβάλλοντος». 
Ταυτόχρονα υπάρχει συνέργεια με τις δράσεις του μέτρου 1, για την: 
(α) «ενίσχυση των υπηρεσιών των υποδομών απασχόλησης, παρακολούθησης, υποστήριξης των παρεμβάσεων στην αγορά της εργασίας» 
(β) επίσης για την «ανάπτυξη, την προώθηση των ενεργών πολιτικών για την καταπολέμηση και την πρόληψη της ανεργίας και για την αποφυγή μακροχρόνιας ανεργίας και τη διευκόλυνση επανένταξης των μακροχρόνιων ανέργων» και
(γ) ακόμα για «την ενίσχυση δράσεων πιστοποίησης μονάδων, φορέων, προγραμμάτων και εκπαιδευτών κατάρτισης», 
(δ)καθώς και υπηρεσιών δημιουργίας τυποποίησης προγραμμάτων κατάρτισης.
Τέλος το μέτρο 1 είναι στον άξονα 3 για «την προώθηση και τη βελτίωση επαγγελματικής κατάρτισης και της παροχής συμβουλών». 
Έτσι μπορούμε να δούμε μέσα από τις ειδικότητες αυτές, για τις οποίες θα υλοποιηθεί η κατάρτιση, πεδία όπου θα υπάρχει δεδομένη μελλοντική ζήτηση εργασίας.
Αυτό συμβαίνει στον τομέα των υδάτινων πόρων και επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων,όπου προβλέπεται κατάρτιση για «τεχνίτες λειτουργίας και συντήρησης εγκαταστάσεων», «υπεύθυνους παρακολούθησης υδάτων και ποιότητας πόσιμου νερού», «στελέχη διαχείρισης δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης, αποχέτευσης», και επίσης στους θεσμούς περιβαλλοντικής πολιτικής.
Στον τομέα της διαχείρισης στερεών αποβλήτων επίσης προβλέπεται κατάρτιση για τεχνίτες εγκαταστάσεων ανακύκλωσης, και ειδικούς προγραμμάτων ανακύκλωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, στελέχη εγκατάστασης λειτουργίας και παρακολούθησης ΧΥΤΑ, υπάρχει ακόμα πρόβλεψη και για στελέχη διαχείρισης αποβλήτων.
Στον τομέα προστασίας και διαχείρισης βιοτόπων και φυσικού περιβάλλοντος προβλέπεται κατάρτιση για στελέχη κέντρων πληροφόρησης και ειδικών φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, επίσης «διαχείριση φυσικού περιβάλλοντος», «επόπτες, φύλακες και ξεναγούς φυσικού περιβάλλοντος», «διοικητικά στελέχη» κέντρων πληροφόρησης και ειδικών κέντρων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών.
Μια άλλη θεματική ενότητα είναι επίσης η ατμοσφαιρική ρύπανση.
Όλες αυτές οι ειδικότητες αποτελούν πεδία ζήτησης εργασίας κυρίως για τον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τους οργανισμούς αυτοδιοίκησης, τις τοπικές και δημοτικές εταιρείες. Σε ένα βαθμό αποτελούν και πεδία ζήτησης εργασίας που θα εμφανιστούν μέσα από τους διαχειριστικούς φορείς και απαιτούν μια ειδική γνώση σε σχέση με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Όμως το πεδίο των πράσινων επαγγελμάτων είναι πολύ ευρύτερο, πράγμα που έχουμε αναδείξει σε διάφορα σημεία αυτού του οδηγού. Τα θεματικά πεδία πράσινων επαγγελμάτων και πράσινης εργασίας είναι πολύ περισσότερα, όμως η προηγούμενη λίστα αποτελεί εν μέρει τον σκληρό πυρήνα των πράσινων επαγγελμάτων και της οικοαπασχόλησης.
Το πεδίο των περιβαλλοντικών δεξιοτήτων είναι συνυφασμένο με τις κοινωνικές και τις πολιτιστικές δεξιότητες, που αποτελούν πεδία αιχμής και για την τοπική και κοινωνική ανάπτυξη και για την δια βίου κατάρτιση.
Στον άξονα 1, στους ειδικούς στόχους (δ), οι τομείς φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αντιμετωπίζονται ταυτόχρονα και ενιαία τόσο για την κατάρτιση όσο και για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας (stage) και την ενίσχυση νέων θέσεων εργασίας. Ο ποσοτικός στόχος απασχόλησης στο σημείο αυτό υπολογίζει 20.000-25.000 ανέργους ως εν δυνάμει εργαζόμενους.
Στον άξονα 4, που αναφέρεται στην επιχειρηματικότητα και την προσαρμοστικότητα, συγκεκριμενοποιείται ανάλογη θεματική παρέμβαση στο μέτρο 4.4 για εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα και για τους ανέργους στο μέτρο 1.5. (Εδώ δικαιούχοι είναι ΜΚΟ). Το μέτρο 4.1 αναφέρεται σε ανάλογη θεματική ενίσχυσης ανέργων για αυτοαπασχόληση και σύσταση νέων επιχειρήσεων. Συναφής είναι και η κατάρτιση που προβλέπεται με φορέα τον ΟΓΕΚΑ (Δήμητρα) και τα ΚΕΚ του ΟΑΕΔ για τον πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή τομέα. Ελπίζουμε πως θα αναπτυχθεί στο μέλλον η πράσινη απασχόληση και ως θεματικό πεδίο δράσης των υπό ίδρυση Κέντρων Προώθησης Απασχόλησης σε συνεργασία με τις υφιστάμενες δομές, όπως των Κέντρων Υποδοχής Επιχειρηματικότητας, των Κέντρων Διασύνδεσης, των Κέντρων Επιχειρηματικής και Τεχνολογικής Ανάπτυξης και του ΟΑΕΔ.

Ενδεικτικές πηγές πληροφόρησης

Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης, ΚΕΚ, Γραφεία Διασύνδεσης, Επιμελητήρια, Διαχειριστικοί Φορείς, ΜΚΟ, Αναπτυξιακές Εταιρείες, ΟΤΑ, Υπουργείο Εργασίας, Υπουργείο Παιδείας, αρμόδιες Διαχειριστικές Αρχές τομεακών επιχειρησιακών και περιφερειακών προγραμμάτων και Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Νεανικές Θυρίδες, Πρόγραμμα Δημιουργίας Νέων Μεταποιητικών Επιχειρήσεων, ΕΟΜΜΕΧ-Αιγαίο

22 Ιουλίου 2008